Με αφορμή την πρόκριση της Φενερμπαχτσέ αρχικά και εν συνεχεία του Ολυμπιακού στο Final Four του Βερολίνου, παρά το μειονέκτημα έδρας που είχαν απέναντι σε Μονακό και Μπαρτσελόνα, αντίστοιχα, το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ) παρουσιάζει τα μεγαλύτερα «break» σε πλέι οφ από την ίδρυση της Ευρωλίγκας της ULEB (2000-01), τα οποία οδήγησαν στην καταληκτική φάση της κορυφαίας ευρωπαϊκής διασυλλογικής διοργάνωσης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η τουρκική ομάδα και οι «ερυθρόλευκοι» έγιναν οι πρώτες ομάδες στην Ιστορία των πλέι οφ της Euroleague, που προκρίνονται σε πέμπτο παιχνίδι με νίκη εκτός έδρας, παρά το μειονέκτημα της έδρας που είχαν στη σειρά!

του ΘΟΔΩΡΗ ΨΩΜΑ

Αναλυτικά:

2001
Ο Ολυμπιακός είχε την ατυχία να έρθει αντιμέτωπος με το… «φονέα» των ελληνικών ομάδων την αγωνιστική περίοδο 2000-01, την Ταουγκρές, η οποία την ίδια σεζόν «μέτρησε» μία νίκη επί της ΑΕΚ, ενώ στη συνέχεια απέκλεισε με δύο νίκες το Περιστέρι. Οι Βάσκοι του Ντούσκο Ιβάνοβιτς επιβλήθηκαν στον πρώτο αγώνα με τον Ολυμπιακό στα πλέι οφ με 78-72 μέσα στο ΣΕΦ, ενώ στον δεύτερο αγώνα στη Βιτόρια επικράτησαν του συνόλου του Ηλία Ζούρου με 98-76, έκαναν το 2-0 στη σειρά και, αφού ξεπέρασαν επίσης με «break» το εμπόδιο της ΑΕΚ στον ημιτελικό, πήραν πανηγυρική πρόκριση στον τελικό της διοργάνωσης, όπου τελικά απώλεσαν τον τίτλο από την πανίσχυρη Κίντερ Μπολόνια του Έτορε Μεσίνα στον 5ο τελικό. Η ιταλική ομάδα, καθοδηγούμενη από τους Αντουάν Ριγκοντό, Μανού Τζινόμπιλι, Ρασάρντ Γκρίφιθ και του «δικού μας», Μάρκο Γιάριτς, διένυσε μία απίστευτη χρονιά με απολογισμό 9 νίκες σε 10 αγώνες στην κανονική περίοδο και 11 σε 13 στα πλέι οφ.

2005
Στο… ίδιο έργο θεατές για την Ταουγκρές, η οποία, όπως το 2001, εξαργύρωσε το «break» στο Τρεβίζο, παίρνοντας το «εισιτήριο» για την τελική φάση, αλλά και πάλι δεν ήπιε… νερό. Οι Βάσκοι, και πάλι με τον Ντούσκο Ιβάνοβιτς στον πάγκο, πέρασαν νικηφόρα με 98-59 από την έδρα της Μπενετόν, μετά από… εξωπραγματική εμφάνιση του Λουίς Σκόλα (34π., 15/16 δίποντα, 4/4 βολές), έκαναν το 2-0 στη σειρά των πλέι οφ στη Βιτόρια και προκρίθηκαν στο πρώτο Final Four Ευρωλίγκας της ιστορίας τους. Ωστόσο, μετά τη νίκη με 85-78 επί της ΤΣΣΚΑ Μόσχας στον ημιτελικό, η μοίρα τους έφερε αντιμέτωπους με νέο μεγαθήριο, τη Μακάμπι Τελ Αβίβ του Πίνι Γκέρσον. Στον τελικό η «ομάδα του λαού» πήρε τη νίκη με 90-78, με πρωταγωνιστή τον Σαρούνας Γιασικεβίτσιους, ο οποίος μέτρησε 22 πόντους (4/8 δίποντα, 3/4 τρίποντα, 5/5 βολές) και 5 ασίστ και «έστεψε» τη Μακάμπι και πάλι πρωταθλήτρια Ευρώπης. Μάλιστα, η ομάδα του Πίνι Γκέρσον, που είχε στις τάξεις της και τον Νέστορα Κόμματο, έγινε η πρώτη ομάδα μετά τη Γιουγκοπλάστικα (1989, ΄90, ΄91) που σήκωσε το βαρύτιμο τρόπαιο για δεύτερη διαδοχική χρονιά (σ.σ. είχε κατακτήσει τον τίτλο και το 2004 στο Τελ Αβίβ).

2006
Η αποφασιστικότητα και το πάθος της -φιναλίστ του 2005 στην Ευρωλίγκα- Ταού στέρησε από τον Παναθηναϊκό την όγδοη συμμετοχή του σε Final Four. Οι «πράσινοι» δεν τα κατάφεραν στον τρίτο και τελευταίο αγώνα της προημιτελικής φάσης της διοργάνωσης, παρά το πλεονέκτημα έδρας, ηττήθηκαν 74-71 στο κλειστό των Ολυμπιακών Εγκαταστάσεων από την ισπανική ομάδα, η οποία με το «break» πήρε την πολυπόθητη 2η νίκη, έκανε το 2-1 στη σειρά και προκρίθηκε στο φάιναλ φορ, όπου έχασε το… δρόμο για την κορυφή στον ημιτελικό απέναντι στη Μακάμπι (85-70). Κορυφαίοι των νικητών στο «διπλό» επί του Παναθηναϊκού ήταν οι Ερντογάν (24 πόντοι), Πριτζιόνι (12) και Τζέικομπσεν (12).

2010
Ανήμπορη να περιορίσει τον επιθετικό οίστρο του Ντούσαν Κέτσμαν (29 πόντοι με 3/4 δίποντα, 7/7 τρίποντα και 2/2 βολές), η Μακάμπι δεν μπόρεσε να υπερασπιστεί την έδρα της από την Παρτιζάν (85-77) στην πρεμιέρα των πλέι οφ του 2010. Η «ομάδα του λαού»… ξέσπασε στον δεύτερο αγώνα της σειράς, και πάλι στο Τελ Αβίβ, αλλά στο Βελιγράδι η Παρτιζάν δεν άφησε περιθώρια αμφισβήτησης και, κάνοντας το 3-1, πήρε πανηγυρικά την πρόκριση για το Final Four του Παρισιού. Ωστόσο, στον ημιτελικό στο «Παλέ ντε Μπερσί», οι Σέρβοι ήρθαν αντιμέτωποι με τον αναγεννημένο Ολυμπιακό, ο οποίος μετά από έναν συγκλονιστικό αγώνα πήρε στην παράταση την πρόκριση για τον τελικό (83-80, καν. αγ. 67-67), μετά από 13 χρόνια (σ.σ. τελευταία ήταν στη Ρώμη το 1997, όταν και πανηγύρισαν τον τίτλο) και μάλιστα απέναντι στον ίδιο αντίπαλο, την Μπαρτσελόνα. Αυτή τη φορά, πάντως, οι «ερυθρόλευκοι», που κράτησαν ζωντανά τα όνειρά τους, στέλνοντας τον αγώνα με την Παρτιζάν στην παράταση μετά από το αξέχαστο ριμπάουντ και κάρφωμα του Τσίλντρες από το άστοχο τρίποντο του Τεόντοσιτς, έπεσαν αμαχητί απέναντι στους «μπλαουγκράνα» (86-68), που πανηγύρισαν τον δεύτερο ευρωπαϊκό τίτλο τους μετά το 2003.

2011
Η χρονιά που ο Παναθηναϊκός «έραψε» το 6ο ευρωπαϊκό αστέρι στη φανέλα του θα μπορούσε κάλλιστα να χαρακτηριστεί ως η χρονιά των «break», καθώς από τα τέσσερα ζευγάρια των πλέι οφ στα τρία «έσπασαν» οι έδρες των ομάδων με το πλεονέκτημα και οι πρωταγωνίστριες Σιένα, Παναθηναϊκός και Μακάμπι πήραν την πρόκριση για το Final Four. Κόντρα στα προγνωστικά στις πρώτες δύο αναμετρήσεις με την Μπαρτσελόνα του Τσάβι Πασκουάλ, ο Παναθηναϊκός του Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς κατάφερε στον δεύτερο αγώνα της σειράς να περάσει από το «Παλαού Μπλαουγκράνα» με 75-71, έχοντας «ήρωες» στο δεύτερο ημίχρονο τους Σάτο και Διαμαντίδη με 13 και 15 πόντους, αντίστοιχα, και εν συνεχεία να αποκλείσει στο ΟΑΚΑ με 3-1 τους Ισπανούς. Ο Ολυμπιακός, μετά τον πρώτο αγώνα των ρεκόρ με τη Σιένα στο ΣΕΦ (89-41), έπαθε… καθίζηση, με τους -καλά «διαβασμένους» στην άμυνα- Ιταλούς να πετυχαίνουν στον δεύτερο αγώνα επί ελληνικού εδάφους το «break» με 82-65 και να «καθαρίζουν» τη σειρά στην έδρα τους (3-1). Στα τέσσερα παιχνίδια κρίθηκε η πρόκριση και στο ζευγάρι Κάχα Λαμποράλ-Μακάμπι Τελ Αβίβ, με τον Σοφοκλή Σχορτσανίτη να οδηγεί με 22 πόντους την «ομάδα του λαού» στον δεύτερο αγώνα στην Ισπανία, να πετυχαίνει το «break» με 81-83 και να μην απειλείται στους δύο επόμενους αγώνες στο Τελ Αβίβ.

2012
«Γλυκιά εκδίκηση» για τον αποκλεισμό του 2011 πήρε ο -μετέπειτα πρωταθλητής Ευρώπης- Ολυμπιακός από τη Σιένα στα πλέι οφ της διοργάνωσης. Οι «ερυθρόλευκοι» πέτυχαν το «break» στο «Παλαέστρα» επικρατώντας 82-75 της Σιένα, στον πρώτο μεταξύ τους προημιτελικό, και πήραν το πλεονέκτημα έδρας από την ιταλική ομάδα. Οι παίκτες του Ντούσαν Ίβκοβιτς έπαιξαν άμυνα για… σεμινάριο στην 4η περίοδο, καθώς, αν και βρέθηκαν στο -10 (68-58) στο 31ο λεπτό, κατάφεραν να ρίξουν στο… καναβάτσο την ομάδα του Σιμόνε Πιανιτζιάνι και του Έλληνα διεθνή Νίκου Ζήση. «Δήμιος» των Ιταλών στην 4η περίοδο ήταν ο Γιώργος Πρίντεζης (20π.), που με 7 δικούς του πόντους στα πρώτα λεπτά του τελευταίου δεκαλέπτου μείωσε στον πόντο (70-69) και έδωσε το σύνθημα της αντεπίθεσης. Στον δεύτερο προημιτελικό οι «ερυθρόλευκοι» άγγιξαν το 2-0, αλλά ηττήθηκαν στις λεπτομέρειες με 81-80, ωστόσο στο ΣΕΦ δεν άφησαν περιθώρια αμφισβήτησης, έκαναν το 3-1 στη σειρά και ταξίδεψαν στο φάιναλ φορ της Κωνσταντινούπολης. Στον ημιτελικό απέναντι στην Μπαρτσελόνα ο Βασίλης Σπανούλης «έδρεψε δάφνες» με την απόδοσή του και οδήγησε τον Ολυμπιακό εκ του ασφαλούς στον τελικό του φάιναλ φορ. Ο Λαρισαίος γκαρντ τελείωσε τον αγώνα με 21 πόντους και 6 ασίστ, ενώ περίπου 1 λεπτό πριν τη λήξη έκοψε τα… φτερά της Μπαρτσελόνα από τα 6.75, διαμορφώνοντας το 66-61, για να μοιράσει «μαγική» ασίστ στον Ντόρσεϊ στα 16΄΄, με τον Αμερικανό να καρφώνει και να «γράφει» το τελικό 68-64. Στη μεγαλύτερη ανατροπή στην ιστορία των Final Four, ο Ολυμπιακός επέστρεψε από το -19 (53-34), σκότωσε τη… Λερναία Ύδρα, που άκουγε στο όνομα ΤΣΣΚΑ Μόσχας, και δια χειρός Πρίντεζη στην εκπνοή επικράτησε 62-61 των Ρώσων στον τελικό και πανηγύρισε στο «Σινάν Ερντέμ» το δεύτερο ευρωπαϊκό τρόπαιο μετά το 1997, όταν και πάλι με τον Ντούσαν Ίβκοβιτς στον πάγκο είχε κατακτήσει την κορυφή της Ευρώπης.

2014
Η Μακάμπι Τελ Αβίβ είχε την τιμητική της το 2014 και μάλιστα στην έδρα της Αρμάνι Μιλάνο, εκεί όπου μετέπειτα στέφθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης (στο Mediolanum Forum διεξήχθη το Final Four). Η «ομάδα του λαού» κατάφερε στο πρώτο παιχνίδι επί ιταλικού εδάφους να πετύχει το πολύτιμο «break», μετά από έναν συγκλονιστικό αγώνα που κρίθηκε στην παράταση (99-101παρ., 87-87κ.α.) και έχοντας μπροστάρη της επιτυχίας τον Ρίκι Χίκμαν (26π. με 3/3τρ., 9/9β.). ‘Αξια αναφοράς ήταν η προσφορά και του Σοφοκλή Σχορτσανίτη, ο οποίος είχε συμβάλει στην επιτυχία της Μακάμπι με 17 πόντους. Στον δεύτερο αγώνα στο Μιλάνο μπορεί να ηττήθηκε, αλλά στο Τελ Αβίβ προστάτευσε την έδρα της, γράφοντας το 3-1 στη σειρά και παίρνοντας το «εισιτήριο» για το Final Four, όπου τελικά σήκωσε το βαύτιμο τρόπαιο.

2015
Το 2015 ο Ολυμπιακός ήταν η μοναδική ομάδα που κατάφερε να «αρπάξει» το πλεονέκτημα έδρας της αντιπάλου και να προκριθεί και πάλι στο Final Four, έχοντας μειονέκτημα. Οι Πειραιώτες «πλήρωσαν» στον πρώτο αγώνα στη Βαρκελώνη το απογοητευτικό τους πρώτο δεκάλεπτο και έπεσαν με το τελικό 73-57 από την Μπαρτσελόνα. Ωστόσο, στον δεύτερο αγώνα και πάλι στην έδρα των «μπλαουγκράνα» οι «ερυθρόλευκοι» δεν είχαν καιρό για χάσιμο… Με βροχή από τα 6.75 (13/27 τρίποντα), την άμυνα να έχει «στραγγαλίσει» τους αντιπάλους και τους Πρίντεζη (22π.), Σπανούλη (16π.) να οδηγούν την επίθεση ο Ολυμπιακός ισοφάρισε τη σειρά σε 1-1 και την έστειλε στον ΣΕΦ, όπου και την «καθάρισε» με 3-1, παίρνοντας πανηγυρική πρόκριση για το ένατο φάιναλ φορ της ιστορίας του. Μάλιστα, στον τέταρτο και τελευταίο αγώνα στο ΣΕΦ ο Πρίντεζης είχε οδηγήσει τον κόσμο του Ολυμπιακού σε ντελίριο ενθουσιασμού, όταν ευστοχούσε σε buzzer beater τρίποντο και έγραφε το τελικό 71-68.

2017
Ο ενθουσιασμός του Παναθηναϊκού για την είσοδο του στα πλέι οφ με πλεονέκτημα έδρας εξελίχθηκε σε… εφιάλτη, με τον τεχνικό της Φενερμπαχτσέ, Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς, να «σκοτώνει» τα όνειρα της ομάδας που λάτρεψε και λατρεύτηκε. Ο «Ζοτς», έχοντας σε… κέφια Μπογκντάνοβιτς (23π.) και άμυνα, πέρασε με το… καλημέρα από το ΟΑΚΑ και με το τελικό 71-58 έγραψε το 1-0 στη σειρά. Στον δεύτερο προημιτελικό ο Παναθηναϊκός παρουσιάστηκε πιο ανταγωνιστικός, αλλά οι Τούρκοι «άρπαξαν» τη νίκη και πάλι, αυτή τη φορά με 80-75, και το κοντέρ του Μπογκντάνοβιτς να «χτυπάει» και πάλι… κόκκινα (25π., 5/8τρ.). Στην τρίτη αναμέτρηση της σειράς η Φενέρ δε δυσκολεύτηκε να υπερασπιστεί την έδρα της με 79-61, γράφοντας το 3-0 και παίρνοντας για 3η σερί χρονιά την πρόκριση για το Final Four. Στον αντίποδα, ο Παναθηναϊκός έμεινε για πέμπτη διαδοχική σεζόν εκτός φάιναλ φορ, ενώ για δεύτερη σερί χρονιά δεν κατάφερε να πανηγυρίσει έστω μία νίκη στα πλέι οφ (2016 0-3 με Μπασκόνια, 2017 0-3 με Φενερμπαχτσέ).

2018

Ο Ολυμπιακός, αν και είχε το πλεονέκτημα της έδρας, έπεσε πάνω στον… τοίχο της Ζαλγκίρις Κάουνας και είδε τους Λιθουανούς να σημειώνουν το break στο Game 1, σε έναν αγώνα… ριμέικ του επίλογου της κανονικής περιόδου της Euroleague. Οι «ερυθρόλευκοι» έστειλαν πάλι το παιχνίδι στην παράταση, με τους Λιθουανούς να χαμογελούν και πάλι στο επιπλέον πεντάλεπτο με το τελικό 87-78. Στο δεύτερο αγώνα της σειράς ο Ολυμπιακός υπερασπίστηκε την έδρα του (79-68), αλλά στις δύο επόμενες αναμετρήσεις επί λιθουανικού εδάφους ήταν απογοητευτικός, με τη Ζαλγκίρις του Σαρούνας Γιασικεβίτσιους να γράφει το 3-1 στη σειρά και να επιστρέφει σε Final Four της κορυφαίας ευρωπαϊκής διασυλλογικής διοργάνωσης μετά από 19 χρόνια (σ.σ. τελευταία φορά ήταν το 1999), όταν και είχαν στεφθεί πρωταθλητές. Οι Λιθουανοί ηττήθηκαν στη συνέχεια από τη Φενερμπαχτσέ στα ημιτελικά και τερμάτισαν στην τρίτη θέση, μετά τη νίκη τους στον «μικρό τελικό» επί της ΤΣΣΚΑ. 

Την ίδια σεζόν, ο Παναθηναϊκός πέταξε για δεύτερη διαδοχική χρονιά στο καλάθι των… αχρήστων το πλεονέκτημα της έδρας. Οι «πράσινοι» μετά την εκκωφαντική νίκη τους με 95-67 στο Game 1 απέναντι στη μετέπειτα πρωταθλήτρια Ευρώπης, Ρεάλ Μαδρίτης, «υποκλίθηκαν» στην κυριαρχία των Ισπανών στα ριμπάουντ (18-37!) στο Game 2 και είδαν το πλεονέκτημα έδρας να κάνει… φτερά στο ΟΑΚΑ (82-89). Οι Ισπανοί με το break στις αποσκευές τους, έστειλαν τη σειρά στη Μαδρίτη, όπου και έγραψαν το πολυπόθητο 3-1 στη σειρά, ανοίγοντας τον δρόμο για την κατάκτηση του τροπαίου, το οποίο και σήκωσε στον τελικό με τη Φενέρ (85-80).

2022
Σε μία χρονιά που η εκκίνηση της Euroleague και συνολικά η κανονική περίοδος τη βρήκε να… αγκομαχά, η Αναντολού Εφές, όχι μόνο διέψευσε στα πλέι οφ  τις… κακές γλώσσες που την ήθελαν να μένει εκτός υπεράσπισης του τίτλου που κατέκτησε το 2021, αλλά αψηφώντας το μειονέκτημα έδρας πήρε πανηγυρική πρόκριση στο Final Four του Βελιγραδίου. Η ομάδα του Εργκίν Αταμάν σημείωσε το break με το… καλημέρα στο Mediolanum Forum. Η πρωταθλήτρια Ευρώπης πέρασε άνετα με 64-48 από την έδρα της Αρμάνι Μιλάνο, στο Game 1 των πλέι οφ της Euroleague και έκανε το πρώτο από τα τρία βήματα που χρειαζόταν για την πρόκρισή της. Με σεμιναριακή άμυνα σε δεύτερη και τρίτη περίοδο, περιορίζοντας τους Ιταλούς σε 10 και 8 πόντους, αντίστοιχα, η Αναντολού Εφές πήρε το προβάδισμα στο 20΄ (29-26) και δεν κοίταξε ξανά πίσω… Άλλωστε η Αρμάνι με απογοητευτικά ποσοστά ευστοχίας, χαμένη τη μάχη των ριμπάουντ και 15 λάθη δεν είχε δικαίωμα στην ανατροπή… Η Αρμάνι έδειξε σφυγμό στο Game 2 (73-66), αλλά με τη σειρά να μεταφέρεται στην Πόλη η Αναντολού έκανε το καθήκον της και σημειώνοντας το 3-1 πήρε την πρόκριση στο 5ο φάιναλ φορ Euroleague της Ιστορίας της, βάζοντας παράλληλα… πλώρη για back to back κούπα στην κορυφαία ευρωπαϊκή διασυλλογική διοργάνωση.

2024
Με ήρωα της παράτασης (70-70κ.α.) τον Νικ Καλάθη, η Φενερμπαχτσέ έγραψε Ιστορία στο Πριγκιπάτο και έγινε η πρώτη ομάδα που πήρε σε Game 5 την πρόκριση στο φάιναλ φορ, παρά το μειονέκτημα της έδρας της! 
Η ομάδα του Σαρούνας Γιασικεβίτσιους επικράτησε με 80-79 της Μονακό, αρπάζοντας την πολυπόθητη τρίτη νίκη στη σειρά των πλέι οφ με τους Μονεγάσκους (3-2) και επιστρέφοντας στην καταληκτική φάση της κορυφαίας ευρωπαϊκής διασυλλογικής διοργάνωσης μετά από πέντε χρόνια και για έκτη φορά στην Ιστορία της (2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2024). 
Στον ημιτελικό του Βερολίνου, στις 24 Μαΐου, η Φενέρ θα αντιμετωπίσει τον Παναθηναϊκό, με στόχο τη νίκη που θα την επιτρέψει να διεκδικήσει στον τελικό τον δεύτερο τίτλο της Ιστορίας της (2017). 

Λίγες ώρες αργότερα, η άμυνα του Ολυμπιακού έκανε τη διαφορά, εγκλώβισε την Μπαρτσελόνα μέσα στο «Παλάου Μπλαουγκράνα» και το σύνολο του Γιώργου Μπαρτζώκα… μιμήθηκε την Φενερμπαχτσέ, «αλώνοντας» και αυτό την έδρα της αντιπάλου του και αρπάζοντας το «εισιτήριο» για το φάιναλ φορ! Με τις… εμπνεύσεις του Σακίελ ΜακΚίσικ στην επίθεση να δίνουν την ώθηση στο τέταρτο δεκάλεπτο, οι Πειραιώτες πέτυχαν την ανατροπή, ο Νίκολα Μιλουτίνοβ κράτησε το προβάδισμα και η άμυνα σφράγισε την πρόκριση, αλώνοντας την έδρα της Μπαρτσελόνα για δεύτερη φορά στη σειρά των πλέι οφ και εξασφαλίζοντας θέση στο τρίτο σερί φάιναλ φορ τους και 13ο στην Ιστορία τους. Οι «ερυθρόλευκοι» επικράτησαν με 63-59 των «μπλαουγκράνα» στο Game 5, έγραψαν το 3-2 και ετοιμάζονται πλέον για τη Ρεάλ Μαδρίτης, την οποία θα αντιμετωπίσουν στον ημιτελικό (24/5) του Βερολίνου, στην πορεία τους για την κατάκτηση του τέταρτου ευρωπαϊκού τίτλου τους (1997, 2012, 2013)!

*** Από το 2002 έως το 2004 δεν υπήρχαν πλέι οφ.

*** Τις χρονιές 2007, 2008, 2009, 2013, 2016, 2019, 2021 και 2023 οι ομάδες που είχαν το πλεονέκτημα της έδρας προκρίθηκαν στα πλέι οφ.