Η ζωή δεν έχει να κάνει με το να βρεις τον εαυτό σου, αλλά με το να τον επινοήσεις. Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω, 1856-1950, Ιρλανδός συγγραφέας, Νόμπελ 1925

Ντοκιμαντέρ για την ιστορία του ΛΟΑΤΚΙ κινήματος προβλήθηκε στην αίθουσα τελετών του ΑΠΘ

25 Ιουνίου, 2024

«Όσο το νεοσύστατο ΑΚΟΕ οργανώνεται η ομάδα των τραβεστί έχει αναλάβει το πρακτικό μέρος της διοργάνωσης μιας δημόσιας συγκέντρωσης. Συμφώνησαν όλες και βρήκαμε το θέατρο Λουζιτάνια. Κάποια στιγμή διαπίστωσα ότι δεν υπήρχε κανείς πρόθυμος να βγει να κάνει την κεντρική ομιλία και μου λένε ‘’Μπέττυ εσύ μπορείς να το κάνεις’’. Στην αρχή το απέρριψα, ένιωσα τρόμο.  Όμως ο τρόμος αυτός δεν ήταν μεγαλύτερος από τον τρόμο που νιώθαμε κάθε βράδυ βγαίνοντας για να βγάλουμε το ψωμί μας. Δέχτηκα λοιπόν να μιλήσω εγώ. Και το δέχτηκα γιατί είχα μια μικρή ελπίδα ότι κάτι μπορεί να αλλάξει, ότι κάτι μπορεί να γίνει. Και μου μπήκε στο μυαλό αυτό που σήμερα αποκαλώ ορατότητα, ότι θα είχε ενδιαφέρον να γίνουμε ορατοί στον κόσμο, όχι μόνο τα βράδια στις σκοτεινές παρόδους της Συγγρού, αλλά και στα φώτα και την ημέρα. Και κυρίως δέχτηκα γιατί έκανα ένα σύντομο απολογισμό μέσα μου και κατάλαβα ότι δεν είχα τίποτα πλέον να χάσω».

Η Μπέττυ Βακαλίδου, εμβληματική μορφή του ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματος στην Ελλάδα, συμμετείχε στη ίδρυση Απελευθερωτικού Κινήματος Ομοφυλόφιλων Ελλάδας (ΑΚΟΕ). Ήταν εκείνη που ανέλαβε να εκφωνήσει την κεντρική ομιλία στην πρώτη μεγάλη δημόσια εμφάνιση των ομοφυλόφιλων και των τραβεστί στην Ελλάδα, στις 25 Απριλίου 1977, στο θέατρο Λουζιτάνια, με αφορμή το νομοσχέδιο «Περί της εξ αφροδισίων νόσων προστασίας και ρυθμίσεις συναφών θεμάτων».  

Στο ντοκιμαντέρ του Ιωσήφ Βαρδάκη με τίτλο: «ΑΚΟΕ – ΑΜΦΙ: Η ιστορία μιας επανάστασης (Να κοιμάμαι στο στήθος του)», η Μπέττυ Βακαλίδου μαζί με άλλους πρωτοπόρους του ελληνικού κινήματος για την απελευθέρωση της ομοφυλόφιλης επιθυμίας, μιλούν για τα χρόνια που έζησαν διεκδικώντας το δικαίωμα στην ύπαρξη, στην ισότιμη αντιμετώπιση χωρίς διακρίσεις, στην αγάπη. Σημείο αναφοράς όλων των εξιστορήσεων αποτελεί το θρυλικό υπόγειο της οδού Ζαλόγγου 6Α, έδρα των γραφείων του ΑΚΟΕ και στη συνέχεια και του περιοδικού «ΑΜΦΙ».  

Το ντοκιμαντέρ προβλήθηκε σήμερα στην Αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ, στο πλαίσιο των δράσεων με τις οποίες το Αριστοτέλειο συμμετέχει στο EuroPride 2024, που φιλοξενείται στη Θεσσαλονίκη. 
 
Πρύτανης ΑΠΘ: Νιώθουμε υπερηφάνεια διδάσκοντας την αποδοχή και τον σεβασμό της αλήθειας κάθε ανθρώπου 

«Το ΑΠΘ νιώθει υπερηφάνεια επειδή ως Ανώτατο Εκπαιδευτικό ίδρυμα, διδάσκει και είναι αποστολή του να διδάσκει τον σεβασμό, την αποδοχή κάθε ανθρώπου που δεν βλάπτει τον διπλανό του, αλλά ζει μέσα στη δική του αλήθεια», είπε ο πρύτανης του ΑΠΘ, Χαράλαμπος Φείδας, πριν την έναρξη της προβολής του ντοκιμαντέρ. 

«Η κοινότητά μας εμπλουτίζεται μέσα από τις διαφορές, τις ιδεολογικές, τις μεθοδολογικές, τις επιστημονικές, έμφυλες ή θρησκευτικές. Όσο μεγαλύτερη η πολυχρωμία της, τόσο μεγαλύτερη και η ικανότητά της να καλύπτει την επιστημονική αλήθεια, χωρίς ειδικές ή άρρητες προκαταλήψεις και χωρίς αποκλεισμούς. Και όσο περισσότερο δίνουμε τη δυνατότητα στον καθένα και στην καθεμιά να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του, τόσο κατακτούμε την ποιότητα και τη θέση μας ανάμεσα στα καλύτερα ιδρύματα του κόσμου, που αυτά τα ιδρύματα και μόνον αυτά μπορούν να αριστεύουν», σημείωσε.

«Δηλώνουμε υπερήφανα ‘’παρών’’ στις δράσεις του Europride, σε ένα πανευρωπαϊκό φεστιβάλ που τιμά τους αγώνες της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας και έχει ως σκοπό την προώθηση της ορατότητας, της ισότητας, του σεβασμού, της αποδοχής και της συμπερίληψης όλων των ΛΟΑΤΚΙ ανθρώπων […]
Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι οικουμενικά και δεν μπορεί να υπάρχουν εξαιρέσεις και περιορισμοί με βάση την ταυτότητα φύλου, τα χαρακτηριστικά του φύλου και το σεξουαλικό προσανατολισμό του ατόμου», ανέφερε η συντονίστρια του Δικτύου των Επιτροπών Ισότητας των Φύλων στα ΑΕΙ, τέως πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων ΑΠΘ, καθηγήτρια Δήμητρα Κογκίδου. 

Μία συνεκτική αφήγηση της ιστορίας του ΛΟΑΤΚΙ κινήματος

Στη συζήτηση που ακολούθησε την προβολή ο δημοσιογράφος και σύμβουλος σεναρίου του ντοκιμαντέρ  Θοδωρής Αντωνόπουλος μίλησε για τον στόχο  να υπάρξει μία συνεκτική καταγραφή και αφήγηση της ιστορίας του ΛΟΑΤΚΙ κινήματος στην Ελλάδα. 

«Η ταινία αυτή ήταν μια ιδέα που είχε αρχικά ο Ιωσήφ Βαρδάκης. Με τον Σήφη είχαμε κατέβει και οι δύο στα γραφεία του ΑΚΟΕ, τα περίφημα σκαλάκια της Ζαλόγγου, αρχές δεκαετίας του ‘80 και είχαμε κάποιες έντονες μνήμες από την περίοδο εκείνη, ενώ άλλα που έγιναν νωρίτερα τα είχαμε μάθει από τα πρόσωπα τα οποία τα είχαν ζήσει […] Αποφασίσαμε λοιπόν να κάνουμε το ντοκιμαντέρ, με στόχο να έχει το ιστορικό κομμάτι και να κρατάει το ενδιαφέρον του θεατή, αλλά και να μπορέσει να συνοψίσει στο βαθμό που μπορεί, την ιστορία ενός κινήματος, η οποία μέχρι σχετικά πρόσφατα είχε καταγραφεί αρκετά έως πολύ αποσπασματικά. Δηλαδή υπήρχαν κάποια άτομα τα οποία είχαν ζήσει μερικά πράγματα, ήξεραν κάποια άλλα. Δεν υπήρχε όμως μια συνεκτική ιστορία. Άλλος είχε ένα κομμάτι αρχείων, κάποιος άλλος είχε κάποιο διαφορετικό υλικό».

Για το τι συμβολίζει για τα μέλη της κοινότητας το θρυλικό υπόγειο της οδού Ζαλόγγου 6Α μίλησε η γλωσσολόγος,  μεταφράστρια,  ΛΟΑΤΚΙ+ ακτιβίστρια και εκ των αφηγητών στο ντοκιμαντέρ, Ειρήνη Πετροπούλου. «Εκεί πήγαιναν για να ξεφύγουν από αυτό το να κρύβονται. Εκεί δεν κρυβόταν κανένας και καμία, δεν μπορούσαν έτσι κι αλλιώς. Έτσι πορευτήκαμε. Με μικρά βήματα, Με δύσκολα βήματα. Και φτάσαμε εδώ που φτάσαμε», είπε.

Για τη συμβολή της κυκλοφορίας του περιοδικού «ΑΜΦΙ» στη δημιουργία του Αυτόνομου Μετώπου Ομοφυλόφιλων Θεσσαλονίκης, μίλησε ο Νίκος Χατζητρύφων από τη συλλογικότητα «Σύμπραξη για το φύλο». «Από κάπου έπρεπε να κρατηθούμε και το περιοδικό ήταν από τα πρώτα που είχαμε στη Θεσσαλονίκη. Το ΑΜΦΙ το αναζητούσαμε, το αναζητούσε και το διάβαζε πολύς κόσμος. Επηρέασε ποιοτικά και ποσοτικά το ΑΜΦΙ τη ζωή της Θεσσαλονίκης», σημείωσε. 
Το ΑΠΘ θα απευθύνει χαιρετισμό και θα συμμετάσχει στην παρέλαση υπερηφάνειας, το Σάββατο 29 Ιουνίου.
 
Σμαρώ Αβραμίδου