Η Ουκρανία μπορεί να έχει χάσει περίπου το 20% της ικανότητας επιστημονικής έρευνας, δηλαδή του χρόνου που αφιερώνουν οι επιστήμονες σε ερευνητικές δραστηριότητες, ως συνέπεια του πολέμου, ενώ πάνω από το 17% των επιστημόνων είναι πιθανό να έχουν εγκαταλείψει την επιστημονική έρευνα. Τα ευρήματα αυτά δημοσιεύονται στο περιοδικό «Humanities & Social Sciences Communications» του ομίλου «Nature».
Από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022, υπήρξαν προβλήματα σε πολλούς τομείς της ουκρανικής οικονομίας, συμπεριλαμβανομένης της επιστημονικής έρευνας. Ωστόσο, μέχρι στιγμής έχει αποδειχθεί δύσκολο να ποσοτικοποιηθούν πολλές από τις επιπτώσεις του συνεχιζόμενου πολέμου στον τομέα αυτό.
Οι ερευνητές εξέτασαν μια αντιπροσωπευτική ομάδα 2.559 επιστημόνων την περίοδο από 21 Σεπτεμβρίου ως 8 Δεκεμβρίου 2022. Όλοι οι ερωτηθέντες εργάζονταν σε ένα ουκρανικό ερευνητικό ίδρυμα, όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία. Όπως διαπιστώθηκε, το 18,5% των ερωτηθέντων επιστημόνων είχε εγκαταλείψει την Ουκρανία από την έναρξη του πολέμου και μετά, ποσοστό παρόμοιο με το συνολικό ποσοστό του ουκρανικού πληθυσμού που είχε φύγει στο ίδιο χρονικό διάστημα. Επίσης, το 17,6% των επιστημόνων είχε εγκαταλείψει τον ακαδημαϊκό χώρο ή την επιστημονική έρευνα, με όσους είχαν μεταναστεύσει να έχουν κατά 17% περισσότερες πιθανότητες να έχουν εγκαταλείψει τον επιστημονικό χώρο σε σχέση με αυτούς που παρέμειναν. Τέλος, ο μέσος χρόνος ανά εβδομάδα που αφιερώνει κάθε επιστήμονας σε ερευνητικές δραστηριότητες μειώθηκε από 13 ώρες σε δέκα ώρες και αυτό ισοδυναμεί με το ότι έχει χαθεί περίπου το 20% της ικανότητας επιστημονικής έρευνας.
Οι συγγραφείς επισημαίνουν ότι οι εκτιμήσεις τους είναι πιθανό να είναι συντηρητικές, καθώς οι επιστήμονες που επηρεάστηκαν περισσότερο από τον πόλεμο είναι λιγότερο πιθανό να έχουν απαντήσει στην έρευνα. Τονίζουν, επίσης, ότι αν και το 58% των μεταναστών επιστημόνων ήταν συνδεδεμένοι με κάποιον μη ουκρανικό ερευνητικό οργανισμό, μόνο το 14% είχε εξασφαλίσει μακροπρόθεσμο συμβόλαιο.
Τέλος, σημειώνουν ότι το 23,5% που είχε παραμείνει στην Ουκρανία, είχε χάσει την πρόσβαση σε σημαντικούς πόρους που απαιτούνται για την έρευνα, ως αποτέλεσμα του πολέμου. Οι συγγραφείς προτείνουν ότι η αντιμετώπιση των παραπάνω ζητημάτων θα πρέπει να είναι μεταξύ των βασικών προτεραιοτήτων για να αποτραπεί η περαιτέρω επιδείνωση του τομέα επιστημονικής έρευνας της Ουκρανίας.
Μ.Κουζινοπούλου
