«Η Εκάβη του Ευριπίδη είναι το καταλληλότερο έργο για να μιλήσει κανείς για την κακοποίηση των ευάλωτων ομάδων», δηλώνει ο κορυφαίος σκηνοθέτης, διευθυντής του Φεστιβάλ της Αβινιόν και πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου ΙΙ της Λισαβόνα, Τιάγκο Ροντρίγκες εν όψει της καθόδου του στην Επίδαυρο αύριο Παρασκευή (26/7).
Στην πρώτη του συνεργασία με τον ιστορικό θίασο της Κομεντί Φρανσέζ, ο Πορτογάλος σκηνοθέτης παρουσιάζει στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου στις 26 και 27 Ιουλίου το νέο του έργο «Hecuba, not Hecuba» («Εκάβη, όχι Εκάβη»). «Καθ’ όλη τη διάρκεια των προβών, παρά το ότι πρόκειται για μια νέα δημιουργία και όχι για διασκευή της “Εκάβης”, ο Ευριπίδης μας συνόδευε, μας ψιθύριζε στο αυτί. Γιατί η αρχαία τραγωδία μπορεί να μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε τον πόνο μας, μπορεί να μας δείξει τον τρόπο να διεκδικήσουμε δικαιοσύνη. Γι’ αυτό άλλωστε μιλά και ο Ευριπίδης, για μια βασίλισσα, μια μητέρα που εξαιτίας του πολέμου έχασε τα πάντα και σε μια ευάλωτη στιγμή της ζητά δικαιοσύνη» εξηγεί.
Στη συνέντευξη τύπου που παραχώρησε στη γαλλική πρεσβεία, ο Ροντρίγκες εξέφρασε τη μεγάλη του χαρά για το ανέβασμα του έργου του στην Επίδαυρο και τόνισε ότι θεωρεί συμβολικό το γεγονός πως το εναρκτήριο βήμα της παγκόσμιας περιοδείας του γίνεται στο εμβληματικό αργολικό θέατρο. «Λαμβάνω υπόψη μου και τις δύο συνιστώσες, και την ύπαρξη ενός νέου έργου βασισμένου στον Ευριπίδη και την παρουσίασή του στην Επίδαυρο. Όμως, πιστεύω ότι το κλειδί για όλα αυτά, δεν είναι η αισθητική της παράστασης, τα φώτα ή το σκηνικό, αλλά η συνάντηση των ανθρώπων – μια αξία που βρίσκεται στη βάση της τραγωδίας. Εξάλλου, έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στην ομάδα της Κομεντί Φρανσέζ για το περιβάλλον διάδρασης που θα δημιουργήσουν» σημείωσε.
Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου Κατερίνα Ευαγγελάτου, αναφέρθηκε στη σημασία που έχει ο τολμηρός διάλογος που ανοίγει με την αρχαία κληρονομιά η παράσταση «Hecuba, not Hecuba». Κι αυτό γιατί ανοίγει ένα νέο παράθυρο, μια συζήτηση για τα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα.
«Κλέβω από την αρχαία τραγωδία αυτό που χρειάζομαι για να μιλήσω για όσα με απασχολούν. Έχω την ανάγκη να διηγηθώ ιστορίες ως ένας πολίτης που ζει στο σύγχρονο κόσμο. Και το έλλειμμα δικαιοσύνης είναι ένας κοινός παρονομαστής για τους ανθρώπους σε ολόκληρο τον πλανήτη. Η αναγνώριση αυτής της προβληματικής συνθήκης είναι και η αναγνώριση της ανθρώπινης πλευράς των πραγμάτων. Η τραγωδία μας βοηθάει να καταλάβουμε ποιος είναι ο κόσμος στον οποίο ζούμε», ανέφερε ο Ροντρίγκες.
Ενώ ξεκαθάρισε πως δεν τολμάει να συγκριθεί με τους κλασικούς συγγραφείς. «Αν πιστεύουμε ότι το θέατρο μας έχει ανάγκη, ας μην κάνουμε θέατρο. Εγώ πιστεύω το αντίθετο, εμείς έχουμε ανάγκη να κάνουμε θέατρο και αυτό μας επιτρέπει να κάνουμε λίγο περισσότερο θόρυβο. Το θέατρο είναι μια προσπάθεια να ξαναγραφτούν τα πράγματα», τόνισε.
Ο Ροντρίγκες εμπνεύστηκε από ένα πραγματικό σκάνδαλο κακοποίησης αυτιστικών παιδιών που συνέβη στην Ελβετία και δημιούργησε μια παράσταση ανατρεπτική που συνδυάζει την αρχαία τραγωδία με το σύγχρονο δράμα, την καθημερινότητα με τον μύθο, τον αγώνα της Νάντιας, μιας σημερινής γυναίκας, ηθοποιού και μητέρας με το πένθος της Εκάβης. «Τοποθέτησα τον Ευριπίδη μέσα στο σκάνδαλο κι όχι το ανάποδο. Πήρα την προσωπική ιστορία μιας σύγχρονης γυναίκας και τη συνέδεσα με το δράμα της Εκάβης, με σκοπό να μιλήσουμε για τη δικαιοσύνη, για τη μητρότητα και θυμό που εγείρει στη μητέρα η βία απέναντι στο παιδί της» εξήγησε.
Σε έναν κόσμο όπου η έλλειψη δικαιοσύνης συνεχίζει να προβληματίζει, η φωνή του Ροντρίγκες ενώνεται με τη φωνή του Ευριπίδη για να υπερασπιστεί το δίκαιο του αδυνάμου, να προβάλει τη δύναμη της μητρότητας, να φωτίσει «την ανθρώπινη πλευρά της δικαιοσύνης». «Δεν πρέπει να αναρωτιόμαστε αν οι τραγωδίες μιλούν στο παρόν ή αφορούν στη σημερινή εποχή. Αυτή είναι μια λάθος αφετηρία. Κατά τη γνώμη μου, ο δικός μας κόσμος είναι εκείνος που πρέπει να μετατοπιστεί και να δει τα πράγματα μέσα από το πρίσμα της τραγωδίας» ανέφερε.
Ο Πορτογάλος σκηνοθέτης είπε πως κατά τη γνώμη του «είναι σημαντικό να διατηρηθεί η αρχαία κληρονομιά, ώστε να μπορεί να ερμηνευτεί με διαφορετικούς τρόπους, διότι το ίδιο το παρόν απαιτεί από εμάς να έχουμε έναν βαθμό ελευθερίας». «Αγαπώ με πάθος τον Σοφοκλή, τον Αισχύλο, τον Ευριπίδη. Αγαπώ με πάθος την αρχαία τραγωδία. Αλλά θέλω να δω στην πράξη αυτή την αγάπη, όχι νιώθοντας υποταγμένος σε αυτούς, μα μέσα από μια ελευθερία» πρόσθεσε. Συμπλήρωσε, τέλος, ότι ο ίδιος έχει ανάγκη να κάνει θέατρο, γεγονός που τον επιφορτίζει με την ευθύνη «να κάνει θόρυβο» με την ιστορία που θέλει να αφηγηθεί, τοποθετώντας πάντα τους ηθοποιούς στο κέντρο του έργου.
Νάντια Μπακοπούλου
