Με ένα ολοήμερο συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες με τη συμμετοχή μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας από τα πανεπιστήμια που ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Συμμαχία Πανεπιστημίων CIVIS, ολοκληρώθηκε το τριετές πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, RIS4CIVIS.
Tο πρόγραμμα είχε ως στόχο τη συγκρότηση μίας κοινής, ολοκληρωμένης και μακροπρόθεσμης στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ των πανεπιστημίων της Συμμαχίας σε επίπεδο έρευνας και τεχνολογίας και τη συγκέντρωση και μετάδοση της σχετικής τεχνογνωσίας μεταξύ των ερευνητών των ανώτατων εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Η Ευρωπαϊκή Συμμαχία Πανεπιστημίων CIVIS, στην οποία συμμετέχουν συνολικά 11 πανεπιστήμια, αποτελεί ένα από πρώτα έργα που επιδοτήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο του καθορισμού μίας ευρωπαϊκής πολιτικής για την ανώτατη εκπαίδευση και τον ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο Εκπαίδευσης, σε εφαρμογή των αποφάσεων της Συνόδου Κορυφής του Γκέτεμποργκ το 2017, όπου οι ηγέτες της ΕΕ παρουσίασαν το μελλοντικό πλαίσιο για την εκπαίδευση και τον πολιτισμό στην Ευρώπη. Έτσι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε τη διαδικασία πιλοτικής εφαρμογής της δημιουργίας των «Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων» και αποτέλεσμα αυτής της πρωτοβουλίας ήταν η δημιουργία της Συμμαχίας CIVIS, με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) να αποτελεί ιδρυτικό μέλος. Το 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχώρησε στη χρηματοδότηση της διαμόρφωσης κοινής ερευνητικής στρατηγικής στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων και με τον τρόπο αυτό η Συμμαχία CIVIS συνέχισε την πορεία της προς την ευθυγράμμιση των στρατηγικών έρευνας και καινοτομίας στα Ιδρύματα – μέλη της.
Συγκεκριμένα, τη Συμμαχία συγκροτούν συνολικά 11 πανεπιστήμια, οκτώ κορυφαία ερευνητικά ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης της Ευρώπης (ΕΚΠΑ και τα Πανεπιστήμια Μασσαλίας, Βουκουρεστίου, Βρυξελλών, Μαδρίτης, Sapienza της Ρώμης, Στοκχόλμης και Tubingen), ενώ συμμετέχουν και τα Πανεπιστήμια Γλασκόβης, Σάλτσμπουργκ και Λωζάνης.
Συνολικά, η Συμμαχία CIVIS συγκεντρώνει περίπου 470.000 φοιτητές και 68.000 μέλη προσωπικού, μεταξύ των οποίων τα 35.000 είναι ακαδημαϊκοί και ερευνητές.
Στο τελικό συνέδριο του προγράμματος RIS4CIVIS, το ΕΚΠΑ εκπροσώπησαν ο αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Διοίκησης του Ιδρύματος, καθηγητής Νικόλαος Θωμαΐδης, ο αντιπρύτανης Έρευνας Καινοτομίας και Διά Βίου Μάθησης αναπληρωτής καθηγητής Χρήστος Καραγιάννης, η αναπληρώτρια καθηγήτρια, Φωτεινή Βενετσάνου και η νομικός Μαρία Καδένα.
N. Θωμαΐδης: «Aνοικτή επιστήμη και επικοινωνία της προς την ευρωπαϊκή κοινωνία»
«Οφείλουμε να βασιστούμε σε όλα όσα μαζί πετύχαμε μέχρι τώρα και ενδεικτικά καταγράφω την κοινή βάση Ερευνητικών Ομάδων της συμμαχίας για την υποβολή προτάσεων για προγράμματα, την πλατφόρμα ερευνητικών υποδομών μεγάλης κλίμακας και τις κοινές διαδικασίες για την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα, την ανοικτή επιστήμη και την επικοινωνία της προς την ευρωπαϊκή κοινωνία», τόνισε ο κ. Θωμαΐδης, κατά την παρουσίαση των ενεργειών και δράσεων του ΕΚΠΑ. «Η ανάπτυξη θα έρθει με τη δημιουργία ενός κεντρικού μηχανισμού ανάδειξης ευκαιριών χρηματοδότησης και υποστήριξης υποβολής προτάσεων, καθώς και του συντονισμού χρήσης κοινού εξοπλισμού. Αυτό θα ενισχυθεί και με τη δημιουργία ενός γραφείου CIVIS στο κέντρο λήψης των αποφάσεων, στις Βρυξέλλες», προσέθεσε.
Χρ. Καραγιάννης: «Είναι η ώρα της διευρωπαϊκής συνεργασίας, της ουσιαστικής επένδυσης στην έρευνα και της εξωστρέφειας»
Από την πλευρά του, κ. Καραγιάννης εξέφρασε «τη βούληση για τη συνέχιση των μέχρι τώρα στοχευμένων ενεργειών ενίσχυσης της έρευνας και της καινοτομίας» και υπογράμμισε «την ανάγκη διάχυσης στο σύνολο του ανθρώπινου δυναμικού που συγκροτεί την πανεπιστημιακή συμμαχία CIVIS, των δυνατοτήτων που αυτή έχει μέσω της πρόσβασής της στα κέντρα λήψεων των αποφάσεων και της από κοινού υποβολής καινοτόμων προγραμμάτων, τα οποία, προσλαμβάνοντας μεγαλύτερο εύρος, διεκδικούν περισσότερες πιθανότητες έγκρισης».
«Είναι η ώρα της διευρωπαϊκής συνεργασίας, της ουσιαστικής επένδυσης στην έρευνα και της εξωστρέφειας» ανέφερε χαρακτηριστικά ο αντιπρύτανης Έρευνας Καινοτομίας και Διά Βίου Μάθησης του ΕΚΠΑ.
Σύμφωνα με τους εκπροσώπους του ΕΚΠΑ, «συμβάλλοντας ουσιαστικά στο μετασχηματισμό της Ανώτατης Εκπαίδευσης στην ΕΕ και την περαιτέρω ενίσχυση των δεσμών των Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων με την εφαρμογή κοινών ερευνητικών και εκπαιδευτικών πολιτικών, οι εκπρόσωποι του ΕΚΠΑ κατέθεσαν ουσιαστικές προτάσεις, οι οποίες έγιναν αποδεκτές, καθώς ενισχύουν την πανεπιστημιακή αλληλεγγύη και εστιάζουν στην ανάδειξη των δεξιοτήτων του επιστημονικού και διδακτικού προσωπικού του ΕΚΠΑ στους τομείς της έρευνας, της καινοτομίας, του πολιτισμού και των ανθρωπιστικών σπουδών».
Στο περιθώριο της διαπανεπιστημιακής συνάντησης οι κ.κ. Θωμαΐδης και Καραγιάννης συναντήθηκαν στην έδρα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τον αντιπρόεδρο της ΚΟ του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Ευάγγελο Μεϊμαράκη, και με ευρωπαίους αξιωματούχους, οι οποίοι υπηρετούν στους τομείς της εκπαίδευσης, της έρευνας και της καινοτομίας με σκοπό την προαγωγή των θέσεων της ευρωπαϊκής εκπαιδευτικής κοινότητας.
Υπενθυμίζεται ότι το 2022, η Συμμαχία Πανεπιστημίων CIVIS υπέγραψε συμφωνία συνεργασίας και με έξι αφρικανικά πανεπιστήμια: Université Hassan II de Casablanca (Μαρόκο), University of Sfax (Τυνησία), Université Cheikh Anta Diop de Dakar (Σενεγάλη), Πανεπιστήμιο Makerere (Ουγκάντα), University of the Witwatersrand (Νότια Αφρική) και Universidade Eduardo Mondlane (Μοζαμβίκη).
Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την Έρευνα και την Καινοτομία «RIS4CIVIS» επιδοτήθηκε με δύο εκατομμύρια ευρώ τα τρία αυτά χρόνια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του προγράμματος Horizon 2020 «Science with and for Society».
Φωτό (από αριστερά προς δεξιά: Φωτεινή Βενετσάνου, Νικόλαος Θωμαΐδης, Χρήστος Καραγιάννης, Μαρία Καδένα)
