Η Πανελλήνια Ημέρα Πρόληψης Εγκαυμάτων, θεσπίστηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2022. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία, της SALVIA, της μοναδικής οργάνωσης για το έγκαυμα και τους εγκαυματίες στην Ελλάδα που δημιουργήθηκε το 2021 με αφορμή τη φωτιά στο Μάτι Αττικής, μια πρωτοβουλία την οποία στηρίζει και η Ελληνική Εταιρία Πλαστικής Επανορθωτικής και Αισθητικής Χειρουργικής (ΕΕΠΕΑΧ).
Όραμά της SALVIA, είναι να αξιοποιηθεί η εμπειρία και το πάθος των μελών και των εθελοντών της οργάνωσης , ώστε η SALVIA να αποτελεί το «λιμάνι» που θα υποστηρίζει κάθε εγκαυματία και το “ φάρο” που θα οδηγεί στη βελτίωση της θεραπείας και αποκατάστασης εγκαυματιών.
Μέσα από την εικόνα και την προσωπική ιστορία του κάθε εγκαυματία, τονίζεται το δύσκολο και μακρύ ταξίδι της αποκατάστασης και αποστέλλεται το μήνυμα της πρόληψης το οποίο πρέπει να φτάσει παντού.
Παραθέτουμε τρεις ιστορίες από τις πολλές που αποτυπώνουν την έλλειψη ενημέρωσης, αλλά και το Γολγοθά αυτών των ανθρώπων για τη θεραπεία και αποκατάσταση.
1η Ιστορία: Η Αντριέλα νεαρό κορίτσι από το Βόλο υπέστη σοβαρά εγκαύματα όταν χρησιμοποίησε οινόπνευμα για να αναζωπυρώσει φωτιά για να ζεσταθεί. Νοσηλεύθηκε 2 μήνες στη ΜΕΘ και 1 μήνα σε Μονάδα Εγκαυμάτων. Το μόνο που θυμάται από εκείνη την τραγική στιγμή είναι να ουρλιάζει, τον μπαμπά της να την τυλίγει σε μια συνηθισμένη κουβέρτα και να την πετάει στο χιόνι. Δεν θέλει να γυρίσει στο Βόλο, οι δικοί της αναγκάστηκαν να την ακολουθήσουν στην Αθήνα καθώς χρειάζεται καθημερινή φροντίδα.
«Ο Θεός μου έδωσε δεύτερη ευκαιρία, ξέρω δεν θα είμαι αυτή που ήμουν, αλλά θα είμαι καλύτερη» λέει η Αντριέλα περιγράφοντας με ψυχραιμία την ιστορία της και συνεχίζει: «Επειδή φοράμε μάσκα και έχουμε ουλές δεν είμαστε για λύπηση, είμαστε ήρωες».
2η Ιστορία: Η Στέλλα Πλατάνου, το 2022 υπέστη σοβαρά εγκαύματα στα πόδια κατά τη χρήση ενός αποφρακτικού για σωληνώσεις που περίεχε 98% θεϊκό οξύ το οποίο αγόρασε από super market της γειτονιάς της, ενώ κανονικά θα έπρεπε να απαγορεύεται η πώλησή του.
Δεν μπορεί να τρέξει μαραθώνιο όπως έκανε στο παρελθόν και τα παιδιά της ζητούν από τον ‘Αγιο Βασίλη «να φτιάξει τα πόδια της μαμάς τους». Η ίδια πιστεύει ότι θα τα καταφέρει να τερματίσει σε ένα μαραθώνιο.
3η Ιστορία: Ένα 5χρονο αγοράκι υπέστη εγκαύματα Β και Γ βαθμού στο 40% του σώματός του από καυτό λάδι στο σπίτι του.Την περιπέτειά του για την θεραπεία και αποκατάστασή του περιέγραψε η μαμά του φανερά συγκινημένη, λέγοντας το αγοράκι μου είναι πολύ δυνατό», και εστιάζοντας στην έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού για την αντιμετώπιση των εγκαυμάτων.
Ανύπαρκτη η πρόληψη για το έγκαυμα
Έχετε σκεφθεί ποτέ πως συμβαίνουν οι τραυματισμοί εγκαυμάτων; Έχετε μιλήσει στα παιδιά σας για την πρόληψη; Γνωρίζουν τα παιδιά ότι στο καυτό λάδι δεν ρίχνουμε νερό; Έχετε στο σπίτι σας τα κατάλληλα μέσα για να αντιμετωπίσετε ένα ανάλογο περιστατικό; Γνωρίζετε τι πρέπει να κάνετε σε περίπτωση φωτιάς για την αποφυγή ατυχημάτων;
Το έγκαυμα μπορεί να συμβεί στον καθένα και μας αφορά όλους. Τραυματισμοί εγκαυμάτων συμβαίνουν πολύ συχνά στο πλαίσιο καθημερινών δραστηριοτήτων στο σπίτι και δυστυχώς δεν έχουν τύχει της ανάλογης προσοχής ούτε από την Πολιτεία ούτε από την κοινωνία. Η πρόληψη των εγκαυμάτων είναι σχεδόν ανύπαρκτη.
Τι πρέπει να γίνει; Αρχικά να δούμε το πρόβλημα, να το κάνουμε ορατό για να αναληφθούν δράσεις από την Πολιτεία με κύριο στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας. Η πρόληψη πρέπει να ξεκινάει από το σχολείο και αυτό είναι ευθύνη της Πολιτείας.
Οι εγκαυματίες βγαίνουν μπροστά και ζητούν ενίσχυση της πρόληψης, καλύτερη φροντίδα και πρόσβαση στις θεραπείες, εξειδίκευση των επαγγελματιών υγείας στην αντιμετώπιση εγκαυμάτων και στις τεχνικές αποθεραπείας που απαιτούνται μετά τη νοσηλεία.
Τα παραπάνω τονίστηκαν σε ειδική εκδήλωση που διοργάνωσε η Ελληνική Οργάνωση για το έγκαυμα και τους εγκαυματίες SALVIA, στο πλαίσιο της 16ης Δεκεμβρίου Πανελλήνιας Ημέρας Πρόληψης Εγκαυμάτων, που εορτάστηκε φέτος για δεύτερη χρονιά.
.
Τι πρέπει να γίνει
Την παρουσίαση και το συντονισμό της εκδήλωσης ανέλαβε στο πλαίσιο της χορηγίας επικοινωνίας του ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος και γενικός διευθυντής του ΑΠΕ-ΜΠΕ Αιμίλιος Περδικάρης, ο οποίος αναφερόμενος στους εγκαυματίες από το Μάτι, είπε ότι αξίζουν το θαυμασμό μας, καθώς έχουν μετατρέψει τις μνήμες και τον πόνο τους σε κινητήρια δύναμη αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες όπως η δημιουργία της SALVIA. Αυτό που χρειάζεται, πρόσθεσε είναι δράση και αυτή περνάει μέσα από την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, διότι μέσα από αυτή την τραγωδία μάθαμε ότι το έγκαυμα είναι πολυπαραγοντικό είδος τραύματος και μια μακροχρόνια ασθένεια που απαιτεί φροντίδα και αφοσίωση όχι μόνο από όσους βιώνουν την κατάσταση αλλά και τους δίπλα τους.
Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε ο υφυπουργός Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους, ο οποίος αναφέρθηκε στα όσα έχουν γίνει, αλλά και όσα ακόμα πρέπει να γίνουν. Το Εθνικό Μητρώο Εγκαυματιών και η κάλυψη των σκευασμάτων από τον ΕΟΠΥΥ, έχουν υλοποιηθεί, «δεν είναι όμως αρκετά», είπε και αυτό που χρειάζεται είναι η ολιστική αντιμετώπιση του εγκαυματία. Πρόληψη, αντιμετώπιση και αποκατάσταση είναι τρεις τομείς που πρέπει να τύχουν την προσοχή όλων. Ο κ. Θεμιστοκλέους αναφέρθηκε στη βελτίωση των συνθηκών νοσηλείας, τονίζοντας ότι οι 4 Μονάδες Εγκαυμάτων που υπάρχουν στο ΕΣΥ χρειάζονται οργάνωση και ενίσχυση με προσωπικό και υποσχέθηκε ότι αυτό θα γίνει. Πρόσφατα συστάθηκε επιτροπή για την κατάρτιση Εθνικού Σχεδίου Δράσης Αντιμετώπισης των Εγκαυμάτων στη χώρα.
Σε μήνυμά του ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης αναφέρθηκε στο τρίπτυχο: πρόληψη, αντιμετώπιση, ορατότητα εγκαυμάτων.Πρέπει να διδασκόμαστε συγκεκριμένα πράγματα και συγκεκριμένες δεξιότητες σε σχέση με τα εγκαύματα από πολύ νωρίς και αυτό δεν το έχουμε κατακτήσει ακόμη. Για τη βελτίωση των παρεχόμενων δεξιοτήτων στο σχολείο ο κ. Πιερρακάκης κάλεσε τη Salvia να καταθέσει προτάσεις και να συνεργαστεί με το υπουργείο Παιδείας.
Ο Αλέξανδρος Ανδρονόπουλος, ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Οργάνωσης για το Έγκαυμα και τους Εγκαυματίες “Salvia” ανέφερε από την πλευρά του ότι η 16η Δεκεμβρίου, προβάλλει τον ισχυρό συμβολισμό ότι «είμαστε όλοι μαζί , εγκαυματίες, γιατροί, Πολιτεία, κοινωνία», με κοινό στόχο τη μείωση των εγκαυμάτων και τη βελτίωση της πρόσβασης στη θεραπεία και την αποκατάσταση. Σταθερά, πρόσθεσε, ως οργάνωση αναδεικνύουμε τις ανάγκες γύρω από το έγκαυμα στην κοινωνία. Αναφέρθηκε στη συνεργασία με την Πολιτεία τόσο για την κατάρτιση Εθνικού Σχεδίου Δράσης Αντιμετώπισης Εγκαυματιών στη Χώρα, όσο και για την ενίσχυση της πρόληψης. «Η 16η Δεκεμβρίου γίνεται ο φάρος και σηματοδοτεί το σημείο έναρξης και αναφοράς της οργανωμένης προσπάθειας σε όλα τα επίπεδα», τόνισε.
Ο κ. Ανδρονόπουλος, έθεσε το ζήτημα της ψυχολογικής υποστήριξης των εγκαυματιών και την βελτίωση της επικοινωνίας των ασθενών με την ιατρική ομάδα, λέγοντας μάλιστα χαρακτηριστικά: «Όταν ο ασθενής φεύγει από το Νοσοκομείο χάνεται. Δεν βρίσκει υποστήριξη, ενώ παράλληλα εκτός από το πρόβλημα της υγείας του έχει να αντιμετωπίσει δεκάδες άλλα ζητήματα».
Χαιρετισμό εκ μέρους της ΕΕΠΕΑΧ απηύθυνε και η Ειρήνη Γκαμάτση, η οποία αναφέρθηκε στη συνεργασία με την Salvia και στις προσπάθειες που γίνονται για την θεραπεία των αντιμετώπιση των εγκαυματιών.
Γιατροί , φυσικοθεραπευτές και εργοθεραπευτές που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση εστίασαν στη στελέχωση των Μονάδων Εγκαυμάτων με εκπαιδευμένο και εξειδικευμένο μόνιμο προσωπικό και στην καλύτερη οργάνωση, τόσο των Μονάδων όσο και του συστήματος Υγείας. Η ΠΦΥ και το ΕΚΑΒ πρέπει να γνωρίζουν πως θα κατευθύνουν τον εγκαυματία μέσα στο σύστημα, ανέφεραν. «Το έγκαυμα είναι επείγον περιστατικό και πρέπει να αντιμετωπιστεί την ώρα μηδέν». Χρειαζόμαστε σχέδιο με συνέχεια και συνέπεια αντιμετώπισης αντιμετώπισης εγκαυματιών, τόνισαν.
Εφη Φουσέκη
