Για τις δύο πόλεις – σταθμούς στη ζωή και το έργο του, την Κωνσταντινούπολη και τη Θεσσαλονίκη, τους λογοτεχνικούς του …προγόνους και το «χρέος» του απέναντί τους, αλλά και τα βιβλία του που αποτέλεσαν την αφορμή για τη συνεργασία του με έναν ελληνικό εκδοτικό οίκο που λειτουργεί στην Κωνσταντινούπολη, μίλησε μεταξύ άλλων στο κοινό της Θεσσαλονίκης ο Θωμάς Κοροβίνης.
Ο φιλόλογος, ερευνητής του ελληνικού και του τουρκικού λαϊκού πολιτισμού, συνθέτης, στιχουργός και ερμηνευτής λαϊκών τραγουδιών, με την βασική του ιδιότητα, αυτή του συγγραφέα, «ταξίδεψε» στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης και επικοινώνησε με αναγνώστες του.
Η συνάντηση έγινε στο πλαίσιο της δράσης «Συγγραφείς του κόσμου ταξιδεύουν στο Μέγαρο», η οποία – μετά τον πρώτο επιτυχημένο κύκλο εκδηλώσεων, συνεχίζεται για δεύτερη συνεχή χρονιά. Τον νέο κύκλο άνοιξε ο συγγραφέας με καταγωγή από τη Νέα Μηχανιώνα Θεσσαλονίκης, που έχει εκδώσει 37 τίτλους βιβλίων που αφορούν σχεδόν σε όλα τα είδη του λόγου: Διηγήματα, νουβέλες, μυθιστορήματα, δοκίμια, εθνογραφικές μελέτες, ανθολογίες κ.ά..
«Ο πεζογράφος Κοροβίνης έχει τη μοναδική ικανότητα να απευθύνεται με τα βιβλία του στο σύνολο του αναγνωστικού φάσματος, από τους περιστασιακούς αναγνώστες έως τους λάτρεις της απαιτητικής λογοτεχνίας» είπε γι’ αυτόν στο πλαίσιο της εκδήλωσης, η φιλόλογος και συγγραφέας Εύη Κουτρουμπάκη. «Γράφει έτσι, ώστε το σύνολο των δεκτών του να βρίσκει στα έργα του μία ή και περισσότερες πτυχές της ανθρώπινης συνείδησης, της συλλογικής ενσωμάτωσης, της απόλυτης ωριμότητας και της μοιραίας κατάρρευσης», πρόσθεσε.
Η ίδια στάθηκε στο προσωπικό …γλωσσικό μητρώο που χρησιμοποιεί στα έργα του ο Θωμάς Κοροβίνης, ενώ τόνισε την ιδιαίτερη σχέση που βιώνει ο συγγραφέας με τους ήρωές του. «Δεν υπάρχει βιβλίο που να έγραψε και νότα που να τραγούδησε, που να μην υπερέβη τα ειωθότα και που να μην έσκυψε πάνω από τα γράμματα και τις νότες για να ακούσει μέχρι και την ηχώ της ηχούς της φωνής των ηρώων του», είπε χαρακτηριστικά. «Ζει, κοιμάται και αναπνέει όσο τους δημιουργεί, ακούγοντας μέχρι και τις ρωγμές της φωνής τους, τις παύσεις της, τα τρέμουλά της, τα ξεκουρδίσματά της, τις περιδινήσεις, τους λυγμούς και τους σπαραγμούς της», συμπλήρωσε.
Οι λογοτεχνικοί πρόγονοι του Κοροβίνη και η προφορική μαρτυρία μιας ηλικιωμένης από την Κερασούντα
Στην εκδήλωση μίλησαν για τον συγγραφέα και δύο μέλη των ελληνικών Εκδόσεων Ιστός που λειτουργούν στην Κωνσταντινούπολη, με στόχο μεταξύ άλλων, να επικοινωνήσουν και με το τουρκόφωνο κοινό. Ο Ιστός συνεργάστηκε με τον Θωμά Κοροβίνη στο πλαίσιο της έκδοσης δύο κειμένων, «Το πρώτο φιλί» και το «Φαχισέ Τσίκα».
«’Το πρώτο φιλί’ είναι ένα παραμύθι που έφτιαξα για τα παιδικά χρόνια του Γιωργάκη Βιζυηνού στο χαρέμι του Αμπτουλαζίζ» δήλωσε ο Θωμάς Κοροβίνης, αποκαλύπτοντας ότι στη λογοτεχνική γενεαλογία των προγόνων του βρίσκονται οι Βιζυηνός, Παπαδιαμάντης και Καβάφης. «Και τους τρεις ένιωθα ότι τους χρωστούσα – έτσι αντιλαμβανόμουν σε βάθος χρόνου τη σχέση που είχα από παιδί, οπότε έκανα και για τους τρεις από μία λογοτεχνική μονογραφία διαφορετικού τύπου. Ο μόνος που εξακολουθώ να χρωστάω – που όμως δεν είναι ακριβώς πρόγονος, διότι τον πρόλαβα και είχαμε μια σχέση πολύ ζωντανή και πολύ δυνατή, είναι η Διδώ Σωτηρίου», εξήγησε.
Όσο για τη «Φαχισέ Τσίκα», ο κ. Κοροβίνης θυμήθηκε εκείνη την ημέρα του 1990, όπου στο πλαίσιο μιας διαμαρτυρίας στο Ελληνικό Προξενείο της Κωνσταντινούπολης, εμφανίστηκε μία ομογενής που ζήτησε ένα τσιγάρο και μάλιστα ελληνικής μάρκας. «Εκεί μου αφηγήθηκε τη ζωή της. Βάσει αυτής της σπαρακτικής, ρέουσας αφήγησης αυτής της γυναίκας έφτιαξα τη Φαχισέ Τσίκα, διότι ο βίος της ήταν πολυδαίδαλος και είχε καταλήξει τρόφιμος των χαμαιτυπείων του Γαλατά», είπε ο συγγραφέας.
«Η ‘Φαχισέ Τσίκα’ ήταν το πρώτο μας βιβλίο στην Τουρκία και έχει συμβολική αξία για μας», τόνισε από την πλευρά του ο Φώτης Μπενλίσοϊ από τις εκδόσεις Ιστός, λέγοντας ότι το βιβλίο αυτό σημείωσε μεγάλη επιτυχία στην Τουρκία, διαβάστηκε και συνεχίζει να διαβάζεται πολύ, ενώ έγινε και θεατρική παράσταση. «Αυτό το μικρό αφήγημα έκανε εντύπωση, με το λόγο της γυναίκας που βιώνει διπλή καταπίεση. Δεν είναι μόνο η Ελληνίδα η Ρωμιά που καταπιέζεται από τον Τούρκο εθνικιστή, είναι και η καταπίεση που υφίσταται ως γυναίκα, τόσο στην Κερασούντα απ’ όπου ξεκίνησε, όσο και στην Κωνσταντινούπολη όπου κατέληξε», πρόσθεσε.
Ο Γιώργος Κατσάνος από την πλευρά του, είπε ότι οι εκδόσεις Ιστός, στα άμεσα σχέδιά τους έχουν τη μετάφραση και του «’55» του Θωμά Κοροβίνη, ενώ εξήγησε πως ο Ιστός δεν είναι μόνο εκδοτικός οίκος, αλλά ένας κοινός τόπος των ανθρώπων που ζουν στην Κωνσταντινούπολη, όπου μεταξύ άλλων, παραδίδονται και μαθήματα ελληνικής γλώσσας.
Βαρβάρα Καζαντζίδου
