Ένα μνημειώδες τετράτομο έργο, που ξεκίνησε πριν από περισσότερα από 20 χρόνια, η μετάφραση της Παλαιάς Διαθήκης από τον Τιτουλάριο Μητροπολίτη Βελεστίνου κ. Δαμασκηνό, με πρόσθετες επεξηματικές σημειώσεις και κείμενα στη νεοελληνική γλώσσα, που μπορεί να διαβαστεί και να γίνει κατανοητό και από όσους δεν είναι μυημένοι στον λόγο της Αγίας Γραφής θα κυκλοφορήσει στα βιβλιοπωλεία στα μέσα Οκτωβρίου.
«Τώρα, που αξιώθηκα από τον Κύριο να τελειώσω την εργασία αυτή, έχω την αίσθηση ότι όχι μόνο δεν κουράστηκα κατά το διάστημα αυτό, αλλά και αναπολώ αυτό σαν μια περίοδο ευχάριστης απασχολήσεως και αναπαύσεως», υπογράμμισε ο Μητροπολίτης Δαμασκηνός Καζανάκης, πρώην πρωτοσύγκελος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών σε εκδήλωση – παρουσίαση του έργου του, που διοργανώθηκε χθες στο Επισκοπείο της Ιεράς Μητρόπολης Θεσσαλονίκης.
«Δεν ξέρω αν η εργασία μου αυτή είναι άξια, ώστε να ωφεληθούν εκείνοι που θα τη μελετήσουν. Ο ίδιος -ομολογώ- ωφελήθηκα πολύ από την εργασία αυτή, έστω και αν πολλές φορές είχα μελετήσει προηγουμένως την Παλαιά Διαθήκη», επισήμανε ο γεννημένος το 1934 στον Νομό Λασιθίου ιεράρχης, υπογραμμίζοντας ότι η μεγαλύτερη αμοιβή για τον ίδιο θα είναι «εκείνοι που θα μελετήσουν τους λόγους που περιέχονται στο βιβλίο αυτό, να τους εννοήσουν με τη βοήθεια του Κυρίου και να τους εφαρμόσουν».
Θεμελιώδες κείμενο της χριστιανικής πίστης με ιστορική και ηθική αξία, από το οποίο αντλούνται στοιχεία που βοηθούν στην κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς και πηγή έμπνευσης για την τέχνη και τη λογοτεχνία χαρακτήρισε την Παλαιά Διαθήκη ο π. Αθανάσιος Γκίκας, κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ.
«Η Παλαιά Διαθήκη είναι ένα από τα πιο θεμελιώδη κείμενα της πίστεώς μας, της κληρονομιάς μας. Ιδιαίτερα για τον Χριστιανισμό, η αξία της είναι πολυδιάστατη και επεκτείνεται πέρα από μία θρησκευτική διδασκαλία γιατί αγγίζει όλες τις παραμέτρους της ανθρώπινης ζωής, την ιστορία, την ηθική, την πολιτιστική ταυτότητα και τόσα άλλα στοιχεία που συγκροτούν τον ανθρώπινο βίο. Περιέχει ιερές αφηγήσεις που αναφέρονται στη δημιουργία του κόσμου, στη ζωή των Προπατόρων του Ισραήλ, δίνει ένα παράδειγμα ανθρώπινης συμπεριφοράς στη σχέση με τον Ουράνιο Πατέρα και με τον αδελφό. Σαν θεμέλιο του Ιουδαϊκού Νόμου δίνει οδηγίες για τη ζωή και την πίστη και διαμορφώνει μέχρι σήμερα την πνευματική ταυτότητα πολλών λαών και κοινοτήτων ανθρώπων», ανέφερε ο κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ.
Τόνισε ακόμη ότι δεν είναι η θρησκευτική της αξία μόνο που την κάνει τόσο σημαντική, αλλά αποτελεί και ιστορική πηγή, σημειώνοντας ότι είναι ένα κείμενο που παρέχει πολλές πληροφορίες για τους λαούς της Μέσης Ανατολής, όπως είναι οι Εβραίοι, οι Αιγύπτιοι, οι Βαβυλώνιοι και μπορούμε να δούμε μέσα από τα κείμενά της πως κι αυτές οι κοινωνίες αλληλεπίδρασαν μεταξύ τους και έδωσαν τις πρώτες πολιτικές και κοινωνικές δομές με βάση το μήνυμα του Θεού προς τους ανθρώπους.
«Είναι ένα αρχείο από το οποίο αντλούμε στοιχεία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τον τρόπο ζωής και τον τρόπο με τον οποίο οι λαοί αλληλοπεριχωρούνται μέσα στο διάβα της ζωής» επισήμανε και έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο Ψαλτήριον, το βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης με ψαλμούς, παρατήρησε ότι «μέσα του διέρχεται όλο το εύρος της ανθρώπινης συμπεριφοράς, από την κατάπτωση στο απόγειο της Ανάστασης, από τον ευτελισμό στην καταξίωση» και ότι «σε αυτό παρουσιάζεται όλη η διαδρομή της ψυχικής κατάστασης του ανθρώπου».
Η Παλαιά Διαθήκη σε μας είναι δύσκολη, επειδή μας φαίνεται λίγο μακρινή, είναι η μετάφραση της μετάφρασης, την οποία χρησιμοποιούμε, το πρωτότυπο κείμενο γράφτηκε στα εβραϊκά, μία γλώσσα που οι ίδιοι οι Εβραίοι τα χρόνια του Χριστού δεν γνώριζαν, ανέφερε ο Αναστάσιος Μαράς, δρ. Θεολογίας, διδάσκων στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθηνών.
Τονίζοντας ότι ο Μητροπολίτης κ. Δαμασκηνός επέλεξε την απόδοση σε ελεύθερη μετάφραση, είπε ότι με τον τρόπο αυτό δίνεται έμφαση στο νόημα του κειμένου, το οποίο γίνεται πιο κατανοητό στον αναγνώστη. «Η μεταφραστική προσπάθειά του δίνει αρχές ή ερμηνεύει σημεία, τα οποία σε μία διαφορετική μεταφραστική πρακτική θα περνούσαν χωρίς να τους δοθεί η έμφαση που τους δόθηκε στην εν λόγω μετάφραση. Χρειάστηκαν τόσα πολλά χρόνια για να μελετηθεί, να δουλευτεί το κείμενο αυτό από τον Σεβασμιώτατο και να φτάσει στην τελειότητα την οποία προσπάθησε ο μεταφραστής του κειμένου να προσεγγίσει», πρόσθεσε.
Αναφερόμενος στη σημασία της Παλαιάς Διαθήκης τόνισε ότι μέσα από τη μελέτη της γίνεται γνωστός ο Νόμος του Θεού, διδάσκονται η δικαιοσύνη και οι λοιπές αρετές και γίνεται κατανοητό πως από τις πρωτόγονες κοινωνίες το συγκεκριμένο βιβλίο κατάφερε να συντελέσει στην ανύψωση του ηθικού και του κοινωνικού επιπέδου των λαών ούτως ώστε να είναι έτοιμοι να δεχθούν την Καινή Διαθήκη.
Πολύ σημαντική στιγμή για τη Θεολογική Επιστήμη και ιδιαίτερα για τη Βιβλική Θεολογία χαρακτήρισε την παρουσίαση του τετράτομου έργου ο πρωτοσύγκελος της Μητροπόλης Θεσσαλονίκης αρχ. Ιάκωβος, επισημαίνοντας ότι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο επέδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο Παναγιώτατος Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Φιλόθεος και υποστήριξε τη βιβλιοπαρουσίαση, όμως λόγω ασθένειας δεν μπόρεσε να παρευρεθεί στην εκδήλωση.
Πάντοτε η Θεολογία των κειμένων είναι πάρα πολύ σημαντική για τη ζωή της εκκλησίας και μάλιστα όταν γίνεται μία προσπάθεια από έναν ιεράρχη και συγγραφέα δυνατό να αποτυπωθούν τα νοήματα της Παλαιάς Διαθήκης όπως πρέπει εις Χριστόν και εις την εκκλησίαν και μάλιστα με έναν γλαφυρό τρόπο, προσιτό στο σύγχρονο κοινό, επισήμανε.
Η έκδοση της Παλαιάς Διαθήκης στη δημοτική νεοελληνική γλώσσα, με μεταφραστή τον άξιο ιεράρχη της Ελλαδικής Εκκλησίας, Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Βελεστίνου, κ. Δαμασκηνό αποτελεί τομή και αξιέπαινη προσπάθεια. Το έργο αυτό αποτελεί κόπο και όνειρο ζωής του συγγραφέα που ξεκινά πριν από 25 χρόνια, ανέφερε η επιμελήτρια του έργου, δρ. Νομικής Μαρία Καραδημήτρη – Στεφανίδου.
Έχω γνωρίσει από κοντά την προσπάθεια του Γέροντα να αποδώσει όσο το δυνατόν πιστότερα το μεγάλο αυτό έργο, την αφοσίωση του στην παρούσα εργασία, την επισταμένη μελέτη, τη δύναμη που αντλούσε από την πίστη του στον Κύριο και από την προσωπική αγιοσύνη του και με τη Χάρη Του κατάφερε να υλοποιήσει κάτι που αρχικα φαινόταν ακατόρθωτο, επισήμανε.
Ο Οργανισμός Μαλλιάρης Παιδεία δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην έκδοση θρησκευτικών βιβλίων, τα οποία αποτελούν κορυφαία κατηγορία μας και κυκλοφορούν με μεγάλη επιτυχία στο αναγνωστικό κοινό, τόνισε ο Φώτης Κουτσαμπάρης, δημοσιογράφος, υπ. επικοινωνίας του εκδοτικού οίκου Μαλλιάρης- Παιδεία, από τον οποίο θα κυκλοφορήσει η Παλαιά Διαθήκη.
Ένα μέρος αυτής της επιτυχίας οφείλεται στον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Βελεστίνου κ. Δαμασκηνό, που μας τιμά με τη συνεργασία του εδώ και τριάντα χρόνια, με πρώτο έργο, τη μετάφραση της Καινής Διαθήκης, που επανεκδίδεται σε βελτιωμένες μορφές, ανέφερε.
Την έκδοση της Παλαιάς Διαθήκης που αποτελείται από τέσσερις Τόμους, Ιστορικά, Διδακτικά, Ποιητικά και Προφητικά και θα κυκλοφορήσει στις 14 Οκτωβρίου στα βιβλιοπωλεία, προλογίζει ο Παναγιώτατος Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ.κ. Φιλόθεος.
Περιλαμβάνεται προλογικό σημείωμα του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κυρού Χριστόδουλου, που από την πρώτη στιγμή χαιρέτισε την έκδοση, καθώς ο Μητροπολίτης κ. Δαμασκηνός ξεκίνησε τη μετάφραση από το 2003.
Κ. Γιαννίκη
