«Φεύγω για τη Γαλλία ευτυχισμένος. Είναι όνειρο και φιλοδοξία». Πέντε λέξεις, τα τελευταία λόγια του Ιμπραήμ Αλ Χουσεΐν, στη συζήτηση-συνέντευξη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, πριν ταξιδέψει από την Ελλάδα στη Γαλλία, για να συμμετάσχει με την Παραολυμπιακή ομάδα προσφύγων στους Παραολυμπιακούς Αγώνες (25/8-8/9). Για τρίτη φορά, μετά το Ρίο το 2016 -όπου ήταν σημαιοφόρος- και το Τόκιο το 2021.
Η απουσία εικόνας στην τηλεφωνική επικοινωνία μας δεν μπόρεσε να αποκαλύψει, αλλά ούτε και να… κρύψει το χαμόγελο που φάνταζε να καλύπτει ολόκληρο το πρόσωπο του Σύρου πρόσφυγα.
Ίσως από τις λίγες εκείνες στιγμές που τα λόγια ξεπερνούν την εικόνα.
Λες και η… ζωή, που του πήρε βίαια και απότομα σχεδόν τα πάντα, δεν κατάφερε να του «ξεριζώσει» τα καλά κρυμμένα όνειρά του, την ελπίδα του, τη δύναμη του ανθρώπου, τη δική του δύναμη.
Η ιστορία του Ιμπραήμ Αλ Χουσεΐν είναι μία από τις πολλές ιστορίες προσφύγων που φέρνουν δάκρυα στα μάτια, αλλά και οργή και ενοχές για τον κόσμο μας.
Θα μπορούσε να είναι ακόμη μία ταινία του σκηνοθέτη-παραγωγού Χασάν Ακάντ των “Swimmers”, με την ιστορία των Σάρα και Νούσρα Μαρντίνι.
Είναι από τις ιστορίες εκείνες που πρέπει να λέγονται και να… ξαναλέγονται, να γράφονται και να… ξαναγράφονται.
Ήταν 21 Φεβρουαρίου 2012
«Ήταν 21 Φεβρουαρίου 2012, λίγο μετά τις 4 το μεσημέρι. Ένας φίλος μου χτυπήθηκε από βόμβα, στο δρόμο κοντά στο σπίτι μου. Ζητούσε βοήθεια. Έτρεξα.
Τραυματίστηκα και εγώ, έχασα το κάτω μέρος του δεξιού μου ποδιού, από τη γάμπα και κάτω, ενώ στο αριστερό μου υπάρχουν λάμες μέχρι και σήμερα» θυμάται μιλώντας εξαιρετικά ελληνικά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο 36χρονος -σήμερα- Αλ Χουσεΐν.
Μεγάλωσε στην πόλη Ντέιρ Αλ-Ζορ της Συρίας. Άρχισε να κολυμπάει μόλις πέντε ετών στον Ευφράτη ποταμό.
Ο πατέρας του, προπονητής κολύμβησης -και πρωταθλητής Ασίας- ο ίδιος, προπονούσε τον Ιμπραήμ και πολλά από τα 13 αδέλφια του, που σημείωναν νίκες σε τοπικούς και εθνικούς αγώνες.
Όμως ο πόλεμος στη Συρία διέκοψε απότομα την καριέρα του στην κολύμβηση.
Στη Σάμο ένιωσα ότι είχα πεθάνει και ξαναγεννήθηκα
«Μετά 2,5 μήνες σκέφτηκα να φύγω. Ο γιατρός που με χειρούργησε ήταν οδοντίατρος.
Μου είπε: “Δεν ξέρω εάν έχω κάνει σωστή δουλειά. Πρέπει να φύγεις, να σε δει ένας χειρουργός. Δεν ξέρω τι θα συμβεί.” Έτσι, στις 20 ή 22 Δεκεμβρίου, το πήρα απόφαση. Με βοήθησαν. Εννοείται όχι με κανονικό διαβατήριο. Έφτασα στην Τουρκία. Εκεί με είδε γιατρός, μου είπε ότι όλα ήταν εντάξει. Όμως δεν βρήκα άλλη βοήθεια. Έμεινα ένα χρόνο. Γνώρισα κάποιον, ένα φίλο που μου είπε: “Αύριο φεύγει ένα φουσκωτό για την Ελλάδα. Αν μείνεις εδώ, θα πεθάνεις”. Έτσι έβαλα το δικό μου στοίχημα.
Ήταν 27 Φεβρουαρίου 2014, όταν έφτασα στο καμπ προσφύγων στη Σάμο. Εκεί ένιωσα ότι είχα πεθάνει και ξαναγεννήθηκα. Εκεί έμεινα 16 ημέρες.
Δεν είχα καθόλου λεφτά, βρήκα και αγόρασα ένα εισιτήριο για τον Πειραιά» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Έτσι, ο Σύρος πρόσφυγας που έχασε το δεξί του πόδι από βόμβα στην πατρίδα του, έφτασε στην Αθήνα.
Έμεινα στο δρόμο 18 ημέρες. Καθάριζα τουαλέτες 12 ώρες στο κέντρο
«Έμεινα καθισμένος σε αναπηρικό καροτσάκι στο δρόμο για 18 ημέρες, στην πλατεία Βικτωρίας. Εκεί γνώρισα έναν Σύρο. Μου είπε: “Ξέρω έναν Έλληνα που έχει χάσει το ένα του πόδι (Β.Κ), τον βοήθησε ένας γιατρός (Β.Χ). Θα του μιλήσω”. Έτσι ο γιατρός έμαθε την ιστορία μου και με βοήθησε. Μου δώρισε ένα προσθετικό μέλος που έκανε τη ζωή μου, την καθημερινότητά μου, πιο εύκολη. Μου άρεσε η χώρα, ήθελα να μείνω.
Βρήκα δουλειά στο κέντρο. Καθάριζα τουαλέτες, 5 το πρωί με 5 το απόγευμα, 20 ευρώ, εννοείται χωρίς ένσημα. Αυτό με βοήθησε να ξαναβρώ τη δύναμη να αρχίσω τον αθλητισμό.
Ο αθλητισμός ήταν και είναι η ζωή μου. Βρήκα μία ομάδα κολύμβησης, τους “Πρωτοπόρους”, δοκίμασα το μπάσκετ με αμαξίδιο, πρώτα στο Μαρούσι και έπειτα στην ΑΕΚ» τονίζει ο Ιμπραήμ Αλ Χουσεΐν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Και κάπως έτσι άρχισαν όλα…
Σημαιοφόρος στο Ρίο στην Παραολυμπιακή ομάδα προσφύγων
Ο Ιμπραήμ συμμετείχε στην πρώτη Παραολυμπιακή ομάδα προσφύγων στο Ρίο ντε Τζανέιρο το 2016. Ήταν μάλιστα σημαιοφόρος στην ομάδα των δύο Παρα-αθλητών.
Ο άλλος ήταν ο Ιρανός δισκοβόλος, Σαχράντ Νασαζπούρ, ο οποίος έχει πάρει άσυλο στις ΗΠΑ.
Λίγους μήνες νωρίτερα, τον Απρίλιο του 2016, κράτησε την Ολυμπιακή Φλόγα κατά τη διαδρομή της στην Ελλάδα μέσα από το κέντρο φιλοξενίας προσφύγων στον Ελαιώνα.
Ο Ιμπραήμ Αλ Χουσεΐν αγωνίστηκε στα 50 μέτρα και 100 μέτρα ελεύθερο στην κατηγορία S10, μία από τις δέκα κατηγορίες ανάλογα με το βαθμό αναπηρίας του κάθε αθλητή.
Του απονεμήθηκε το βραβείο “Whang Youn Dai Achievement Award” για την απόδοσή του σε εξαιρετικό επίπεδο.
«Υπήρξαν πολλά, αλλά ένα από τα σημαντικά γεγονότα στη ζωή μου ήταν οι Παραολυμπιακοί Αγώνες του Ρίο 2016, όταν αγωνίστηκα για την Παραολυμπιακή Ομάδα Προσφύγων. Άλλαξε εντελώς τη ζωή μου και μου άνοιξε πόρτες και νέους ορίζοντες» θα πει αργότερα στην ιστοσελίδα της Παραολυμπιακής επιτροπής.
Παρών στο Τόκιο
Και μετά ήρθε το Τόκιο το 2021. Μέλος της Παραολυμπιακής ομάδας προσφύγων, ομάδας έξι ατόμων, που ζούσαν σε τέσσερις χώρες υποδοχής και αγωνίστηκαν σε πέντε Παραολυμπιακά αθλήματα.
Η Αλία Ίσα (γεννημένη στην Αθήνα από Σύρους πρόσφυγες γονείς), αθλήτρια ρίψης κορίνας, ήταν η άλλη που ζούσε στην Ελλάδα. Οι άλλοι τρεις ήταν ο Παρφέ Χακιζιμάνα, αθλητής του Ταεκβοντό από το Μπουρουντί (τότε ζούσε στη Ρουάντα), ο Αμπάς Καρίμι, Αφγανός αθλητής της κολύμβησης (ΗΠΑ) και ο Σύρος πρόσφυγας Ανάς Αλ Χαλίφα (κανό, Γερμανία).
O Ιμπραήμ Αλ Χουσεΐν συμμετείχε στο Τόκιο στα 50 μέτρα ελεύθερο στην κατηγορία S9 και στα 100 μέτρα ύπτιο στην κατηγορία SB8.
Άλλαξε, επέλεξε Παρα-τρίαθλο, απαιτεί αντοχή και εμπειρία
Μετά τους Παραολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο αποφάσισε να αλλάξει άθλημα.
«Μεγάλωνα, όμως δεν ήθελα και δεν μπορούσα να σταματήσω τον αθλητισμό. Έτσι επέλεξα το Παρα-Τρίαθλο. Το είχα από μικρός στο μυαλό μου. Είναι κάτι που απαιτεί αντοχή και εμπειρία. Η καλύτερή μου επίδοση έως σήμερα ήρθε στο Παγκόσμιο Τρίαθλο Para Cup A Coruna του 2023, όταν τερμάτισα στην τέταρτη θέση. Θα μπορούσα να ήμουν δεύτερος, αλλά έκανα λάθος στην πορεία» θα πει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Σύρος πρόσφυγας, ο οποίος το 2017 έλαβε το βραβείο της Ακαδημίας Αθλητισμού των ΗΠΑ “Mildred Babe Didrikson Zaharias Courage Award” για το θάρρος και την αφοσίωσή του στον αθλητισμό, παρά τις αντιξοότητες.
Στο Παρίσι στην ομάδα των οκτώ προσφύγων
Έτσι έφτασε και στην Παραολυμπιακή ομάδα προσφύγων για το Παρίσι. Τη μεγαλύτερη έως σήμερα, με οκτώ αθλητές που ζουν σε έξι χώρες και θα αγωνιστούν σε έξι Παραολυμπιακά αθλήματα: στίβο, άρση βαρών, πινγκ πονγκ, ταεκβοντό, τρίαθλο και ξιφασκία με αμαξίδιο.
Εκπροσωπώντας περισσότερους από 120 εκατομμύρια αναγκαστικά εκτοπισμένους ανθρώπους παγκοσμίως.
Την ομάδα αποτελούν:
Ζακία Κουνταντάντι (Παρά Ταεκβοντό) – μοναδική γυναίκα στην ομάδα
Γκιγιόμ Τζούνιορ Ατανγκάνα (Παρά Στίβος) με οδηγό τον πρόσφυγα Ντόναρντ Ντιμ Νιαμιούα
Ιμπραήμ Αλ Χουσεΐν (Παρά τρίαθλο)
Σαλμάν Αμπαρίκι (Παρά στίβος)
Χάντι Νταρβίς (Παρά άρση βαρών)
Σάγεντ Αμίρ Χοσεΐν Πουρ (Παρά πινγκ πονγκ)
Αμέλιο Κάστρο Γκρουέζο (Παρά ξιφασκία με αναπηρικό αμαξίδιο)
Χάντι Χασαντζάντα (Παρά ταεκβοντό)
«Η συμμετοχή μου στο Παρίσι είναι ένα μήνυμα για όλους: όλοι μπορείτε να πετύχετε»
«Η συμμετοχή μου στο Παρίσι, μετά το Ρίο και το Τόκιο, είναι ένα μήνυμα για όλους.
Παρ’ όλες αυτές τις πολύ δύσκολες καταστάσεις που έχω αντιμετωπίσει, το σοβαρό τραυματισμό μου και τον πόλεμο στη χώρα μου, είμαι εδώ. Ήμουν στο Ρίο, ήμουν στο Τόκιο. Με σκληρή δουλειά, επιμονή μπορείς να τα καταφέρεις. Αυτό μπορεί να συμβεί, όταν δεν εγκαταλείπεις τα όνειρά σου. Είναι ένα μήνυμα για όλους: όλοι μπορείτε να πετύχετε» είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και συνέχισε:
«Το ταξίδι μου στο Παρίσι ήταν δύσκολο τα τελευταία δύο χρόνια. Ήταν μεγάλη η προσπάθεια να αποκτήσω τον απαραίτητο εξοπλισμό για το τρίαθλο».
«Δεν νιώθω πρόσφυγας, αγαπώ την Ελλάδα, σαν να ήταν η χώρα μου, σαν να έχω γεννηθεί εδώ»
Όνειρό του να αγωνιστεί κάποια μέρα με τα χρώματα της Ελλάδας:
«Την αγαπώ αυτή τη χώρα, σαν να είναι η χώρα μου. Σαν να έχω γεννηθεί εδώ. Μάλλον καλύτερα, σαν να ξαναγεννήθηκα… Έλληνας. Μιλάω ελληνικά, χωρίς να έχω πάει σε κάποιο σχολείο.
Μόνος μου, κάθε μέρα μάθαινα και μία λέξη. Από πέρσι προσπαθώ να πάρω την ελληνική ιθαγένεια. Μάζεψα τα χαρτιά, όμως ακόμα δεν έχω απάντηση.
Θα ήθελα να είμαι στο Παρίσι με την Παραολυμπιακή ομάδα της Ελλάδας. Ας πούμε ότι μου έλεγαν: Πάρε 500.000 ευρώ και πήγαινε στη Γερμανία. Μπορεί να μην το πιστέψετε, θα έλεγα όχι.
Εδώ νιώθω την αίσθηση της οικογένειας. Ξέρετε κάτι, δεν νιώθω πρόσφυγας, αν και τρέχω με την ομάδα των προσφύγων. Έχασα το πόδι μου και την πατρίδα μου, αλλά βρήκα μία νέα πατρίδα στην Ελλάδα» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Ιμπραήμ Αλ Χουσεΐν, παραδίδοντας μάθημα ζωής, ανθρωπιάς.
Θυμίζοντας σε όλους την υπόδειξη του Λατίνου ποιητή Τερέντιου (186-159 π.χ), όταν έγραφε: «Άνθρωπος είμαι, τίποτα το ανθρώπινο δεν μου είναι ξένο».
«Πέρασα δύσκολα, αλλά μου άρεσε το αποτέλεσμα»
Αποφασισμένος να συνεχίσει το ταξίδι του, να ακολουθήσει και να… υπερασπιστεί τα όνειρά του, ο Ιμπραήμ Αλ Χουσεΐν, ταπεινός, σεμνός, με περίσσια λαϊκή σοφία, παραδέχεται ότι δεν θα άλλαζε κάτι στη διαδρομή του, αν είχε την ευκαιρία να ξεκινούσε από την αρχή:
«Με αυτά που έκανα είμαι χαρούμενος. Πέρασα δύσκολα, αλλά μου άρεσε το αποτέλεσμα. Είμαι τόσο καλά. Δεν περίμενα να είμαι τόσο καλά, δεν ήξερα για την Ελλάδα.
Τώρα είμαι εδώ. Δεν υπάρχει περίπτωση να γυρίσω πίσω στη Συρία. Μιλάω με τους δικούς μου, σπάνια θα έλεγα, τους αγαπώ, θέλω να είναι καλά. Όπως σκέφτομαι και εκείνον το φίλο μου, που μου ζήτησε βοηθεια και μετά… Είναι καλά, ζει στην Τουρκία με τη γυναίκα και τα τρία παιδιά του» λέει με ειλικρίνεια στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, αποτυπώνοντας την πραγματικότητα.
Μία σκληρή πραγματικότητα της… νέας εποχής μας.
Γιατί η αλήθεια είναι (προς αποφυγή σχολίων, ερμηνειών και παρεξηγήσεων), όπως με απόλυτη ευστοχία έγραψε η Κενυάτισσα ποιήτρια Ουαρσάν Σάιρ…
«Κανένας δεν αφήνει την πατρίδα του,
εκτός αν πατρίδα είναι το στόμα ενός καρχαρία
τρέχεις προς τα σύνορα μόνο όταν βλέπεις
ολόκληρη την πόλη να τρέχει κι εκείνη
…
κανένας δε βάζει τα παιδιά του σε μια βάρκα
εκτός αν το νερό είναι πιο ασφαλές από την ξηρά
κανένας δεν καίει τις παλάμες του
κάτω από τρένα, ανάμεσα από βαγόνια
κανένας δεν περνά μέρες και νύχτες στο στομάχι
ενός φορτηγού
τρώγοντας εφημερίδες
…
κανένας δεν αφήνει την πατρίδα εκτός αν η
πατρίδα σε κυνηγά
φωτιά κάτω απ΄ τα πόδια σου
ζεστό αίμα στην κοιλιά σου
…
κανένας δεν αφήνει την πατρίδα εκτός αν η
πατρίδα είναι
μια ιδρωμένη φωνή στο αυτί σου
που λέει
φύγε,
τρέξε μακριά μου τώρα».
«Είμαστε η φωνή τους, είμαστε αυτοί»
Ο Ιμπραήμ Αλ Χουσεΐν θα πει: «Υπάρχουν περισσότεροι από 120 εκατομμύρια πρόσφυγες, άνθρωποι που άφησαν τις χώρες τους αναγκαστικά, σε συνθήκες πολέμου, συγκρούσεων.
Και σχεδόν 12 εκατομμύρια από αυτούς έχουν αναπηρία. Καταλαβαίνετε ότι είναι ακόμα περισσότερο δύσκολο. Γι’ αυτό η συμμετοχή μας και στο Παρίσι είναι ένα μήνυμα, μια σκηνή να εμφανιστούμε. Είμαστε η φωνή τους, είμαστε αυτοί».
«Θέλω να γίνω ο πρώτος στον κόσμο»
Τα όνειρα που η βόμβα εκείνο το μεσημέρι του 2012 στη Συρία δεν μπόρεσε να «πάρει» μαζί με το πόδι του, ο Ιμπραήμ Αλ Χουσεΐν εξακολουθεί να τα κρατάει καλά φυλαγμένα.
Από τότε, στα πέντε του χρόνια που έκανε τις πρώτες βουτιές του στον Ευφράτη. Και κάθε φορά να προσθέτει ακόμα ένα.
«Θέλω να γίνω ο πρώτος στον κόσμο. Ήρθα από μία ξένη χώρα, καθισμένος σε ένα καρότσι, να στείλω ένα μήνυμα.
Μακάρι στο μέλλον να το κάνω με την ελληνική σημαία. Φεύγω για τη Γαλλία ευτυχισμένος. Είναι όνειρο και φιλοδοξία» μας λέει ο Σύρος πρόσφυγας, Αλ Χουσεΐν, λίγο πριν κλείσουμε, αφού πρώτα του ευχηθούμε…
«Καλό σου νέο ταξίδι Ιμπραήμ».
ΑΝΤΩΝΗΣ ΒΑΖΟΓΙΑΝΝΗΣ