«Όταν κοιτάς από ψηλά, μοιάζει η γη με ζωγραφιά», έγραψε η Σώτια Τσώτου στους στίχους του τραγουδιού που έκανε γνωστό ο Κώστας Χατζής. Από τη συγκεκριμένη «ζωγραφιά» σβήστηκαν τα χρώματα και πολλά από τα αντικείμενα.
Η φωτιά που ξέσπασε στις 19 Αυγούστου του 2023 στον Έβρο, ύστερα από 17 ημέρες, άφησε πίσω της 935.000 στρέμματα καμένης γης και χαρακτηρίστηκε η μεγαλύτερη πυρκαγιά που καταγράφηκε στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια. Το μέγεθος αυτής της έκτασης και την εικόνα που παρουσίαζε η περιοχή αμέσως μετά, προβάλλει …από ψηλά, ο Σάκης Γιούμπασης στο ντοκιμαντέρ του με τίτλο «Έβρος 17 μέρες μετά», που συμμετέχει στο πρόγραμμα του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, στο τμήμα «Πλατφόρμα +».
«Όλο το ντοκιμαντέρ είναι γυρισμένο με drone, γιατί μόνο έτσι θα μπορούσα να δείξω το εύρος της καταστροφής. Η ταινία συνοδεύεται από μουσική που συντονίζεται με την εικόνα, ενώ, προκειμένου το βάρος να πέσει στην εικόνα και να δει ο θεατής τι ακριβώς έγινε, χρησιμοποίησα μόνο υπότιτλους, που στην ουσία είναι ένα χρονολόγιο της πυρκαγιάς», δήλωσε στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Σάκης Γιούμπασης.
Ο ίδιος είναι φωτογράφος που δραστηριοποιείται από το 2004 κυρίως στη Θεσσαλονίκη, αλλά από το 2013 στράφηκε στην τεχνολογία του drone, γιατί -όπως λέει, «είναι μία νέα τάση που σου δίνει νέες δυνατότητες και την οπτική να καταγράψεις φωτογραφίες και βίντεο». Η ιδέα για τη δημιουργία του συγκεκριμένου ντοκιμαντέρ είχε συναισθηματική αφετηρία, λόγω του δεσμού του με την πληγείσα περιοχή.
«Μεγάλωσα στην Αλεξανδρούπολη και με το που άρχισε η φωτιά πήγα κατευθείαν εκεί για να καλύψω το γεγονός. Βέβαια το πρώτο διάστημα δεν χρησιμοποίησα καθόλου drone, γιατί υπήρχε θέμα ασφάλειας με τα εναέρια μέσα που επιχειρούσαν», δηλώνει ο φωτορεπόρτερ, μέλος της ΕΣΗΕΜ-Θ. Κάνοντας λοιπόν με το αυτοκίνητο τις γνώριμες για τον ίδιο διαδρομές προκειμένου να εξασφαλίσει εικόνες της φωτιάς, είδε τις καμένες εκτάσεις να εκτείνονται σε τεράστιες αποστάσεις. «Υπάρχουν διάφοροι επαρχιακοί δρόμοι στα ορεινά κομμάτια του Έβρου, που περνούσαν κάποτε μέσα από το δάσος. Τώρα περνούν μέσα μόνο από καμένο», εξηγεί.
Αναφέρει συγκεκριμένα την πανέμορφη -όπως τη χαρακτηρίζει, διαδρομή από την πόλη της Αλεξανδρούπολης μέχρι τον οικισμό της Κίρκης, που κυριαρχεί στις παιδικές του αναμνήσεις, καθώς τη διένυε συχνά με το ποδήλατο. Σήμερα, όπως λέει, το μόνο που βλέπεις είναι καμένα. «Έτσι μου δημιουργήθηκε η ιδέα για αυτό το ντοκιμαντέρ. Όταν είναι σε εξέλιξη ένα γεγονός, πολλές φορές δεν μπορείς να αντιληφθείς το μέγεθός του. Έτσι αποφάσισα να ξαναπάω και να καταγράψω εικόνες με τη χρήση drone εφόσον θα τελείωνε η πυρκαγιά κι έτσι έγινε», συμπληρώνει.
Σε τρεις διαφορετικές φάσεις ο Σάκης Γιούμπασης εργάστηκε στην περιοχή σε μία προσπάθεια να συγκεντρώσει υλικό για να μπορέσει να παρουσιάσει -στο μέτρο του δυνατού- μια συνολική εικόνα του τι άφησε πίσω της η μεγάλη πυρκαγιά του Έβρου, να ευαισθητοποιήσει τους θεατές και να περάσει το μήνυμα να προσέχουμε το σπίτι μας, το οποίο είναι η φύση. «Ένα άλλο βασικό γεγονός που με οδήγησε στο να γυρίσω το ντοκιμαντέρ, είναι ότι το 2022 είχε ξανασυμβεί μια πυρκαγιά στη Δαδιά, που όλοι πιστεύαμε ότι ήταν κάτι πολύ μεγάλο τότε. Ωστόσο, απ’ ό,τι φάνηκε, κανείς δεν πήρε το μάθημά του και την ακριβώς επόμενη χρονιά έγινε κάτι εξωπραγματικό, αφού δεν ελήφθησαν μέτρα, δεν έγινε κάποια παρέμβαση, δεν υπήρξε κάποια πρόνοια ώστε να σβήσει η φωτιά γρήγορα ή να μην αρχίσει καν», κατέληξε.
Το 17λεπτο ντοκιμαντέρ «Έβρος 17 μέρες μετά» είναι διαθέσιμο διαδικτυακά, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας του Φεστιβάλ online.filmfestival.gr έως τις 22 Μαρτίου.
Βαρβάρα Καζαντζίδου
