Επιβραδύνθηκε εφέτος η στροφή στις προθεσμιακές καταθέσεις, η οποία είχε σημειωθεί μετά την αύξηση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τη μερική προσαρμογή των τραπεζικών επιτοκίων σε αυτή.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι προθεσμιακές καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν στο α’ επτάμηνο του 2024 (Ιανουάριος – Ιούλιος) κατά περίπου 600 εκατ. ευρώ στα 37,2 δις. ευρώ, ενώ το 2023 είχαν αυξηθεί κατά 12 δις. ευρώ.
Ο κύριος όγκος των καταθέσεων των νοικοκυριών εξακολουθεί να αφορά στις καταθέσεις που είναι άμεσα απαιτητές και έχουν μηδενικό επιτόκιο (καταθέσεις μίας ημέρας ή καταθέσεις όψεως). παρά τη μείωση τους κατά 1,3 δις. ευρώ στο α’ εφετινό 7μηνο στα 107,1 δις. ευρώ, ενώ πολύ μικρές είναι οι καταθέσεις με προειδοποίηση τριών μηνών, οι οποίες έμειναν σταθερές σε περίπου 1,6 δις. ευρώ. Συνολικά, οι καταθέσεις των νοικοκυριών μειώθηκαν κατά 700 εκατ. ευρώ στο α’ 7μηνο, στα 145,9 δις.
Η στροφή στις προθεσμιακές καταθέσεις σημειώθηκε το 2023, όταν αυξήθηκαν τα επιτόκια από τις τράπεζες. Προηγουμένως, αυτές ακολουθούσαν πτωτική πορεία και το 2022 είχαν υποχωρήσει στα 23-25 δις. ευρώ από 44,5 δις. ευρώ στις αρχές του 2019, καθώς τα επιτόκιά τους είχαν μειωθεί και οι αποταμιευτές δεν είχαν κίνητρο για να παραιτηθούν από τον υψηλότερο βαθμό ρευστότητας που δίνουν οι καταθέσεις όψεως.
Στη συνέχεια, το κίνητρο αυτό επανήλθε καθώς οι τράπεζες αύξησαν τα επιτόκια, αλλά η στροφή στις προθεσμιακές καταθέσεις φαίνεται να φθάνει στα όριά της καθώς οι τράπεζες προσφέρουν υψηλότερα επιτόκια – με το μέσο επιτόκιο για διάρκεια κατάθεσης έως 1 έτος να διαμορφώνεται στο 1,86% τον Ιούνιο – για σχετικά μεγάλα ποσά, ενώ τα περισσότερα νοικοκυριά έχουν μικρά ποσά καταθέσεων.
Από τις αρχές του 2019 έως τον Ιούλιο του 2024, οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν συνολικά κατά 36,5 δις. ευρώ, αλλά οι προθεσμιακές μειώθηκαν στην ίδια περίοδο κατά 7 δις. ευρώ, ενώ οι καταθέσεις όψεως αυξήθηκαν κατά 43 δις. ευρώ.
Για τις επιχειρήσεις, η στροφή στις προθεσμιακές καταθέσεις ήταν πιο έντονη τα τελευταία χρόνια καθώς για αυτές το κριτήριο είναι οι γενικότερες ανάγκες που έχουν σε ρευστότητα για κεφάλαιο κίνησης.
Συγκεκριμένα, από τις αρχές του 2019 οι συνολικές καταθέσεις τους υπερδιπλασιάστηκαν και έφτασαν τα 44,5 δις. ευρώ από 20,4 δις. ευρώ, με τις καταθέσεις προθεσμίας να αυξάνονται κατά σχεδόν 6 δις. ευρώ στα 9,9 δις. ευρώ και τις καταθέσεις όψεως να αυξάνονται κατά περίπου 18 δις. ευρώ στα 34,6 δις. ευρώ. Στο α’ φετινό εξάμηνο, ωστόσο, υποχώρησαν κατά 1,6 δις. ευρώ στα 9,9 δις. ευρώ, ενώ οι καταθέσεις όψεως αυξήθηκαν κατά 2,1 δις. ευρώ στα 34,6 δις. ευρώ.
Οι καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων ανήλθαν τον Ιούλιο σε 194,1 δις. ευρώ. Είναι χαμηλότερες από το υψηλό επίπεδο των 237,5 δις. ευρώ τον Ιούνιο του 2009, αλλά πολύ υψηλότερες από τα 120 δις. ευρώ που είχαν υποχωρήσει στα μέσα της περασμένης δεκαετίας, μετά την επιβολή των capital controls.

‘Ακης Χαραλαμπίδης