«Η Ευρώπη ήρθε η ώρα να ξυπνήσει (…) Χρειαζόμαστε σαφή προτεραιότητα για την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) τώρα. Ίσως είναι ο τελευταίος και τελικός τεχνολογικός ανταγωνισμός. Κι αν μια μέρα υπάρξει πραγματικά μια (Τεχνητή) Υπερνοημοσύνη*, θέλω να τη δω να λειτουργεί με βάση τις ευρωπαϊκές αξίες και όχι τις αξίες ανελεύθερων χωρών»: με τις φράσεις αυτές o Γερμανός ομοσπονδιακός βουλευτής Τόμας Γιάρτσομπεκ (Thomas Jarzombek), μέλος της Επιτροπής Εκπαίδευσης, Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης και της Επιτροπής Ψηφιακής Διακυβέρνησης της Ομοσπονδιακής Βουλής της Γερμανίας, απαντά σε ερώτημα του Αθηναϊκού/Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ), σε σχέση με το πού «βλέπει» τη θέση της ΕΕ στην παγκόσμια κατάταξη ως προς την ανάπτυξη και εμπορευματοποίηση της ΤΝ σε πέντε χρόνια από σήμερα και αν πιστεύει ότι οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις διευκολύνονται, ώστε να παράγουν ανταγωνιστικά προϊόντα και υπηρεσίες ΤΝ «Made in the EU».
Σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και την Αλεξάνδρα Γούτα, ο γεννηθείς το 1973 πολιτικός, μέλος της κοινοβουλευτικής ομάδας του CDU στην Μπούντεσταγκ, επισημαίνει: «Εξαρτάται από εμάς το πού θα βρισκόμαστε σε πέντε χρόνια από σήμερα. Κατά την άποψή μου, δεν κάνουμε αρκετά. Τις τελευταίες δεκαετίες είδαμε παγκόσμιους πρωταθλητές στις νέες τεχνολογίες να προέρχονται από τις ΗΠΑ και την Κίνα. Ήρθε η ώρα να ξυπνήσει η Ευρώπη. Χρειαζόμαστε έναν νέο τρόπο “μετακίνησης” της επιστήμης προς την επιχειρηματικότητα. Το να δίνουμε επιδοτήσεις σε εταιρείες δεν είναι πια ο σωστός τρόπος. Χρειαζόμαστε αυστηρή εστίαση στις νεοφυείς επιχειρήσεις και ανταγωνισμό μεταξύ των νέων παικτών για προ-εμπορικές προμήθειες. Μπορούμε εύκολα να προσαρμόσουμε την αμερικανική στρατηγική της DARPA (Υπηρεσία Έρευνας Προηγµένων Αµυντικών Προγραµµάτων των ΗΠΑ). Στη Γερμανία το κάναμε για τους εκτοξευτές και τους κβαντικούς υπολογιστές και λειτούργησε μια χαρά».
Ποιοι θα είναι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι και ευκαιρίες που περιβάλλουν την ΤΝ αυτή τη στιγμή σε παγκόσμιο επίπεδο; Είναι επαρκώς ανεπτυγμένη η διακυβερνητική συνεργασία για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων και την αξιοποίηση των ευκαιριών; Κι έχουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις μια κοινή προσέγγιση στο θέμα της ΤΝ; «Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι να είμαστε πολύ αργοί, να συζητάμε για πολύ καιρό και να χάνουμε τις ευκαιρίες. Χρειάζεται να επιταχύνουμε μαζικά. Είναι κρίσιμης σημασίας να υιοθετήσουμε καλύτερες διαδικασίες για την επιχειρηματικότητα στην επιστήμη. Και χρειαζόμαστε πολύ περισσότερες επενδύσεις, τόσο ιδιωτικές όσο και δημόσιες. Η τεράστια γραφειοκρατία σε όλη την Ευρώπη θα μπορούσε να ωφεληθεί πάρα πολύ από την ΤΝ, οπότε θα πρέπει να ξεκινήσουμε ένα τεράστιο πρόγραμμα για την αγορά λύσεων γι’ αυτήν από ευρωπαϊκές νεοφυείς επιχειρήσεις, που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της Τεχνητής Νοημοσύνης. Και, ενώ από τη μια πλευρά είναι σημαντικό να έχουμε κοινό ευρωπαϊκό κανονισμό για την Τεχνητή Νοημοσύνη, από την άλλη ο κανονισμός αυτός πρέπει να είναι φιλικός προς την καινοτομία» σημειώνει ο κ.Γιάρτσονμπεκ, που πρόσφατα συμμετείχε στο 11ο Διεθνές Συμπόσιο Θεσσαλονίκης, που διοργάνωσε η Πολιτιστική Εταιρεία Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος, σε συνεργασία με το Δίκτυο Ναυαρίνο και το Ίδρυμα Konrad Adenauer.
O «πόλεμος» των ημιαγωγών
Μέσω των λεγόμενων «CHIPSActs»**, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η ΕΕ προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την απόπειρα της Κίνας για τεχνολογική υπεροχή. Πώς βλέπει ο κ.Γιάρτσονμπεκ να εξελίσσεται αυτός ο «πόλεμος» στα επόμενα χρόνια; Κάνουμε αρκετά στην Ευρώπη, για να έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα; «Η θέση της Κίνας είναι πολύ ισχυρή και ειδικά στην Ευρώπη δεν είμαστε αρκετά αποφασισμένοι. Οι ΗΠΑ πιέζουν σκληρά σε πολλούς στρατηγικούς τομείς της επερχόμενης τεχνολογίας. Στην Ευρώπη ασχολούμαστε πάρα πολύ με τις τεχνολογίες παλαιού τύπου, επειδή ήμασταν τόσο επιτυχημένοι εκεί. Αυτό όμως δεν θα διαρκέσει για πάντα. Και είναι οι νέες τεχνολογίες που καθορίζουν την κυριαρχία μας. Πρέπει να βάλουμε προτεραιότητες στην πολιτική της τεχνολογίας» υπογραμμίζει ο ομοσπονδιακός βουλευτής, που συμμετείχε στο συμπόσιο ως προσκεκλημένος της Αντιπροσωπείας του Ιδρύματος Αντενάουερ για την Ελλάδα και την Κύπρο.
Ένα πρόβλημα με την Τεχνητή Νοημοσύνη φαίνεται να είναι ότι σχεδιάζεται και εκπαιδεύεται από συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων, κυρίως Καυκάσιους άνδρες από πανεπιστήμια της Ivy League και ένα μικρότερο ποσοστό Κινέζων. Αυτό είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε προκατειλημμένους αλγορίθμους. Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτή την πρόκληση; «Είναι ζωτικής σημασίας για την Ευρώπη να ξυπνήσει και να δημιουργήσει περισσότερη τεχνολογία εδώ. Καθώς η Ευρώπη είναι πολύ ποικιλόμορφη (diverse) ήπειρος, έχουμε καλές δυνατότητες για να αναπτύξουμε πιο ποικιλόμορφη Tεχνητή Nοημοσύνη».
Oι ημιαγωγοί είναι απόλυτα κρίσιμοι για την ανάπτυξη της ΤΝ και η Γερμανία -ιδίως η Σαξονία- προσελκύει σημαντικές επενδύσεις για τη δημιουργία εργοστασίων τσιπ. Πώς μπορεί να εξελιχθεί ο ρόλος της Γερμανίας σε αυτό το πεδίο και πώς θα μπορούσε να επηρεαστεί η εθνική οικονομία της χώρας; «Στην πραγματικότητα, κάνουμε πολλά για να εγκαταστήσουμε εργοστάσια από παγκόσμιους παίκτες στην Ευρώπη, είναι απαραίτητο αυτή τη στιγμή. Αλλά πρέπει επίσης να προχωρήσουμε μπροστά, νέες τεχνολογίες αναδύονται, για παράδειγμα η κβαντική πληροφορική. Υπάρχουν πολύ ισχυρές νεοφυείς επιχειρήσεις που αναδύονται αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη και πρέπει να τις στηρίξουμε. Η γερμανική κυβέρνηση κάνει μεγάλα λάθη σε αυτό το σημείο αυτή τη στιγμή. Κόβουν προγράμματα που δεν κοστίζουν πολύ και σε δέκα χρόνια θα πρέπει να ξοδέψουμε πολλαπλάσια για να επανέλθουμε, αν αυτό είναι ακόμα εφικτό» καταλήγει._
*Η τεχνητή υπερνοημοσύνη αναφέρεται σε συστήματα ΤΝ που υπερβαίνουν την ανθρώπινη νοημοσύνη σε σχεδόν κάθε άποψη και μπορούν να αναπτυχθούν ανεξάρτητα από την ανθρώπινη επίγνωση ή κατανόηση.
**Βάσει των συγκεκριμένων νομοσχεδίων, οι ΗΠΑ και η ΕΕ αποσκοπούν στην ενίσχυση της αυτονομίας και της ανταγωνιστικότητάς τους στον τομέα των ημιαγωγών, οι οποίοι βρίσκονται στην «καρδιά» της τεχνολογικής ανάπτυξης και ειδικά της ανάπτυξης της Τεχνητής Νοημοσύνης.
