Μία «κουρτίνα» ανοίγει επιτρέποντας σε «εξωσχολικά» άτομα να παρακολουθήσουν την καθημερινότητα των παιδιών σε ένα γυμνάσιο. Βλέπουν πώς οι εντάσεις εξελίσσονται σε περιστατικά βίας, τα οποία παρασύρουν ακόμη και όσους δεν είχαν πρόθεση να εμπλακούν. Στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι ένα ακόμα θέμα του αστυνομικού ρεπορτάζ με βία ανηλίκων, αλλά μία παράσταση, την οποία αφού παρακολουθήσουν οι θεατές, έχουν τη δυνατότητα να πάρουν τους ρόλους των ηθοποιών και μέσα από αυτούς να δράσουν, προκειμένου η ιστορία να έχει καλύτερο και όχι τόσο εξοργιστικά άδικο τέλος.
Πρόκειται για μία από τις δύο νέες παραγωγές της θεατρικής ομάδας «Μικρός Βορράς», με τίτλο Teen Talk Bullying (σ.σ. teenagers talk about bullying/οι έφηβοι μιλούν για το μπούλινγκ), μια παράσταση του «Θεάτρου Forum» για έφηβους και εκπαιδευτικούς, που υποστηρίζεται από το Πανελλήνιο Δίκτυο για το θέατρο στην εκπαίδευση.
«Είναι ένα πολύ πρωτότυπο είδους θεάτρου, όπου βλέπουμε ένα πολύ μικρό κομμάτι παράστασης, γύρω στα 25 λεπτά κι όταν τελειώνει, όλοι οι θεατές είναι έξαλλοι με την κατάληξη αυτού του θέματος και θέλουν οπωσδήποτε να το διορθώσουν, γιατί δεν τους αρέσει η αδικία που έχει συμβεί», λέει, μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Μικρού Βορρά Τάσος Ράτζος. Στο σημείο εκείνο, ξεκινά το επόμενο μέρος της παράστασης, που είναι το φόρουμ. «Τότε ξαναπαίζονται οι σκηνές και ανεβαίνουν θεατές πάνω στη σκηνή, αντικαθιστούν έναν ηθοποιό, και προτείνουν πράγματα για να μην φτάσει το έργο σε αυτή την αδικία, να προσπαθήσουν να το προλάβουν», εξηγεί ο κ. Ράτζος.
Στη συγκεκριμένη παράσταση, ένας καινούργιος μαθητής γίνεται εύκολος στόχος για μία συμμαθήτριά του, η οποία «ξεσπώντας» πάνω του, επιδιώκει να κερδίσει την αποδοχή των υπολοίπων. Τη «σκυτάλη» παίρνει ένας μεγαλύτερος μαθητής, που αναλαμβάνει να δείρει τον νέο, γιατί αυτή τη συμπεριφορά εισπράττει και ο ίδιος από το σπίτι του, τρώγοντας συχνά ξύλο. Το θύμα απευθύνεται σε μία καθηγήτρια που δεν ξέρει πώς να διαχειριστεί το περιστατικό, ενώ την ίδια άγνοια δείχνει και η μητέρα του. Ο διευθυντής στον οποίο φτάνει το θέμα συμπεριφέρεται με τιμωρητικό τρόπο και ενώ το μπούλινγκ συνεχίζεται, ο μαθητής φτάνει στα όριά του και χτυπά με μια πέτρα τον θύτη, στέλνοντάς τον στο νοσοκομείο. Εν τέλει, τιμωρείται αυτός.
Το ερώτημα που ζητά απάντηση είναι με ποιόν τρόπο μπορώ να διαχειριστώ και ίσως να σταματήσω έναν κύκλο βίας και το έργο, που έχει χαρακτηριστεί ως μία «διαδραστική πρόβα ζωής» έχει στόχο την πρόληψη και διαχείριση της ενδοσχολικής βίας και θέλει να αποκωδικοποιήσει τους τρόπους που μπορούμε να μείνουμε ακέραιοι, όταν δεχόμαστε επιθετικές συμπεριφορές. «Είναι από τα πιο σύγχρονα και πιο δύσκολα εγχειρήματα που έχουμε κάνει ποτέ στο Μικρό Βορρά, γιατί πιάσαμε ένα θέμα το οποίο δεν είναι καθόλου απλό, όχι γιατί έχει πάρει τόση έκταση, αλλά γιατί δεν είναι καθόλου απλό για να μιλήσει κάποιους με ίσους όρους με τους εφήβους για ένα τέτοιο θέμα», αναφέρει ο Τάσος Ράτζος, που έχει τη σκηνοθετική επιμέλεια της παράστασης. Για να μπορέσουν λοιπόν να ασχοληθούν με επάρκεια χρειάστηκε πολλή έρευνα γύρω από το τι συμβαίνει σήμερα στα σχολεία μέσα από άρθρα, μελέτες και ντοκουμέντα. «Το άλλο πράγμα που κάναμε, είναι ότι ανατρέξαμε στα δικά μας βιώματα και προσπαθήσαμε να τα ξαναψηλαφήσουμε και να δούμε τι έγινε. Τι συμβαίνει μέσα μας, όταν εμείς παρακολουθούμε μια σκηνή βίας; Μας αρέσει ή μήπως μας προκαλεί ένα σφίξιμο και δεν μπορούμε να αντιδράσουμε; Έχουμε δεχτεί εμείς βία; Τι κάναμε; Όταν πήγαμε σε έναν μεγαλύτερο πώς μας αντιμετώπισε; Έτσι λοιπόν ξεκινήσαμε να το διερευνούμε βάζοντας τον εαυτό μας σε συνθήκες που έχει ζήσει ήδη και τις ξέρει πολύ καλά», εξηγεί.
Το Teen Talk Bullying θα κάνει πρεμιέρα στο θέατρο In Situ της οδού Κασσάνδρου στη Θεσσαλονίκη, ενώ θα συνεχίσει με παραστάσεις σε σχολεία και άλλους χώρους πολιτισμού.
Εννέα παραγωγές του Μικρού Βορρά τη θεατρική περίοδο 2024-’25
Η τέχνη της συνύπαρξης χαρακτηρίζει τη φετινή σεζόν για τον Μικρό Βορρά, αφού και οι δύο νέες του παραγωγές συνδέονται με τη δυνατότητα των ανθρώπων να συνυπάρχουν και τον τρόπο που μπορεί να γίνει αυτό. Το δεύτερο έργο που θα παρουσιαστεί στην παιδική του σκηνή, σε συνδιοργάνωση με το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Θεσσαλονίκης, είναι «Ο Μικρός Πρίγκιπας» του Antoine de Saint-Exupéry σε σκηνοθεσία Αλέξανδρου Νικολαΐδη. Απευθύνεται σε παιδιά από 4 ετών και το θεατρικό σχήμα θα ανοίξει τον διάλογο γύρω από την αξία της φροντίδας αλλά και της φιλίας, γύρω από το πώς αναγνωρίζουμε έναν φίλο και πώς μια φιλία κρατάει μέσα στον χρόνο.
Στην παιδική σκηνή θα συνεχιστούν οι παραστάσεις «Ο Εγωιστής Γίγαντας» του Oscar Wilde, «Ο ραφτάκος των λέξεων» του Αντώνη Παπαθεοδούλου και το «Τρεις… κι ο Αίσωπος» του Θοδωρή Παπαϊωάννου, ενώ συνεχίζονται και άλλα τέσσερα έργα για εφήβους, η «Ιλιάδα» του Ομήρου με στίχους του Μιχάλη Γκανά, η «Οδύσσεια» του Ομήρου σε διασκευή κειμένου του Μικρού Βορρά, η «Ελένη» του Ευριπίδη σε μετάφραση Δημήτρη Δημητριάδη και το «#Support_Hara», που είναι επίσης θέατρο Forum με εμψύχωση Χριστίνας Κρίθαρη. Και τα εννιά θεατρικά έργα του φετινού ρεπερτορίου θα ταξιδέψουν σε θέατρα, σχολεία, φεστιβάλ εντός και εκτός συνόρων. Το θεατρικό σχήμα ξεκινάει την περιοδεία του αυτόν τον μήνα από την Αλβανία με συμμετοχή σε Διεθνές Φεστιβάλ, κάνοντας ένα άνοιγμα στα Βαλκάνια. Με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού, η δουλειά της ομάδας θα παρουσιαστεί παράλληλα σε αστικά κέντρα εντός Ελλάδας και σε περιφερειακούς χώρους πολιτισμού.
Βαρβάρα Καζαντζίδου
