Τίποτα δεν μπορεί να είναι πολιτικά ορθό, αν είναι ηθικά λάθος. Daniel O’ Connell, 1776-1847, Ιρλανδός πολιτικός

ΗΠΑ: Για πρώτη φορά μεταμόσχευση ολόκληρου οφθαλμικού βολβού σε ασθενή

9 Νοεμβρίου, 2023

Σε μια πρωτοποριακή χειρουργική επέμβαση που δίνει ελπίδα σε πολλούς ανθρώπους που έχουν χάσει τα μάτια τους προχώρησαν χειρουργοί στη Νέα Υόρκη: μεταμόσχευσαν ολόκληρο οφθαλμικό βολβό σε έναν ασθενή, ο οποίος ωστόσο δεν ανέκτησε την όρασή του.

Περίπου έξι μήνες μετά την επέμβαση, το μάτι φαίνεται να είναι σε πολύ καλή κατάσταση και έχει αποκατασταθεί η ροή του αίματος μέχρι τον αμφιβληστροειδή.

«Κάναμε ένα σημαντικό βήμα προόδου και ανοίξαμε τον δρόμο για το επόμενο κεφάλαιο, για την αποκατάσταση της όρασης», ανέφερε ο Δρ Εντουάρντο Ροντρίγκες, ο επικεφαλής της ιατρικής ομάδας.

Η επέμβαση κράτησε 21 ώρες και πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο μιας μερικές μεταμόσχευσης προσώπου, στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο NYU Langone Health της Νέας Υόρκης. Εκτός από το αριστερό μάτι και την κόχη του, οι χειρουργοί μεταμόσχευσαν στον ασθενή τη μύτη, τα χείλη και άλλους ιστούς προσώπου που έλαβαν από έναν δωρητή.

Ο λήπτης, ο Άαρον Τζέιμς, τραυματίστηκε σοβαρά σε εργατικό ατύχημα το 2021, όταν το πρόσωπό του άγγιξε ένα καλώδιο ηλεκτρικού ρεύματος. Καθώς θα έπρεπε έτσι κι αλλιώς να λαμβάνει ανοσοκατασταλτικά φάρμακα για να μην απορρίψει ο οργανισμός του τα μοσχεύματα, ήταν ο ιδανικός υποψήφιος για να του μεταμοσχευθεί και ένα μάτι.

Ο Ντάνιελ Πελάιζ, καθηγητής οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι, είπε ότι η επέμβαση αυτή είναι μια «αξιοσημείωτη επιτυχία» στον δρόμο για «τον τελικό στόχο, την αποκατάσταση της όρασης».

Η χειρουργός Κία Ουάσινγκτον, που ασχολείται εδώ και 10 χρόνια με τον τομέα της μεταμόσχευσης ματιών, χαιρέτισε την εξέλιξη αυτή, εξηγώντας ότι πολλοί επιστήμονες πίστευαν πως δεν θα ήταν δυνατόν να γίνει ποτέ κάτι τέτοιο σε ανθρώπους.

Ο ασθενής Άαρον Τζέιμς δεν θα ξαναβρεί μεν την όρασή από το αριστερό μάτι, όμως είναι ευγνώμων για το αισθητικό αποτέλεσμα. «Δεν έχω λόγια για να ευχαριστήσω τον δωρητή και την οικογένειά του. Μου προσέφεραν μια δεύτερη ευκαιρία, σε μια πολύ δύσκολη στιγμή για εκείνους. Ελπίζω ότι η ιστορία μου θα αποτελέσει έμπνευση για τους ανθρώπους που έχουν υποστεί σοβαρό τραυματισμό στο πρόσωπο και τα μάτια», είπε.

Ο Τζέιμς, το δεξί μάτι του οποίου δεν υπέστη τραυματισμό και βλέπει κανονικά, έχει ήδη επιστρέψει στο σπίτι του στο Άρκανσο όπου ζει με τη σύζυγο και την κόρη του. Επισκέπτεται τη Νέα Υόρκη μία φορά τον μήνα για να παρακολουθούν οι γιατροί την εξέλιξη της κατάστασής του.

Η βασική δυσκολία στη μεταμόσχευση του οφθαλμού είναι η αποκατάσταση του οπτικού νεύρου που μεταφέρει τις πληροφορίες στον εγκέφαλο. Το οπτικό νεύρο αποκόπτεται τόσο στον δωρητή όσο και στον παραλήπτη για να γίνει η μεταμόσχευση. Στο παρελθόν, μεταμοσχεύσεις οφθαλμικών βολβών έχουν γίνει σε μικρά ζώα και σε ορισμένες περιπτώσεις αποκαταστάθηκε η όραση, τουλάχιστον εν μέρει, εξήγησε η Κία Ουάσινγκτον. Όμως για τους ανθρώπους, θα πρέπει να συνδυαστούν πολλές διαφορετικές τεχνικές, όπως η γενετική θεραπεία, η χρήστη βλαστοκυττάρων και άλλες.

Θα είναι ποτέ εφικτό να αποκατασταθεί η όραση ενός ανθρώπου που γεννήθηκε τυφλός; Η προοπτική αυτή είναι ακόμη μακρινή αλλά «πιστεύω πως ναι, μια μέρα, τις επόμενες δεκαετίες, θα είναι δυνατόν», είπε η Ουάσινγκτον.