Ήταν το 2010, όταν ο Νίκος Τσερκεζίδης οραματίστηκε την εγκατάσταση ενός επισκέψιμου Πρότυπου Πάρκου Ανακύκλωσης στη Νικήτη του δήμου Σιθωνίας, στη Χαλκιδική. Μπορεί ορισμένοι να θεωρούσαν τότε ένα τέτοιο έργο ουτοπικό, ωστόσο ο ίδιος κατάφερε να του δώσει «σάρκα και οστά». «Μπορεί για κάποιους η δημιουργία του να φάνταζε …όνειρο θερινής νυκτός, τελικά, όμως, όχι μόνο έγινε πραγματικότητα, αλλά η λειτουργία του μαγνητίζει το ενδιαφέρον Ευρωπαίων και ανθρώπων της πανεπιστημιακής κοινότητας -και όχι μόνο», εξηγεί, μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο κ. Τσερκεζίδης.
Χρειάστηκαν αρκετά χρόνια προκειμένου να στήσουν μαζί με τον αδερφό του το πρώτο επισκέψιμο Πρότυπο Πάρκο Ανακύκλωσης, σε μια έκταση 100 στρεμμάτων, στην περιοχή Τριεθνές -διασταύρωση Νικήτης προς Μαρμαρά και Άγιο Νικόλαο (κοντά στον Σταθμό Μεταφόρτωσης Απορριμάτων Νικήτης), αλλά, όπως επισημαίνει ο κ. Τσερκεζίδης, «ακόμη δεν έχω ολοκληρώσει, το έργο που οραματίστηκα και ξεκίνησα να υλοποιώ πριν από 14 χρόνια». Διαβεβαιώνει, ωστόσο, ότι δεν θα σταματήσει να επενδύσει στο έργο ζωής του, όπως το ονομάζει, προκειμένου να το δει όπως ακριβώς το οραματίστηκε.
Η συνολική επένδυση του πρότζεκτ υπερβαίνει ήδη τα 3 εκατ. ευρώ και το έργο γίνεται αποκλειστικά και μόνο με ίδια κεφάλαια, επισημαίνει ο κ. Τσερκεζίδης, προσθέτοντας ότι «η ανακύκλωση υλικών και ογκωδών θα πρέπει να θεωρείται αυτονόητη και αναφαίρετο δικαίωμα του καθενός, ιδίως στην εποχή μας, που η προστασία του περιβάλλοντος -λόγω και της έντασης των συνεπειών της κλιματικής κρίσης, είναι πιο επιτακτική από ποτέ».
Άλλωστε, όπως αναφέρει ο ένας εκ των δύο ιδρυτών της Recycle Greece ΑΦΟΙ Τσερκεζιδη ΟΕ, που ιδρύθηκε το 2003, «όποιος είπε ότι υπάρχουν πράγματα που δεν ανακυκλώνονται κάνει λάθος, γιατί ο κύκλος ζωής μπορεί να κλείνει για τα πάντα, αλλά συνήθως ανοίγει με άλλη μορφή, κάτω από άλλες συνθήκες». Έτσι, σύμφωνα με τον ίδιο, «ακόμη και τα αδρανή υλικά ή τα μπάζα ανακυκλώνονται γρήγορα και αποτελεσματικά για να δώσουν κάτι άλλο χρήσιμο». Τα τελικά προϊόντα είναι -μεταξύ άλλων- άμμος, 3Α, σίδερο, αδρανή διαφόρων διαβαθμίσεων και κατάλληλα υλικά για φυτική γη, υλικά επικάλυψης σκουπιδότοπων και αποκατάστασης λατομείων, αλλά και σκυρόδεμα.
Είναι αυτή η δράση των δύο αδελφών (σ.σ. ο Ιωάννης Τσερκεζίδης εκτελεί χρέη επικεφαλής της επιχείρησης), που αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τον δήμο Σιθωνίας, ο οποίος προσφέρει δωρεάν προγράμματα ανακύκλωσης, δείχνοντας έμπρακτα την αφοσίωσή του στην προστασία του περιβάλλοντος και τη φροντίδα για την κοινότητά του. «Εδώ, στον δήμο Σιθωνίας, η ανακύκλωση δεν είναι απλώς μια επιλογή, αλλά ένας τρόπος ζωής, που συνδέει τον σεβασμό για τον άνθρωπο με την αγάπη για τον τόπο μας», σημειώνει ο κ. Τσερκεζίδης, εξαίροντας την ανάληψη δράσης από τους ανθρώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης, οι οποίοι αντιλήφθηκαν άμεσα τα πολλαπλά οφέλη της ανακύκλωσης.
Οι επισκέπτες και το ενδιαφέρον ξένων και ακαδημαϊκών
Το πρώτο πρότυπο Πάρκο Ανακύκλωσης των Νικολάου και Ιωάννη Τσερκεζίδη, που επί σειρά χρόνων εστίαζαν στην εκτέλεση πληθώρας δημόσιων ή ιδιωτικών τεχνικών έργων (οδοποιίας, αποχετευτικά, λιμενικά και άλλα προστασίας του περιβάλλοντος), είναι επισκέψιμο τυπικά από το 2018, αλλά χαίρει μεγάλης αναγνώρισης πολιτών και επαγγελματιών από το 2020. Σύμφωνα με τον ίδιο, τα τελευταία 14 χρόνια περισσότεροι από 20.000 άτομα έχουν επισκεφτεί τον χώρο. Πρόκειται για άτομα όλων των ηλικιών- από μαθητές δημοτικού, γυμνασίου και λυκείου μέχρι και επαγγελματίες και άλλους μεμονωμένους επισκέπτες.
Σημειώνεται ότι από το 2020 μέχρι και σήμερα έχουν ανακυκλωθεί περισσότερα από 130.000 κυβικά ογκώδη και 285.000 κυβικά Απόβλητα Εκσκαφών Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ).
Άλλωστε, στο Πρότυπο Πάρκο Ανακύκλωσης «δουλεύουν» ακατάπαυστα 64 υπερσύγχρονα μηχανήματα, από χωματουργικά και σπαστήρες μέχρι και ρότορας των 52 τόνων και -μεταξύ άλλων- τρία Shredders, 30 κάδοι που λειτουργούν ως συμπιεστές για χαρτί, 20 κάδοι των 40 κυβικών για ανακύκλωση ογκώδων υλικών, άλλοι τόσο για γυαλί, 80 κάδοι για ΑΕΚΚ, τέσσερις γερανοί που μαζεύουν τα ογκώδη χωρίς να χρειάζεται εργάτης, μηχάνημα σιαγώνας 62 τόνων, δύο τράμερ για κοκκομετρία, ένα τεράστιο κόσκινο 37 τόνων για διαμέτρηση υλικού όταν περιέχεται για ΧΥΤΑ, τρεις τσάπες με αχιβάδα και εργοτάξιο σε χώρο 600 μέτρων, όπου λειτουργούν τρεις νέοι φορτωτές, ο ένας εκ των οποίων είναι υδροστατικός, δηλαδή δουλεύει εκπέμποντας μηδενικούς ρύπους και ένα ακόμη που κινείται με μπαταρία. Στον χώρο τοποθετούνται επίσης τέσσερις φορτιστές ηλεκτρικών οχημάτων.
Εκφράζοντας την ικανοποίησή του για την αποδοχή του πάρκου, ο κ. Τσερκεζίδης σημειώνει με περίσσια χαρά ότι «το πάρκο μας προσφέρει μια ποικιλία δραστηριοτήτων και έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον πανεπιστημίων και τουριστών από όλη την Ελλάδα και την Ευρώπη». Όπως διευκρινίζει, ήδη έχουν επικοινωνήσει μαζί του άνθρωποι από Βρυξέλλες, Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία και Αγγλία, προτείνοντάς του να γίνει «κάποιου είδους “ανταλλαγή πληθυσμών”», όπως χαρακτηριστικά λέει. Εξηγεί, δε, ότι οι προτάσεις που τού έγιναν αφορούν στην έλευση και διαμονή ξένων -μικρών και μεγάλων, στο Πρότυπο Πάρκο Ανακύκλωσης σε ειδικό χώρο που έχει δημιουργηθεί εντός αυτού και βρίσκεται προς το τέλος της ολοκλήρωσής του. «Έχω αποδεχθεί την πρόκληση και εκτιμώ ότι στο άμεσο μέλλον οι προτάσεις θα γίνουν πράξη», τονίζει.
Όμως, το ενδιαφέρον για το πρώτο Πρότυπο Πάρκο Ανακύκλωσης στη Νικήτη Χαλκιδικής δεν σταματά εδώ, αφού, όπως μας αποκαλύπτει, ήδη έχουν επικοινωνήσει για να επισκεφτούν το πάρκο ακαδημαϊκοί από τέσσερα Πανεπιστήμια της Β. Ελλάδας, δηλώνοντας το ενδιαφέρον τους όχι μόνο να βρεθούν στο χώρο, αλλά να τον μελετήσουν και -γιατί όχι- να διερευνηθεί η δυνατότητας συνεργασίας.
Στο Πάρκο Ανακύκλωσης είναι ευπρόσδεκτοι όλοι – Ποιος ο ρόλος της τέχνης;
Εντός του πάρκου, οι αδελφοί Τσερκεζίδη έχουν κατασκευάσει ένα εστιατόριο ειδικά σχεδιασμένο για ΑμεΑ, προσφέροντας ένα περιβάλλον φιλόξενο και προσβάσιμο για όλους. «Αυτό το εστιατόριο, μέρος της ευρύτερης προσπάθειάς μας για κοινωνική ένταξη και περιβαλλοντική ευαισθησία, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στην παροχή υπηρεσιών που συνδυάζουν την υψηλή ποιότητα με τη συμπερίληψη», επισημαίνει ο Νίκος Τσερκεζίδης.
Από όλα όσα εξελίσσονται εντός του πάρκου, δεν θα μπορούσε να λείπει και η τέχνη. Έτσι, στην προσπάθεια των αδελφών Τσερκεζίδη να συνδυάσουν την τέχνη με την οικολογική συνείδηση, έχουν ξεκινήσει την κατασκευή ενός μεγάλου θεάτρου μέσα στη μονάδα ανακύκλωσής τους. «Το νέο αυτό θέατρο θα αποτελέσει έναν μοναδικό χώρο για πολιτιστικές εκδηλώσεις και θα ενισχύσει το πολιτιστικό και τουριστικό προφίλ της Χαλκιδικής», σημειώνει ο ίδιος και προσθέτει ότι πρόσφατα διοργανώθηκε εντός του πάρκου ένα φεστιβάλ γκράφιτι με καλλιτέχνες από τη Λατινική Αμερική και Καραϊβική (Κολομβία, Βραζιλία, Αργεντινή, Αρούμπα και Βενεζουέλα), ηλικίας από 25 έως και 30 χρόνων (κυρίως γυναίκες). Μάλιστα, δημιουργήθηκε κι ένα εντυπωσιακό έργο τέχνης 6×12 μέτρων, αναπαριστώντας την παραλία της Κοπακαμπάνα στη Βραζιλία.
Έλενα Αλεξιάδου
*Στη διεύθυνση https://www.youtube.com/watchv=kDLtJjZf-cY μπορείτε να δείτε το βίντεο που δημιουργήθηκε για την σύσταση του πρότυπου Πάρκου Ανακύκλωσης στη Νικήτη Χαλκιδικής
*Τις φωτογραφίες παραχώρησε για χρήση στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Νίκος Τσερκεζίδης