Οι ελληνο-ρουμανικές πολιτικές και διπλωματικές σχέσεις και κοινωνικά ζητήματα από την περίοδο της παρακμής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μέχρι το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η πνευματική αναγέννηση και θέματα ταυτότητας διερευνώνται σε διεθνές συνέδριο που συνδιοργανώνουν σήμερα και αύριο στη Θεσσαλονίκη το Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και ειδικότερα το «Εργαστήριο Ιστορίας Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης» του Τμήματος, σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο «Stefan Cel Mare» (Στέφαν Τσελ Μάρε) της Σουτσεάβα και τη «Balkan History Association».
Αντικείμενο του συνεδρίου είναι πώς διαμορφώθηκαν παράλληλα, όχι σε αντίθεση, δύο διαφορετικές εθνικές ιδιαιτερότητες, οι Ρουμάνοι και οι Έλληνες μέσα από την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Δύο εθνότητες, οι οποίες δεν βρέθηκαν με μεγάλες αντιθέσεις μεταξύ τους, κατά κανόνα συμμαχικές, με ορισμένα στο ενδιάμεσο προβλήματα από τη φάση της εθνογένεσής τους μέχρι σήμερα, δήλωσε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Στυλιανός Κατρανίδης.
«Είναι πολύ ενδιαφέρον συνέδριο, με πολλές συμμετοχές από τη ρουμανική πλευρά, το οποίο εξετάζει τις σχέσεις Ελλάδας – Ρουμανίας σε ένα βάθος χρόνου, τις σχέσεις μεταξύ δύο λαών που ήταν από την ίδια μεριά της ιστορίας πολλές φορές, ταυτόχρονα όμως και με ορισμένες διαφορές στην πορεία του χρόνου» ανέφερε.
«Είχαμε Έλληνες που πήγαν στη Ρουμανία και έπαιξαν ρόλο στη διαμόρφωση του ρουμανικού εθνικισμού και συνετέλεσαν στην ανάπτυξή του. Και ταυτόχρονα είχαμε ανθρώπους βλάχικης ή και ρουμάνικης καταγωγής, οι οποίοι έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του ελληνικού εθνικισμού, οι οποίοι πάντοτε είχαν μία σχέση λόγω της βλάχικης καταγωγής τους και με τη Ρουμανία και την ανάπτυξη οικονομικών, εμπορικών και πολιτισμικών σχέσεων με τη Ρουμανία» τόνισε ο κ. Στυλιανίδης.
«Υπάρχει μία ώσμωση ανάμεσα στις δύο εθνότητες, Έλληνες ηγεμόνες στη Μολδοβλαχία, Φαναριώτες στη Μολδοβλαχία συμβάλουν στην ανάπτυξη του ρουμανικού εθνικισμού και ταυτόχρονα Βλάχοι από την Ελλάδα, οι οποίοι έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του ελληνικού κράτους. Εθνογένεση στην Ελλάδα, εθνογένεση στη Ρουμανία μέχρι την κατάρρευση του σοσιαλισμού» συμπλήρωσε.
Αναφερόμενος στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών που συνδιοργανώνει το συνέδριο, ο πρύτανης του ΠΑΜΑΚ είπε ότι είναι πολύ ενεργό πάνω σε θέματα ανάπτυξης, έρευνας και κοινών προσπαθειών με τις χώρες που είναι στην ευρεία περιοχή του γνωστικού του αντικειμένου και διοργανώνει συνέδρια για την Τουρκία, για τους Σλάβους στα Βαλκάνια, την Αλβανία και σήμερα για τη Ρουμανία.
«Το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας αυτή τη στιγμή ανοίγει μία πόρτα για καλύτερη συνεργασία των ιστορικών από την Ελλάδα και τη Ρουμανία» δήλωσε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου «Stefan Cel Mare» Στέφαν Πούριτσι τονίζοντας ότι «το συνέδριο φέρνει κοντά ιστορικούς από την Ελλάδα και τη Ρουμανία έτσι ώστε να μπορέσουμε να μελετήσουμε να μάθουμε καινούρια στοιχεία».
Ο ίδιος χαρακτήρισε το συνέδριο σημαντικό λόγω της πολύ ενδιαφέρουσας θεματολογίας και σημείωσε ότι «στο διάβα της ιστορίας υπήρξαν πολλές στιγμές, κατά τις οποίες οι δύο λαοί συνεργάστηκαν, υπάρχουν πολλά κοινά στοιχεία, σε ό,τι αφορά τη θρησκεία, τον πολιτισμό, τις αντιλήψεις, τη νοοτροπία, οπότε όλα αυτά μας κάνουν να είμαστε πολύ κοντά ο ένας στον άλλον».
Τονίζοντας ότι ιστορικοί από τις δύο χώρες έχουν εκπονήσει πολλές μελέτες για τις σχέσεις μεταξύ Ελλάδας – Ρουμανίας, ο κ. Πούριτς εκτίμησε ότι υπάρχουν ακόμη σημεία που μπορούν εξεταστούν και να ερμηνευθούν υπό ένα καινούριο πρίσμα.
«Η Ρουμανία έδειξε ότι ήταν η χώρα που ήθελε να προσεγγίσει την Ελλάδα. Διοργανώθηκαν αντίστοιχα συνέδρια, στο Ιάσιο, στο Σίμπιου, στο Μπράσοβ. Τώρα ήρθε η σειρά μας να διοργανώσουμε ένα συνέδριο, θέλουμε να ενισχύσουμε τη συνεργασία με όλους, όχι μόνο για εμάς, αλλά και για τους μεταπτυχιακούς φοιτητές και τους υποψήφιους διδάκτορες και να κάνουμε κοινά ερευνητικά προγράμματα, χρηματοδοτούμενα» δήλωσε ο αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Βλάσης Βλασίδης.
Στο Συνέδριο, όπως διευκρίνισε, παρουσιάζονται καινούρια θέματα, «όπως οι σχέσεις Ελλάδας – Ρουμανίας την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, το χρονικό διάστημα 1946-1989 που οι δύο χώρες ήταν σε εχθρικά μπλοκ. Στην πραγματικότητα, το ένα μπλοκ δεν ήταν τόσο διαφορετικό από το άλλο, κάτω από αυτό που επέβαλαν οι μεγάλες δυνάμεις, τα πράγματα ήταν καλύτερα». «Η Ελλάδα ήταν το μέρος, στο οποίο ήθελαν να έρχονται οι φυγάδες και ο Τσαουσέσκου ήθελε να έχει προνομιακές σχέσεις με την Ελλάδα και με άλλα μέλη του ΝΑΤΟ» ανέφερε.
Το Συνέδριο «Greek Romanian Relations from the decline of the Ottoman Empire to the end of the Cold War Era (1821 – 1989)» πραγματοποιείται σήμερα και αύριο στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
Κ.Γιαννίκη
