«Φοβάμαι ότι θα χάσω τα μωρά μου», λέει η Τζόσελιν Τσάκι από το κρεβάτι του νοσοκομείου όπου νοσηλεύεται στη Λίμα αφού μολύνθηκε από δάγκειο πυρετό, μια ιογενή ασθένεια που τροφοδοτείται από το μετεωρολογικό φαινόμενο El Niño και εξαπλώνεται όπως ποτέ άλλοτε στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική.
Έγκυος 15 εβδομάδων με δίδυμα αυτή η 35χρονη γυναίκα νοσηλεύεται εδώ και πέντε ημέρες στο νοσοκομείο Σέρζιο Μπερνάλες στην πρωτεύουσα του Περού, όπου καθημερινά λαμβάνουν θεραπεία δεκάδες άλλοι ασθενείς με δάγκειο πυρετό.
«Δεν ξέρω πώς μολύνθηκα. Είναι φρικτό», δηλώνει κάτω από την κουρτίνα από τούλι που την προστατεύει από νέα τσιμπήματα κουνουπιών, τα οποία ευθύνονται για τη μετάδοση του ιού.
Ο δάγκειος πυρετός είναι μια ασθένεια που επηρεάζει τις ζεστές χώρες και προκαλεί υψηλό πυρετό, ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να έχει επικίνδυνη εξέλιξη. Δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, αλλά στις έγκυες υπάρχει κίνδυνος για το έμβρυο.
Ο ιός εξαπλώνεται ιδιαίτερα στις αστικές και ημιαστικές περιοχές και προκαλεί 100 με 400 εκατομμύρια μολύνσεις ετησίως, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Στα τέλη Μαρτίου ο Παναμερικανικός Οργανισμός Υγείας προειδοποίησε ότι η Λατινική Αμερική και η Καραϊβική θα πρέπει να περιμένουν τη χειρότερη εποχή δάγκειου πυρετού που έχει καταγραφεί ποτέ.
Σε λιγότερους από τρεις μήνες από την αρχή του έτους οι υγειονομικές αρχές της περιοχής έχουν καταγράψει περισσότερα από 3,5 εκατ. κρούσματα και χίλιους θανάτους από δάγκειο πυρετό.
Σύμφωνα με το περουβιανό υπουργείο Υγείας, από την αρχή του έτους 147 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από δάγκειο και περισσότερα από 155.000 κρούσματα έχουν εντοπιστεί στη χώρα. Οι αριθμοί αυτοί ξεπερνούν κατά πολύ τους 39 θανάτους και τα 34.000 κρούσματα που καταγράφηκαν την ίδια περίοδο το 2023.
Η σοβαρότητα της κατάστασης οδήγησε την κυβέρνηση να κηρύξει τον Φεβρουάριο υγειονομική κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε 20 από τις 25 επαρχίες του Περού.
Ανοδική καμπύλη στη Λίμα
Το νοσοκομείο Σέρζιο Μπερνάλες δημιούργησε τμήμα αποκλειστικά για ασθενείς με δάγκειο πυρετό. Από τον Ιανουάριο ως τον Απρίλιο απευθύνθηκαν σε αυτό 2.200 άνθρωποι, αριθμός αυξημένος κατά περισσότερο από 200% σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2023.
Ο δάγκειος πυρετός πλήττει ιδιαίτερα την πρωτεύουσα των 10 εκατομμυρίων κατοίκων. «Βρισκόμαστε σε ανοδική καμπύλη στη Λίμα» καθώς η πόλη είναι πυκνοκατοικημένη, είχε δηλώσει πρόσφατα ο Περουβιανός υπουργός Υγείας Σέζαρ Βάσκες στην εφημερίδα El Comercio.
Οι αυξημένες θερμοκρασίες που καταγράφηκαν από τα μέσα του 2023 ως τον Μάρτιο του 2024, λόγω του φαινομένου El Niño, ευνόησαν την εξάπλωση του ιού. «Το κλίμα αυτό είναι ευνοϊκό για την αναπαραγωγή του κουνουπιού τίγρης», εξηγεί η ειδική σε μολυσματικές ασθένειες Ντιαμαντίνα Μορένο.
Αύξηση του αριθμού των μολύνσεων παρατηρείται σε όλες τις χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής, αλλά κυρίως στη Βραζιλία, την Παραγουάη και την Αργεντινή. Στις τρεις αυτές χώρες καταγράφεται το 92% όλων των κρουσμάτων και το 87% των θανάτων, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.
Στη Βραζιλία ο αριθμός των μολύνσεων τις πέντε πρώτες εβδομάδες του έτους ήταν πενταπλάσιος σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2023. Η χώρα ξεκίνησε τον Φεβρουάριο εκστρατεία δωρεάν εμβολιασμού κατά του δάγκειου μετά την εκτόξευση των κρουσμάτων.
Στην Αργεντινή καταγράφηκαν 129 θάνατοι λόγω της ασθένειας το πρώτο τρίμηνο του έτους, έναντι μόλις 13 την ίδια περίοδο πέρυσι. Η χώρα είναι αντιμέτωπη με έλλειψη σε εντομοαπωθητικά, γεγονός που προκάλεσε πανικό και διαπληκτισμούς στα σούπερ μάρκετ, αλλά και ραγδαία άνοδο των τιμών τους στο διαδίκτυο.
