Ως πύλη προς τα Βαλκάνια και την Ευρώπη για τα ευπαθή προϊόντα της Αιγύπτου, αλλά -μελλοντικά- και για το αιγυπτιακό πράσινο υδρογόνο, φαίνεται ότι «βλέπει» τη Θεσσαλονίκη η διοίκηση του ανατολικού λιμένος του Πορτ Σαΐντ (East PortSaid Port), στη βόρεια είσοδο της Διώρυγας του Σουέζ. Την ίδια στιγμή, ο γενικός διευθυντής του ταχύτατα αναπτυσσόμενου λιμένος, Aly Assem Ibrahim (Άλι Άσεμ Ιμπραήμ), προωθεί τη δημιουργία γραμμής κρουαζιέρας, που θα ενώνει τη Θεσσαλονίκη με το Πορτ Σαΐντ.
Για τα παραπάνω θέματα βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις, στο πλαίσιο και του σχετικού μνημονίου συνεργασίας που υπεγράφη με τον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ ΑΕ), όπως επισημαίνει ο κ. Ibrahim, σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, με αφορμή τη συμμετοχή του στο 1ο διεθνές συνέδριο Southeast Europe Connectivity Forum. Κατά τον κ. Ibrahim, η συνεργασία με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, για το οποίο πιστεύει ότι θα εξελιχθεί σε μια από τις κύριες πύλες εισόδου στα Βαλκάνια, θα είναι win-win (αμοιβαία επωφελής).
(Ξανα)συνδέοντας Πορτ Σαΐντ και Θεσσαλονίκη με κρουαζιερόπλοια
Αναφερόμενος στον στόχο για τη γραμμή κρουαζιέρας, εξηγεί πως η τελευταία φορά που βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη ως εργαζόμενος σε κρουαζιερόπλοιο ήταν το 1996. Επρόκειτο για ένα κρουαζιερόπλοιο που εκτελούσε δρομολόγια μεταξύ Πορτ Σαΐντ, Λεμεσού και Θεσσαλονίκης. «Στη συνέχεια όμως, λόγω πολλών θεμάτων ασφαλείας στο εσωτερικό της Αιγύπτου, δυστυχώς αυτή η γραμμή σταμάτησε. Όταν επέστρεψα στην Αίγυπτο από την τελευταία θέση στην οποία εργαζόμουν, στο λιμάνι του Αμπού Ντάμπι, κι ανέλαβα την ευθύνη του λιμανιού του East Portsaid, άρχισα να σκέφτομαι την επαναφορά της γραμμής. Φαντάζεστε πόσο μεγάλη προστιθέμενη αξία θα δημιουργηθεί για τα τρία λιμάνια αν αυτή η γραμμή επανέλθει με συχνότητα δύο προσεγγίσεων εβδομαδιαίως;» επισημαίνει.
Στο ερώτημα πότε θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί η γραμμή, δεδομένου ιδίως ότι η δρομολόγηση νέων δρομολογίων από τις εταιρείες κρουαζιέρας συχνά απαιτεί διαδικασία ακόμα και δύο ετών, απαντά: «Ας είμαστε αισιόδοξοι. Πιθανώς θα χρειαστεί λιγότερο από αυτό. Το θέμα είναι τώρα να πείσουμε τους ανθρώπους ότι η επαναφορά αυτών των αφίξεων θα είναι κερδοφόρα». Κατά τον κ.Ibrahim, οι Αιγύπτιοι λατρεύουν την Ελλάδα και θέλουν να την επισκεφτούν, οπότε υπάρχει ζήτηση για μια τέτοια γραμμή.
Εκατομμύρια τόνοι αιγυπτιακών πορτοκαλιών και τα σερβικά μήλα
Αν η κρουαζιέρα είναι ο πρώτος στόχος σε αυτή την ελληνο-αιγυπτιακή συνεργασία, τα ευπαθή αγαθά είναι ο δεύτερος. Η Αίγυπτος εξάγει καθημερινά τεράστιες ποσότητες φρούτων και λαχανικών και αναζητά πρόσθετες διεξόδους για τη διοχέτευση της παραγωγής της στην Ευρώπη. «Στο Εast Port Said διαχειριζόμαστε 4 εκατομμύρια TEUs (μονάδα μέτρησης εμπορευματοκιβωτίων) ετησίως. Μόνο στα πορτοκάλια, εξάγουμε σχεδόν 4 εκατομμύρια τόνους ετησίως. Θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε τη Θεσσαλονίκη ως πύλη για να φτάνουν τα αιγυπτιακά πορτοκάλια στα ελληνικά νησιά, αλλά και στα 60 εκατ. καταναλωτές των Βαλκανίων. Μόλις αποκτήσετε υποδομές (συνδυασμένων μεταφορών), ικανές να μεταφέρουν τέτοια αγαθά στις βαλκανικές αγορές, αυτό θα κάνει τη μεγάλη διαφορά στην ενεργοποίηση των στόχων της συμφωνίας συνεργασίας» λέει, αναφερόμενος τόσο σε οδικές, όσο και σε σιδηροδρομικές υποδομές.
Δεδομένου ότι οι υποδομές αυτές δεν είναι στο σύνολό τους έτοιμες, πόσο κοντά είμαστε στην ενεργοποίηση μιας σταθερής γραμμής Θεσσαλονίκης-Πορτ Σαΐντ; «Δεν υπάρχει ουσιαστικά εμπόδιο. Το θέμα είναι, πώς να φέρουμε όλους τους αρμόδιους στο ίδιο τραπέζι, π.χ, το Επιμελητήριο Εξαγωγέων και Εισαγωγέων στην Αίγυπτο και εδώ στην Ελλάδα (…) Η ζήτηση όμως, ήδη υπάρχει. Έχετε έναν πληθυσμό εδώ κι έχουμε έναν πληθυσμό εκεί. Πρόσφατα συζητούσα με τον υπουργό Γεωργίας της Σερβίας πώς θα μπορούσε η Θεσσαλονίκη να χρησιμοποιηθεί ως πύλη για την εξαγωγή της σερβικής παραγωγής μήλων. Σήμερα εισάγουμε μήλα από το Λίβανο και τη Συρία, αλλά ούτε ένα σερβικό μήλο φτάνει στην Αίγυπτο. Και επίσης, άλλες αγορές ζητούν πολλά από τα εξαγώγιμα αιγυπτιακά προϊόντα. Αν λοιπόν διαμορφώσουμε μια γραμμή που θα λειτουργεί πλήρως, αυτό θα κάνει τη διαφορά. Και το συζητάμε πραγματικά σε βάθος με πολλούς ενδιαφερόμενους φορείς σε Ελλάδα και Αίγυπτο» γνωστοποιεί.
Δεδομένου λοιπόν ότι η ζήτηση υπάρχει, θα μπορούσε αυτή η γραμμή να ενεργοποιηθεί το 2024 ή το 2025; «Συζητούσαμε για τη γραμμή (στη Θεσσαλονίκη) με πολλούς σημαντικούς εξαγωγείς και αποφασίσαμε ότι μπορούμε να προχωρήσουμε σε φάσεις. Η πρώτη φάση θα μπορούσε να είναι μόνο ένα πλοίο- ψυγείο, μέσω του οποίου θα έφταναν στην Ευρώπη αιγυπτιακές πατάτες, για τις οποίες υπάρχει τεράστια ζήτηση. Και αντίστοιχα, η γραμμή μπορεί να μεταφέρει στην αντίθετη κατεύθυνση ό,τι εξάγετε από την Ελλάδα. Το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε και για τις δύο οικονομίες είναι να μειώσουμε το κόστος της εφοδιαστικής αλυσίδας, δηλαδή αυτά τα πλοία να κινούνται και στις δύο κατευθύνσεις γεμάτα. Αυτό θα κάνει μεγάλη διαφορά και για τους καταναλωτές, που με τη μείωση του κόστους θα πληρώνουν λιγότερα» σημειώνει.
Επαρκούν οι υποδομές logistics της Θεσσαλονίκης;
Αν οι σιδηροδρομικές και οδικές συνδέσεις του λιμένος της Θεσσαλονίκης είναι κάτι που πρέπει να προχωρήσει ώστε να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό του, το ίδιο ισχύει και για τα logistics. Στο ερώτημα αν η διοίκηση του λιμένος του East Port Said αναζητά χώρους logistics στη Θεσσαλονίκη, ο κ. Ibrahim απαντά: «Νομίζω ότι έτσι και αλλιώς θα γίνει ανάπτυξη τέτοιας περιοχής βορειοδυτικά του λιμανιού της Θεσσαλονίκης, που θα είναι τεράστια και θα εξυπηρετεί την ανάγκη δημιουργίας προστιθέμενης αξίας και στους μεγαλύτερους όγκους προϊόντων, που στοχεύουμε να έχουμε στη Θεσσαλονίκη, ώστε να μπορούμε να εξάγουμε και σε διάφορες χώρες γύρω από τη δική σας. Με την ευκαιρία της επίσκεψής μου στη Θεσσαλονίκη, επισκέφθηκα το λιμάνι. Πιστεύω ότι ακόμα έχουν έλλειψη γης για αποθηκευτικούς χώρους. Μόνο από το λιμάνι του East Port Said, εξάγουμε 8 εκατ. τόνους τσιμέντου, προϊόν για το οποίο πιστεύω ότι θα υπάρξει μεγάλη ζήτηση στην Ευρώπη, λόγω των μεγάλων έργων υποδομών. Ωστόσο, πού βρίσκονται οι χώροι logistics εντός του λιμανιού ώστε να μπορεί να φιλοξενήσει τέτοιου είδους όγκους;» διερωτάται.
Αιγυπτιακό πράσινο υδρογόνο στην Ευρώπη μέσω Θεσσαλονίκης
Η Αίγυπτος δίδει ιδιαίτερη έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα τελευταία χρόνια επενδύει αδρά σε σχετικά πρότζεκτ. Πώς θα μπορούσε να αξιοποιηθεί η συνεργασία με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης στο συγκεκριμένο πεδίο; «Το πράσινο υδρογόνο χρειάζεται, ως γνωστόν, βιώσιμη και ανανεώσιμη ενέργεια για την υποστήριξη του δικτύου. Και οι ΑΠΕ είναι κάτι στο οποίο η αιγυπτιακή κυβέρνηση επενδύει, με κινήσεις όπως εγκαταστάσεις αιολικής ενέργειας στην περιοχή που αναδείχθηκε ως η καλύτερη για το αιολικό δυναμικό στην Ερυθρά Θάλασσα και επίσης στο Ασουάν. Έχουμε επίσης ένα τεράστιο εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, που υποστηρίζει το δίκτυο. Έτσι, με αυτή την υποδομή έχουμε τώρα την απαιτούμενη ενέργεια, ώστε να μπορούμε να παράγουμε πράσινο υδρογόνο. Ένα από τα βασικά θέματα που συζητήσαμε με τους Θεσσαλονικείς είναι ότι πρέπει να δημιουργηθεί στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης μια εγκατάσταση υποδοχής, ώστε να γίνει η πύλη εισόδου για το (αιγυπτιακό) πράσινο υδρογόνο, που θα παράγεται το 2027-2028 και θα εξάγεται κυρίως στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Αν λοιπόν συνεχίσουμε με αυτή τη συνεργασία, κοιτάζοντας πιο μακριά, στα επόμενα ίσως πέντε χρόνια, νομίζω ότι θα μπορούσαμε να έχουμε μια σύνδεση με το Εast Portsaid, ώστε το πράσινο υδρογόνο να έρχεται απευθείας στη Θεσσαλονίκη, που θα μπορεί να λειτουργεί ως μια πύλη για την Ευρώπη. Στοχεύουμε σε αυτό, αλλά πρέπει να γίνουν τεράστιες προσπάθειες μέχρι να φτάσουμε εκεί στα επόμενα χρόνια» επισημαίνει.
Το ανατολικό λιμάνι του Πορτ Σαΐντ, εξηγεί ο κ.Ibrahim, που αναπτύσσεται αλματωδώς μετά το 2015, έχοντας πολλαπλασιάσει το εμβαδόν του, εξελίσσεται σε κάτι περισσότερο από απλό λιμάνι: σε ολοκληρωμένη υποδομή με ζώνες logistics και βιομηχανικές δραστηριότητες υπό την ίδια ομπρέλα. Μάλιστα, στα επόμενα χρόνια σχεδιάζεται να λειτουργήσουν πέντε νέοι τερματικοί σταθμοί, εκ των οποίων οι τρεις εντός του 2024: ο νέος σταθμός εμπορευματοκιβωτίων αναμένεται να λειτουργήσει στο τρίτο ή τέταρτο τρίμηνο του 2024, ενώ εντός του ίδιου έτους εκτιμάται ότι θα τεθεί σε λειτουργία τερματικός σταθμός πολλαπλών χρήσεων και το νέο terminal RORO, στο πλαίσιο συμμαχίας των εταιρειών MSC, NΥΚ και Toyota Tsusho Corporation. Ο τέταρτος θα είναι ένας τερματικός σταθμός ικανός να διαχειρίζεται περισσότερους από 6 έως 7 εκατομμύρια τόνους σιτηρών διαφόρων ειδών, που εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει στις αρχές του 2025 και ο πέμπτος ένα terminal μέσα στο λιμάνι.
Αλεξάνδρα Γούτα
