Ποικίλοι μουσικοί κόσμοι συναντώνται σε ένα συναρπαστικό πενταήμερο στη Χάλκη, το ακριτικό νησί της Δωδεκανήσου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Μουσικής Χάλκης «Δημήτρης Κρεμαστινός» που τείνει να γίνει θεσμός. Από τις 7 έως τις 11 Σεπτεμβρίου, η Χάλκη θα γεμίσει με ξεχωριστές συνθέσεις, μουσικά χρώματα και γνώριμες μελωδίες, καθώς η πετυχημένη διοργάνωση επιστρέφει στο νησί για τρίτη συνεχή χρονιά, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του καταξιωμένου μαέστρου και μέλους της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, Νίκου Χαλιάσα.
Πώς, όμως, ξεκίνησαν όλα; «Πριν τρία χρόνια στο πλαίσιο του 5ου τότε Φεστιβάλ Νοτίου Αιγαίου ‘ΜουσιΚώς’, επισκεφτήκαμε τη Χάλκη για ένα εκπαιδευτικό στο σχολείο του νησιού και μια συναυλία μπροστά στην οικία Κρεμαστινού. Ο καλός μου, πλέον, φίλος και άξιος δήμαρχος του νησιού, Άγγελος Φραγκάκης, την επόμενη ημέρα μου μίλησε με τεράστιο ενθουσιασμό για την επιθυμία του να αποκτήσει η Χάλκη τον δικό της μουσικό φάρο, το δικό της διεθνές φεστιβάλ μουσικής», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Νίκος Χαλιάσας για τις απαρχές του Φεστιβάλ το οποίο τιμά τον Δημήτρη Κρεμαστινό, την εξέχουσα προσωπικότητα, με καταγωγή από τη Χάλκη, που αναγνώριζε και προωθούσε την αξία της μουσικής παιδείας.
«Ευτυχώς υπήρχαν και υπάρχουν αρκετοί πολιτικοί με όραμα όπως ήταν ο Δ. Κρεμαστινός και όπως είναι ο δήμαρχος, ο οποίος τιμώντας κι ακολουθώντας τις ιδέες του αείμνηστου συντοπίτη του, δείχνει πως υπάρχει ελπίδα ο πολιτισμός να μην είναι στην Ελλάδα μια μακρινή ανάμνηση 2,5 χιλιετιών. Όταν από την άλλη, υπάρχουν δυστυχώς πολιτικοί που δεν γνωρίζουν καν την ύπαρξη των Κρατικών μας Ορχηστρών και του τεράστιου πολιτιστικού έργου που παράγουν, όταν δεν γνωρίζουν τι κόπο, χρόνο και χρήμα αφιερώνει ο κάθε μουσικός για να φτάσει στο επίπεδο που βρίσκεται, άνθρωποι σαν τον σπουδαίο γιατρό και πολιτικό Δ.Κρεμαστινό και σαν τον δήμαρχο Χάλκης, τον οραματιστή Άγγελο Φραγκάκη, είναι πολύτιμοι για την προώθηση και προβολή της τέχνης και της -με την ευρύτερη έννοια- παιδείας μας», τονίζει ο συνομιλητής του ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Στην τρίτη διοργάνωση, που φέρει τον τίτλο «Μεταξύ δύο κόσμων», οι συναυλίες σχεδιάστηκαν με γνώμονα τη σύγκλιση πολλαπλών μουσικών προτιμήσεων. «Η τρίτη διοργάνωση του Φεστιβάλ Μουσικής Χάλκης είναι σαφώς πιο φιλόδοξη από τις δύο προηγούμενες. Σχεδιάσαμε πέντε συναυλίες σκεπτόμενοι τα διαφορετικά μουσικά γούστα, τις διαφορετικές καταβολές, που οδηγούν σε ποικίλες μουσικές προτιμήσεις. Θέλουμε ένα φεστιβάλ που να αγγίζει κάθε ακροατή. Έτσι ονειρευτήκαμε -και θα έχουμε τη χαρά να υλοποιήσουμε- μία διοργάνωση που απευθύνεται τόσο στους Χαλκίτες, όσο και στους επισκέπτες του νησιού, Έλληνες και ξένους, ανεξαρτήτως ηλικίας. Με τον νοηματικό άξονα ‘Μεταξύ δύο κόσμων’, προσπαθούμε να αναδείξουμε τη συνέχεια και τη συμπληρωματικότητα των μουσικών ειδών. Το ένα ακολουθεί το άλλο και παράλληλα το ένα δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το άλλο. Μια συνέχεια, μια ‘πορεία’, που ως κοινή της αναφορά έχει τον άνθρωπο και την ανάγκη του για τη μουσική έκφραση. Έτσι η πρώτη συναυλία αφιερώνεται στον συνθέτη που αποτέλεσε (στη χώρα μας τουλάχιστον) τον ορισμό του ‘Μεταξύ δύο κόσμων’, τον Γιάννη Κωνσταντινίδη, έναν εξαίρετο συνθέτη της λόγιας μουσικής, ο οποίος αλλάζει το όνομά του και με το αντεστραμμένο Κώστας Γιαννίδης υπογράφει μερικά από τα ωραιότερα ελαφρά τραγούδια του ’30», σημειώνει ο συνομιλητής του ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ακολουθεί η συναυλία με έργα για βιολί και πιάνο. «Εδώ βλέπουμε εντονότατα πώς οι κλασικοί συνθέτες συνδιαλέγονται με το φολκλόρ και τη μουσική που ‘εμφανίζεται’ γύρω τους: ο Κορέλι και ο Μπάρτοκ εμπνέονται και ενσωματώνουν παραδοσιακά ακούσματα, ενώ ο Σνίτκε συνομιλεί με την ελαφρά μουσική μέσω κινηματογραφικών σκοπών», εξηγεί ο μαέστρος, που μας μιλά και για τον επόμενο μουσικό «σταθμό» της διοργάνωσης, ένα συγκινητικό αφιέρωμα στη Σμύρνη και στη μουσική της παράδοση πριν την Καταστροφή. «Η Σμύρνη, ορισμός της πολυπολιτισμικότητας, ενώνει αιώνες τώρα διαφορετικές κουλτούρες και ακούσματα. Η συγκεκριμένη συναυλία θέλει ακριβώς αυτό: να τονίσει αυτήν τη διαφορετικότητα, τη συνύπαρξη Ανατολής και Δύσης, που έκανε την πόλη αυτή μοναδική και που μας κληροδότησε μια νέα πολιτισμική ταυτότητα -αυτήν που έχουμε έως σήμερα», επισημαίνει ο Ν. Χαλιάσας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Η συνέχεια ανήκει στην πιο κλασική συναυλία του φεστιβάλ, όπου ενώνονται άλλοι δύο κόσμοι. «Η μουσική και ο χορός, είτε αυτός είναι ο κλασικός είτε ο παραδοσιακός. Παράλληλα, παραδίδουμε τη σολιστική σκυτάλη στη νέα γενιά, σπάζοντας κάθε καθιερωμένο όριο και περιορισμό, καθώς ο σολίστ μας δεν έχει ακόμα συμπληρώσει τα 12 του χρόνια. Τέλος, το Φεστιβάλ κλείνει με μια εξέχουσα προσωπικότητα της μουσικής της χώρας μας, ένα αφιέρωμα στον Μίμη Πλέσσα. Ένας συνθέτης που δημιουργεί εδώ και 70 χρόνια και κινείται με αδιανόητη ευκολία από την κινηματογραφική μουσική, στην τζαζ και ενίοτε και στο πεδίο της κλασικής σύνθεσης», τονίζει ο γνωστός μαέστρος.
Και το μουσικό στίγμα που θέλει να αφήσει η διοργάνωση; «Το Φεστιβάλ θέλει πρωτίστως να φέρει τους κατοίκους της Χάλκης, που βρίσκονται τόσο μακριά από τα αστικά κέντρα και την Αθήνα ιδιαίτερα, κοντά στην τέχνη και την ποιοτική μουσική. Θέλει επίσης να γίνει σημείο αναφοράς για τους επισκέπτες του νησιού, είτε αυτοί έχουν την τύχη να βρίσκονται κατά την εβδομάδα του φεστιβάλ στο νησί είτε το επισκέπτονται μια οποιαδήποτε άλλη στιγμή. Ήδη στα δύο πρώτα φεστιβάλ, όλοι οι ξένοι επισκέπτες έμεναν άφωνοι, παρακολουθώντας τις συναυλίες. Ποτέ τους -όπως μας λένε- δεν περίμεναν να ακούσουν στη μικροσκοπική αυτή γωνιά της πατρίδας μας, στη διάρκεια των διακοπών τους, τόσο υψηλού επιπέδου συναυλίες. Ελπίζω χρόνο με τον χρόνο, το φεστιβάλ μας να γίνεται όλο και περισσότερο βασικό σημείο αναφοράς του νησιού για όλους όσους γνωρίζουν, επισκέπτονται κι αγαπούν την υπέροχη Χάλκη», καταλήγει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Ν. Χαλιάσας, που προσκαλεί όλους στην αυτοσχέδια ‘σκηνή’ των πέντε μοναδικής ομορφιάς διαφορετικών σημείων του νησιού, όπου 37 εξέχοντες καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, θα συνεργαστούν, θα ‘συναντηθούν’ και θα ‘συγκλίνουν’ μουσικά.
Το Φεστιβάλ έχει τεθεί υπό την αιγίδα της προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Πραγματοποιείται από τον Δήμο Χάλκης, σε συνεργασία με την p-art of the solution AΜKE, ενώ έχει την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού, την αμέριστη υποστήριξη της Βουλής των Ελλήνων, της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Νοτίου Αιγαίου, της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και της Αναπτυξιακής Δωδεκανήσου και σε συνεργασία με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών. Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά στηρίζουν ως χορηγοί η ΔΕΔΔΗΕ και η εταιρεία Cosmote.
Ελένη Μάρκου
