Ένα νοερό ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη του χθες και του τώρα, κάνει ο αναγνώστης που παρακολουθεί την ιστορία της 70χρονης Αθηνάς, μιας γυναίκας που ζει το παρόν και αναπολεί με λαχτάρα το παρελθόν. Αποτυχημένοι αρραβώνες στην Κωνσταντινούπολη, Σεπτεμβριανά, απελάσεις του 1964 και η απώλεια των γονιών της κυριαρχούν στις αναμνήσεις της και στις σελίδες του βιβλίου «Στα πόδια της αιώνιας άνοιξης». Η κύρια ιστορία του, ωστόσο, αφορά το 2016, τη χρονιά που υποσχέθηκε να συναντηθεί με έναν παλιό εραστή, σε ένα ραντεβού που ορίστηκε πριν από 40 χρόνια κι έκτοτε δεν έχει κανένα νέο του.
Πρόκειται για ένα από τα ελάχιστα βιβλία που είναι γραμμένο εξ’ ολοκλήρου στο πολίτικο ιδίωμα. «Λατρεύω τα πολίτικα, επειδή είναι παιχνιδιάρικο ιδίωμα που εύκολα υιοθετεί και πολιτογραφεί λέξεις από άλλες γλώσσες, όπως τούρκικα, αραβικά, περσικά, ιταλικά, γαλλικά, ισπανοεβραϊκά και αγγλικά. Κάθε Πολίτης, άσχετα από τη μόρφωσή του “ παίζει” με την ελληνική γλώσσα και επιπλέον πλάθει δικές του εκφράσεις» δηλώνει στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η συγγραφέας Νεκταρία Αναστασιάδου, λέγοντας ότι αυτό το …παιχνίδι είναι που προσφέρει έμπνευση και στην ίδια.
Όπως διευκρινίζει, το βιβλίο είναι εύκολο να διαβαστεί από τον καθένα που γνωρίζει ελληνικά, καθώς τα πολίτικα δεν διαφέρουν τόσο από τα κεντρικά ελληνικά, τα κυπριακά και τα ποντιακά, ενώ με διάφορες τεχνικές βρίσκει τρόπο να εξηγεί «άγνωστες» λέξεις, όπως σαλκίμι, κεντιανό, τράχωμα ή κουντουράς. «Μέσα στο βιβλίο δεν υπάρχουν ετυμολογίες, ούτε ρητές εξηγήσεις, το δούλεψα πάρα πολύ έτσι ώστε να μην υπάρχει ποτέ ανάγκη από γλωσσάρι. Μεταχειρίζομαι συνάφεια, συνώνυμα, διάλογο, επίθετα και άλλες τεχνικές, ώστε να κάνω τις λέξεις κατανοητές μέσα στη ροή του λόγου. Με κάποιο τρόπο δημιουργώ ένα περιβάλλον, μέσα στο οποίο ο Έλληνας αναγνώστης μπορεί να κάθεται στο πολίτικο τραπέζι μας και να καταλαβαίνει, δίχως να είναι τουρίστας που χρειάζεται αστερίσκους» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Άλλωστε, η κεντρική ηρωίδα, η Αθηνά, καθώς αναμένει το ραντεβού της, μπλέκεται σε δολοπλοκίες και καβγάδες στην πολυκατοικία όπου ζει, και βάζει σε κίνδυνο τη φιλία της με τη Νίνα, μια Ελληνίδα αρχιτεκτόνισσα που ζει στην Πόλη. Συχνά, η Αθηνά είναι αυτή που εξηγεί τις λέξεις που δεν καταλαβαίνει η Νίνα και μαζί μ’ αυτήν γίνονται κατανοητές και από τους αναγνώστες.
Στα λογοτεχνικά σαλόνια του International Writing Program η Νεκταρία Αναστασιάδου
Η ιδιαίτερη αυτή γραφή της συγγραφέως Νεκταρίας Αναστασιάδου, ήταν ο λόγος για τον οποίο προσκλήθηκε στο κορυφαίο πρόγραμμα δημιουργικής γραφής της Αμερικής, το υψηλού κύρους International Writing Program (IWP) στο Πανεπιστήμιο της Iowa.
«Το πρόγραμμα υπάρχει εδώ και περίπου 70 χρόνια και κάθε χρόνο καλούνται συγγραφείς από διάφορες χώρες του κόσμου. Η δική μου συμμετοχή ήταν ιδιαίτερη, επειδή ήταν η πρώτη φορά που κάποιος συγγραφέας εκπροσώπησε την Ελλάδα και την Τουρκία μαζί» δηλώνει η Νεκταρία Αναστασιάδου. Ο νομπελίστας Ορχάν Παμούκ και οι Έλληνες Θανάσης Βαλτινός, Κώστας Ταχτσής, Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ και Χρήστος Χωμενίδης είναι μερικοί από τους συγγραφείς που συμμετείχαν πριν από την ίδια στο IWP.
Στο διάρκειας δέκα εβδομάδων πρόγραμμα, η κ. Αναστασιάδου απηύθυνε ομιλίες και αναφέρθηκε στο πολίτικο ιδίωμα, τα εμπόδια που αντιμετώπισε για να εκδώσει ένα μυθιστόρημα γραμμένο τελείως στα πολίτικα, καθώς και στη χρήση της πολυγλωσσίας στη μυθοπλασία. «Παρουσιάσαμε επίσης το έργο μας στους φοιτητές, κάναμε βιβλιοπαρουσιάσεις και τα πιο σπουδαίο για μένα ήταν που κάναμε τα δικά μας λογοτεχνικά σαλόνια με τη συγγραφέα από την Αίγυπτο Mansoura Ez Eldin και τον συγγραφέα από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα Ali Alshaali» αναφέρει, τονίζοντας ότι ο σχολιασμός λογοτεχνικών θεμάτων που είχε να κάνει με το έργο τους αποτελούν τις καλύτερες αναμνήσεις από τη συνολική συμμετοχή της.
Η γραφή της, αποτέλεσε αντικείμενο σπουδής εκτός από το University of Iowa, στο Boğaziçi University, Bilkent University και Boston College, ενώ έχει επίσης παρουσιαστεί σε συνέδριο του Duke University.
Πρώτο βραβείο στον «Ζωγράφειο Αγώνα» το 2019
Το βιβλίο «Στα πόδια της αιώνιας άνοιξης» είναι για τη Νεκταρία Αναστασιάδου «μια λογοτεχνική εκδήλωση αγάπης προς τους ελεύθερους ανθρώπους όλου του κόσμου». «Είναι το βιβλίο για το οποίο είμαι περισσότερο περήφανη και το αγαπώ πιο πολύ από τα άλλα. Πρώτα ο Θεός, όμως, εύχομαι να γράψω για κάτι άλλο στο μέλλον που θα μου αρέσει ακόμα πιο πολύ» λέει χαρακτηριστικά.
Την απόφαση να γράψει το συγκεκριμένο μυθιστόρημα στα πολίτικα, την πήρε μετά από ένα «στοίχημα» που έβαλε με τον εαυτό της, ενώ για να βρει την αποδοχή που έχει σήμερα, νωρίτερα έγραψε ένα άλλο βιβλίο στα αγγλικά, προκειμένου να δείξει δείγμα δουλειάς της, να γίνει γνωστή και μετά να είναι ευκολότερο να τολμήσει κάποιος να διαβάσει και αυτό το πιο ιδιαίτερο έργο της. «Ήξερα ότι θα είναι δύσκολο να εκδώσω κάτι στα πολίτικα στην Ελλάδα ως πρωτοεμφανιζόμενη συγγραφέας. Γι’ αυτό και έγραψα το πρώτο μου βιβλίο “ A Recipe for Daphne” στα αγγλικά και είχε μεγάλη επιτυχία. Χαρακτηρίστηκε από την Washington Post ως “ ένα λαχταριστό ντεμπούτο” και συμπεριλήφθηκε στη λίστα αγαπημένων βιβλίων της Elif Shafak για τους New York Times.
Στη συνέχεια η κ. Αναστασιάδου έγραψε ένα διήγημα στα πολίτικα, με το οποίο διαγωνίστηκε το 2019 στον «Ζωγράφειο Αγώνα», τον λογοτεχνικό διαγωνισμό που θεσμοθετήθηκε στην Κωνσταντινούπολη από τον 19ο αιώνα. «Είπα από μέσα μου ότι αν κερδίσει αυτό το διήγημα, τότε αυτό είναι σημάδι για μένα ότι πρέπει να συνεχίσω να γράφω στα πολίτικα» αποκαλύπτει. Η κριτική επιτροπή αποτελούμενη από τον πρόεδρο Ακαδημίας Αθηνών Θανάση Βαλτινό, την τ. διευθύντρια Εθνικού Κέντρου Βιβλίου Κατρίν Βελισσάρη, τον ηθοποιό και συγγραφέα Θέμη Πάνου, τον συγγραφέα Γιώργο Σκαμπαρδώνη και τη δημοσιογράφο, κριτικό λογοτεχνίας και μεταφράστρια Κατερίνα Σχινά, της απένειμε το πρώτο βραβείο. Έτσι τήρησε τον λόγο της και ξεκίνησε να γράφει στα πολίτικα, με το βραβευμένο διήγημα να γίνεται το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου της «Στα πόδια της αιώνιας άνοιξης», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος. Στα επόμενα σχέδιά της είναι να γράψει ένα βιβλίο για το Αντιοχικό ζήτημα, κάτι για το οποίο κάνει έρευνα εδώ και χρόνια.
Βαρβάρα Καζαντζίδου
