Ο σκοπός του νόμου δεν είναι να καταργήσει ή να περιορίσει, αλλά να διαφυλάξει και να μεγεθύνει την ελευθερία. John Locke, 1632-1704, Άγγλος φιλόσοφος.

Τα εμβληματικά έργα αναστήλωσης σε Αιγές και Φιλίππους ενισχύουν τον πολιτιστικό τουρισμό στη Β. Ελλάδα

14 Φεβρουαρίου, 2024

Αν το ζητούμενο είναι ο πολιτιστικός τουρισμός, η Βόρεια Ελλάδα μπορεί με βεβαιότητα να το προσφέρει. Μνημεία και μουσεία που βρίσκονται στα όριά της, δίνουν απλόχερα στον επισκέπτη μία μοναδική ευκαιρία να εξερευνήσει τον πλούτο του παρελθόντος και την πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής.
Μάλιστα, το τελευταίο διάστημα η περιοχή έχει ακόμα περισσότερους λόγους να αισθάνεται ότι μπορεί να παράσχει μια ακόμα πιο συναρπαστική εμπειρία ταξιδιού, χάρις στα εμβληματικά έργα αναστήλωσης που πραγματοποιήθηκαν σε Αιγές και Φιλίππους.

Οι επιβλητικές Αιγές

Ένα «παζλ» συνένωσης χιλιάδων κομματιών ξεκίνησε το 2007 και ολοκληρώθηκε πριν από λίγο καιρό. Κόστισε 20 εκατομμύρια ευρώ και στην ουσία «ανέστησε» το μεγαλύτερο οικοδόμημα της κλασικής Ελλάδας. Η τρισδιάστατη παρουσία του μέσα στο γοητευτικό και επιβλητικό τοπίο της Μακεδονίας, κάνει τον επισκέπτη να νιώθει πως συνομιλεί ξανά με την ιστορία και είναι συμμέτοχος σημαντικών γεγονότων.
Με την ολοκλήρωση του τιτάνιου έργου της αναστήλωσης του ανακτόρου του Φιλίππου Β’ στις Αιγές από τα σπαράγματά του και την παράδοσή του στο κοινό, ξεκίνησε μία νέα εποχή για το νομό Ημαθίας και τη Μακεδονία γενικότερα.

Ήδη, από τις πρώτες μέρες λειτουργίας του, μετά τα επίσημα εγκαίνιά του στις 5 Ιανουαρίου, το ενδιαφέρον του κόσμου είναι εξαιρετικά έντονο και αυτό αποτυπώνεται στην υψηλότατη επισκεψιμότητα του μνημείου. «Το Ανάκτορο των Αιγών -το Βασίλειον καθίδρυμα στην πραγματικότητα- αναμφίβολα είναι ένα τοπόσημο, ένας χώρος μνήμης, ένα μεγάλο ιστορικό αποτύπωμα, συνδεδεμένο με την προσωπικότητα του Φιλίππου Β’, του ανθρώπου – ηγέτη, που μετά τη μάχη της Χαιρώνειας, το 338 π.Χ. άλλαξε την ιστορική πορεία της Ελλάδας αλλά και του κόσμου» λέει, μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η νέα αναπληρώτρια προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας Γεωργία Στρατούλη.
Συμπληρώνει, δε, πως το ανάκτορο των Αιγών, στην «καρδιά» της πρώτης πρωτεύουσας του μακεδονικού βασιλείου, υπήρξε πολιτικό και θρησκευτικό κέντρο του, χώρος συναθροίσεως των πολιτών, μία πολιτική αγορά, ένας χώρος διοίκησης και αποφάσεων. «Στο περιστύλιο του ανακτόρου, χωρητικότητας περίπου 8.000 ατόμων, ο Αλέξανδρος Γ’ -μετά τη δολοφονία του πατέρα του Φιλίππου στο θέατρο των Αιγών, αναγορεύτηκε βασιλιάς των Μακεδόνων», λέει, τονίζοντας την σημασία των ιστορικών γεγονότων που συνέβησαν εκεί.
Αλλά και ως αρχιτεκτόνημα -σύμφωνα με την ίδια, υπήρξε σημαντικό για τη μετέπειτα εξέλιξη της αρχιτεκτονικής. «Γι’ αυτό άλλωστε και ο σπουδαίος Γερμανός καθηγητής Χέφνερ, ήδη από το 1992, το χαρακτήρισε ως “ Παρθενώνα της Μακεδονίας”, αναγνωρίζοντας τη συμβολή και την επίδρασή του στην αρχιτεκτονική του ελληνιστικού κόσμου» κατέληξε η κ. Στρατούλη.

Μνημεία – ισχυρά τουριστικά brand name παγκοσμίως

Ο συνδυασμός του Ανακτόρου με το Μουσείο των Βασιλικών Τάφων, τη Βασιλική συστάδα των Τημενιδών και το Πολυκεντρικό Μουσείο τον Αιγών, μέσα σε ένα εξαιρετικό φυσικό τοπίο στις παρυφές των Πιερίων και στην κοιλάδα του Αλιάκμονα, αποτελούν μία απόδραση ομορφιάς και γνώσης.
«Το να έχουμε μνημεία σε μία τοποθεσία ή σε έναν προορισμό, είναι ο μεγαλύτερος πόλος έλξης των δυνάμει επισκεπτών. Δεν αναφέρομαι σε μαζικό τουρισμό, αλλά σε τουρίστες, των οποίων το κίνητρο είναι τα συγκεκριμένα μνημεία. Αυτοί οι επισκέπτες – τουρίστες είναι οι άνθρωποι που μας ενδιαφέρουν πάρα πολύ, γιατί ξοδεύουν πολλά χρήματα, μένουν πιο πολλές μέρες και έχουν άλλες προδιαγραφές για να επανέλθουν, να φέρουν και κόσμο, να γίνουν κήρυκες καλών ειδήσεων» αναφέρει, από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ένωσης Τουριστικών Γραφείων Μακεδονίας – Θράκης Βύρων Θεολόγης.
Δηλώνει, δε, βέβαιος ότι ειδικά το συγκεκριμένο μνημείο, το ανάκτορο του Φιλίππου Β’ στις Αιγές, λόγω της σημαντικής του αξίας, θα προσελκύσει σε βάθος χρόνου επισκέπτες από όλο τον κόσμο. «Φυσικά και θα το εντάξουμε στα προγράμματα των γραφείων μας, στις ημερήσιες εκδρομές που κάνουμε από την πόλη της Θεσσαλονίκης, ενώ οι tour operators εν ευθέτω χρόνω θα αρχίσουν να πουλάνε αυτό το προϊόν σε διάφορες εκθέσεις και διεθνή φόρα» κατέληξε ο κ. Θεολόγης, υπογραμμίζοντας την προϋπόθεση τα μνημεία να είναι προσβάσιμα σε όλους και να έχουν τις κατάλληλες υποδομές για να δεχθούν κόσμο.

«Στοίχημα η προσέλκυση όλο και περισσότερων επισκεπτών»

Στους αμέτρητους αρχαιολογικούς και θρησκευτικούς θησαυρούς που «κρατά στην αγκαλιά της» η Ερατεινή Ημαθία, οι οποίοι αποτελούν πόλο έλξης για χιλιάδες Έλληνες και ξένους επισκέπτες, αναφέρεται ο αντιπεριφερειάρχης Ημαθίας Κωνσταντίνος Καλαϊτζίδης.
«Οι Βασιλικοί Τάφοι – Έκθεση Θησαυρών, το κεντρικό μουσειακό κτίριο που εγκαινιάσαμε πριν από έναν χρόνο, η Νεκρόπολη – Ταφική συστάδα των Τημενιδών, ο Ναός του Αγίου Δημητρίου Παλατιτσίων και το Αρχαίο Θέατρο, έργα που πολλά από αυτά χρηματοδοτήσαμε μέσω του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος του ΕΣΠΑ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, αποτελούν τον πολιτιστικό πλούτο των Αιγών, έναν ισχυρό οικονομικό πόρο για την πατρίδα μας και μείζονα πόλο τουριστικής ανταγωνιστικότητας» τονίζει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Καλαϊτζίδης. 
Όπως υπογραμμίζει, είναι στοίχημα όλων -κράτους, περιφέρειας, δήμων, η ανάδειξη του χώρου και η προσέλκυση όλο και περισσότερων επισκεπτών. «Σε συνδυασμό με το πολιτιστικό απόθεμα της ευρύτερης περιοχής, την πανέμορφη φύση, την ξεχωριστή γαστρονομία, τα χιονοδρομικά κέντρα, προσφέρουν μεγάλες δυνατότητες τουριστικής αναζωογόνησης, ανάπτυξης και επέκτασης της τουριστικής περιόδου, κατατάσσοντας έτσι την Ημαθία ανάμεσα στους ελκυστικούς προορισμούς τεσσάρων εποχών» καταλήγει ο κ. Καλαϊτζίδης. 

«Κινητήρια δύναμη για την ανάδειξη του πολιτιστικού αποθέματος της Βέροιας»

Ως το σημαντικότερο οικοδόμημα του ελληνικού κόσμου στη βασιλική μητρόπολη των Μακεδόνων, χαρακτηρίζει ο δήμαρχος Βέροιας Κωνσταντίνος Βοργιαζίδης το αναστηλωμένο Ανάκτορο των Αιγών. «Αποτελεί πόλο τουριστικής ανταγωνιστικότητας και είναι η κινητήρια δύναμη για την ανάδειξη του πολιτιστικού αποθέματος της Βέροιας και των Κοινοτήτων. Επενδύουμε στις δυνατότητες τουριστικής αναζωογόνησης για την περιοχή μας, παράλληλα με την επέκταση της τουριστικής περιόδου σε ετήσια βάση» αναφέρει.
Το παγκόσμιο σύμβολο της αρχαίας ελληνικής Μακεδονίας, όπως λέει, αναδεικνύει τον πολιτιστικό πλούτο των Αιγών ως αναπτυξιακό πόρο της Μακεδονίας. «Η συστηματική και καθολική αποκατάσταση και ανάδειξη του εκτεταμένου αρχαιολογικού χώρου, αποκαλύπτει ένα τεράστιο αρχαιολογικό πάρκο με σύγχρονες και υψηλού επιπέδου υποδομές και υπηρεσίες. Ο επισκέπτης έχει πλήρη, ενιαία και ολοκληρωμένη γνώση και εμπειρία της ιστορίας της πόλης των Αιγών» προσθέτει ο κ. Βοργιαζίδης.
Δεν παρέλειψε επίσης να αναφέρει ότι σε μία κορυφαία στιγμή της μουσειακής σύνθεσης, εγκαινιάστηκε πρόσφατα και το νέο Πολυκεντρικό Μουσείο των Αιγών. «Βασική επιδίωξη του Δήμου Βέροιας είναι να δημιουργηθεί ένας νέος κύκλος εξωστρέφειας για την περαιτέρω προώθηση και ανάδειξη της Βέροιας ως πολιτιστικός και αρχαιολογικός προορισμός με στόχο την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη του τόπου μας» καταλήγει ο δήμαρχος Βέροιας.

Πόλος έλξης τουριστών τα αναστηλωτικά έργα στους Φιλίππους 

Την εκτίμηση πως η μέγιστη δυνατή προβολή των νέων αναστηλωτικών έργων που υλοποιούνται εντός του αρχαιολογικού χώρου των Φιλίππων θα συμβάλουν στην αύξηση της επισκεψιμότητας από  Έλληνες και ξένους τουρίστες, υπογραμμίζουν οι τοπικοί φορείς της ανατολικής Μακεδονίας, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, με αφορμή την ολοκλήρωση των εργασιών αναστήλωσης της παλαιοχριστιανικής Βασιλικής Β’ και της συνέχισης των εργασιών ενοποίησης του αρχαιολογικού χώρου.
Η Βασιλική Β’, ο επιβλητικός παλαιοχριστιανικός ναός που βρίσκεται εντός του αρχαιολογικού χώρου των Φιλίππων, ένα από τα πλέον λαμπρά οικοδομήματαμ τα ερείπια του οποίου δέσποζαν για αιώνες στην φημισμένη αρχαία πόλη που ίδρυσε ο βασιλιάς Φίλιππος, έχει πλέον αναστηλωθεί και το τελικό αποτέλεσμα προκαλεί θαυμασμό.
Φορέας υλοποίησης του αναστηλωτικού έργου είναι η διεύθυνση Αναστήλωσης του υπουργείου Πολιτισμού και εκτελέστηκε με επιτυχία, από την Καβαλιώτικη τεχνική εταιρία ME.CON. ΑΕ. Με τις επεμβάσεις που έγιναν στα ερείπια του μνημείου προστέθηκαν τμήματα του οικοδομήματος που είχαν γκρεμιστεί. 
Αξίζει να σημειωθεί ότι με την ολοκλήρωση των έργων στη δυτική πλευρά του ναού, ο επισκέπτης μπορεί πλέον να δει πώς ήταν η είσοδος του ναού με τον νάρθηκα, ενώ σε μεγάλο βαθμό αντιλαμβάνεται το μέγεθος του οικοδομήματος, την ομορφιά και την μεγαλοπρέπειά του. Την ίδια στιγμή, οι παρεμβάσεις που έγιναν, εξασφάλισαν τη στατικότατα του μνημείου από μελλοντικές καταστροφές καθώς τμήματα του διασωθέντος οικοδομήματος παρουσίαζαν προβλήματα φθοράς. 

«Το πλούσιο έργο του Φιλίππου στο βασίλειο της Μακεδονίας»

«Μετά την ανάδειξη του ανακτόρου του Φιλίππου στις Αίγες και την ολοκλήρωση των αναστηλωτικών εργασιών στην παλαιοχριστιανική Βασίλη Β’, δίνεται μια ευκαιρία να προβληθεί συνολικά η Βόρεια Ελλάδα, με γνώμονα το πλούσιο έργο του Φιλίππου στο βασίλειο της Μακεδονίας» ανέφερε, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αντιπεριφερειάρχης Καβάλας Θόδωρος Μαρκόπουλος.
Η περιοχή είναι πλούσια σε ιστορία και πολιτισμό, με εξαιρετική φύση, παραλίες, ορεινούς όγκους και μοναδική γευσιγνωσία, και αποτελεί ήδη πόλο έλξης χιλιάδων επισκεπτών που απολαμβάνουν την μακεδονική φιλοξενία. Εκείνο που απαιτείται, σύμφωνα με τον κ. Μαρκόπουλο, «είναι τέτοιες πρωτοβουλίες όπως η αναστήλωση της Βασιλικής Β’ να προβληθεί πανελλαδικά ώστε να υπάρχει ακόμα ένα κίνητρο για όσους επιθυμούν να επισκεφθούν τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων, ο οποίος από το 2016 αποτελεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO».

«Μνημεία με παγκόσμια ακτινοβολία»

Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Καβάλας Θόδωρος Μουριάδης τονίζει πως η σπουδαιότητα τέτοιων μνημείων υπερβαίνει τα τοπικά και εθνικά όρια αφού τυγχάνει διεθνούς αναγνώρισης και προβολής. Όπως επισημαίνει, τοπική αυτοδιοίκηση και πολιτεία πρέπει να αντιληφθούν την πολύτιμη αυτή πολιτιστική κληρονομιά «ως μοχλό ανάπτυξης και παράγοντα εθνικής ακτινοβολίας που θα μετατρέπεται σε κοινωνική ευημερία, μέσα από τη δημιουργία ευκαιριών για προσέλκυση επισκεπτών και συνεπώς νέων θέσεων εργασίας».
«Στο πλαίσιο αυτό, έργα όπως αυτό της αναστήλωσης της Βασιλικής Β’ και της ενοποίησης του αρχαιολογικού χώρου των Φιλίππων δίνουν πρόσθετη αξία και πρέπει να προβάλλονται προκειμένου να προσελκύσουν περισσότερους επισκέπτες» υπογραμμίζει.
 
«Μεγαλώνει το ενδιαφέρον για τους Φιλίππους»

Ο αρχαιολογικός χώρος των Φιλίππων, ανάμεσα στην Καβάλα και την Δράμα, αποτελεί στοιχείο της τουριστικής ανάπτυξης και των δυο περιφερικών ενοτήτων της ανατολικής Μακεδονίας. 
Την σπουδαιότητα του αναστηλωτικού έργου της παλαιοχριστιανικής Βασιλικής Β’ επισημαίνει και ο δήμαρχος Δράμας Γιώργος Παπαδόπουλος κάνοντας λόγο για μια σημαντική εξέλιξη καταρχάς για το ίδιο το μνημείο, τη μεγαλοπρέπεια  και την ιστορία του. «Είναι εξαιρετικά σημαντική η ανάδειξη του συγκεκριμένου έργου στην ενίσχυση της βαρύτητας αρχαιολογικού χώρου των Φιλίππων» αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Παπαδόπουλος.
«Ο δήμος Δράμας», συνεχίζει, «συμπεριλαμβάνει τους Φιλίππους στα σημεία αναφοράς για την τουριστικής προβολή. Άλλωστε, η γειτνίαση με την Καβάλα και οι στενοί δεσμοί μεταξύ των δύο περιοχών ανέκαθεν αποτελούσαν σημαντικό πλεονέκτημα για οργάνωση ολοκληρωμένων προγραμμάτων τουριστικής προβολής και προσέλκυσης επισκεπτών. Τώρα, με την ολοκλήρωση του έργου αυτού υπάρχει ένα επιπλέον ενδιαφέρον επίσκεψης για όσους για πρώτη φορά πρόκειται να βρεθούν στην περιοχή αλλά και για όσους ήδη γνωρίζουν τους Φιλίππους».

«Έργα που δίνουν πρόσθετη αξία στα μνημεία»

Ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Δράμας Άγγελος Καλλίας, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, επισημαίνει πως «έργα όπως η αναστήλωση της Βασιλικής Β’ δίνουν πρόσθετη αξία στο σημαντικό αυτό μνημείο της UNESCO» σημειώνοντας πως η προβολή ενός έργου είναι γεγονός ότι δημιουργεί μεγαλύτερη ροή επισκεπτών, η οποία όμως για να συνεχίσει να έχει διάρκεια θα πρέπει να υπάρχει μια σταθερή αναφορά σε αυτό μέσα από πολλούς και διαφορετικούς διαύλους επικοινωνίας με τον κόσμο. 
«Ένα αναστηλωτικό έργο εμπλουτίζει το τουριστικό προϊόν της περιοχής -και εν προκειμένου των Φιλίππων, μεγαλώνοντας το ενδιαφέρον όσων θα έρχονταν ούτως ή αλλιώς να το επισκεφθούν ή προκαλώντας το ενδιαφέρον κάποιων άλλων να το επισκεφθούν, αν και δεν το είχαν προγραμματισμένο» υπογραμμίζει.
«Σε κάθε περίπτωση, η προβολή κάθε νέου αναστηλωτικού έργου αναδεικνύει ολόκληρο το μνημείο και αναμφισβήτητα λειτουργεί ως πόλος έλξης επισκεπτών ενισχύοντας ακόμα περισσότερο το τουριστικό προϊόν της περιοχής» καταλήγει ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Δράμας.

Βαρβάρα Καζαντζίδου – Βασίλης Λωλίδης

φωτ.αρχείου