H εξαιρετικά επιτυχημένη όπερα για παιδιά και νέους «Το ερωτευμένο σύννεφο» της Σοφίας Καμαγιάννη, σε λιμπρέτο της Ελένης Ζαφειρίου, βασισμένο στο ομώνυμο παραμύθι του Ναζίμ Χικμέτ, και σε σκηνοθεσία της Ελένης Ευθυμίου, επιστρέφει στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ. Πρόκειται για μια παράσταση υψηλών συμβολισμών και συναισθηματικού πλούτου, ένα μαγευτικό παραμύθι από την Ανατολή που υμνεί τον άνθρωπο. Το «Ερωτευμένο σύννεφο» θα παρουσιαστεί για δέκα μοναδικές παραστάσεις στις 25, 26, 30 Νοεμβρίου και 1, 2, 3 Δεκεμβρίου 2023, εξακολουθώντας να ταξιδεύει τους θεατές σε τόπους και χρόνους μακρινούς μέσα από τη δύναμη της μουσικής και της ποίησης.
Με το βλέμμα προσηλωμένο στη διάσταση της συλλογικότητας που διακρίνει την αισθητική και πολιτική θέση του αρχικού υλικού, η οπερατική προσαρμογή από τη συνθέτρια Σοφία Καμαγιάννη και τη συγγραφέα Ελένη Ζαφειρίου, ξεχωρίζει λόγω της τολμηρής δραματουργικής επιλογής ο κεντρικός ρόλος του αφηγητή να αποδοθεί στην πολυβραβευμένη παιδική και νεανική χορωδία Rosarte, η οποία εμπλέκεται στα δρώμενα, σχολιάζει, συμπάσχει και παίρνει θέση υπέρ του δικαίου και της αδελφοσύνης.
Ένα μαγευτικό παραμύθι του Ναζίμ Χικμέτ γίνεται όπερα
Το «Ερωτευμένο σύννεφο» του σημαντικού Τούρκου ποιητή Ναζίμ Χικμέτ, αποτελεί μια ανυπόκριτα ρομαντική αλληγορία του αγώνα για τα ιδανικά και τις αξίες, που συγκινεί ακόμη και στις μέρες μας εξαιτίας της ειλικρίνειας και της ευαισθησίας με τις οποίες εξυμνεί πανανθρώπινες αξίες όπως η ελευθερία, η αλληλεγγύη, η φιλία, ο αγώνας για την κοινωνική δικαιοσύνη, η αυτοθυσία και η βαθιά αγάπη για τη ζωή.
Η τρυφερότητα και η ευαισθησία, βασικοί πυλώνες του παραμυθιού, αποτέλεσαν κινητήριο δύναμη για τη δημιουργία της νέας όπερας από τη συνθέτρια Σοφία Καμαγιάννη. «Το Ερωτευμένο σύννεφο του Ναζίμ Χικμέτ είναι ένα υπέροχο παραμύθι, πολύ συγκινητικό. Άγγιξε τις εσωτερικές χορδές μου αμέσως όταν το ξαναδιάβασα μετά από χρόνια. Το γόνιμο έδαφος συνεργασίας με την εξαιρετική παιδική και νεανική χορωδία Rosarte είχε ξεκινήσει ήδη από το 2009 με έργα μου μικρότερης έκτασης. Όταν οι συνθήκες ωρίμασαν, και κατόπιν συζητήσεων με τη μαέστρο Ρόζη Μαστροσάββα, παρακινήθηκα για τη σύνθεση ενός μεγαλύτερου έργου, συγκεκριμένα μιας όπερας, στην οποία θα συμμετείχε η χορωδία. Η έμπνευση για τη σύλληψη του συγκεκριμένου έργου, και η ιδιαίτερη πρόκληση για μένα, εκτός των άλλων, ήταν η επιλογή να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο η χορωδία Rosarte· σε αυτήν άλλωστε είναι αφιερωμένο το έργο», σημειώνει η Σοφία Καμαγιάννη.
Τόσο η ποιητική φόρμα και οι αναφορές στη γλώσσα της λαϊκής παράδοσης που διατρέχουν το λιμπρέτο της Ελένης Ζαφειρίου όσο και η διαλεκτική λυρικής έκφρασης, ρυθμικής ενεργητικότητας και ποιητικής χρήσης της τεχνολογίας που διέπουν τη μουσική γλώσσα της Σοφίας Καμαγιάννη, αξιοποιούνται στην υπηρεσία των υψηλών συμβολισμών και του συναισθηματικού πλούτου που χαρακτηρίζει το έργο του Χικμέτ. «Το “ερωτευμένο σύννεφο” είναι ο άνθρωπος, που αγωνίζεται συλλογικά για τα οράματα μιας νέας κοινωνίας. Και σ’ αυτόν τον αγώνα δίνει, αν χρειαστεί, και τη ζωή του. Το “ερωτευμένο σύννεφο” αγάπησε πολύ τη ζωή και γι’ αυτήν έδωσε και τη δική του, ζώντας μέσα μας για πάντα», σημειώνει η Ελένη Ζαφειρίου.
Στην παράσταση συμμετέχουν συνολικά 57 μέλη της παιδικής και νεανικής χορωδίας Rosarte σε δύο διανομές, που ίδρυσε και διευθύνει η μαέστρος Ρόζη Μαστροσάββα. Επιστέγασμα της πορείας της, τα τέσσερα χρυσά μετάλλια από τις τρεις Χορωδιακές Ολυμπιάδες όπου συμμετείχε (Γκρατς 2008, Ρίγα 2014, Τσουάνε Νότιας Αφρικής 2018), καθώς και η βράβευσή της από την Ακαδημία Αθηνών για την υψηλότατη προσφορά στο καλλιτεχνικό στερέωμα της χώρας μας.
Συνδυάζοντας τη σκηνική λιτότητα με τη μαγεία του παραμυθιού
Στην πρώτη της συνεργασία με την Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ, η σκηνοθέτρια Ελένη Ευθυμίου δημιουργεί μια ατμοσφαιρική παράσταση ανάλογη του επαναστατικού λυρισμού του πρωτοτύπου, τόσο μυστηριακή όσο και δυναμική, που στρέφεται προς τους νέους θεατές με γενναιοδωρία, ελπίδα και πίστη στο μέλλον. «Ο τρόπος που επιλέξαμε να αποδοθεί η ιστορία στοχεύει στη μαγεία και το παραξένισμα του παραμυθιού και στη σκηνική λιτότητα. Οι χαρακτήρες για μας λειτουργούν αφενός ως αρχέτυπα της ανθρώπινης συμπεριφοράς, αφετέρου ως αρχέτυπα της ίδιας της φύσης (γη, νερό, φωτιά). Η ατμόσφαιρα που δημιουργεί η σύμπραξη μουσικής και εικαστικού σχεδιασμού, άλλοτε μυστηριακή και άλλοτε πολεμική, στοχεύει στο να αναδείξει τα υπαρξιακά και τα πολιτικά μηνύματα του έργου. Η παράσταση, εμποτισμένη με αγάπη από όλους τους συντελεστές και τις συντελέστριές της, παραδίδεται στους θεατές με στόχο να εμπνεύσει δύναμη και πίστη για ένα καλύτερο μέλλον. Γιατί, όπως λένε και οι αφηγητές του έργου μας, “το καινούριο που έρχεται / απ’ τις ωδίνες του παλιού γεννιέται”», σημειώνει η Ελένη Ευθυμίου.
Το σκηνικό και τα κοστούμια υπογράφει η Ευαγγελία Κιρκινέ, τις χορογραφίες η Έλενα Γεροδήμου, τις μάσκες η Μάρθα Φωκά και τους φωτισμούς η Κατερίνα Μαραγκουδάκη. Τους ρόλους ερμηνεύουν οι Μιράντα Μακρυνιώτη, Γιάννης Φίλιας και Βασίλης Δημακόπουλος.
Το επταμελές μουσικό σύνολο αποτελούν οι μουσικοί Στέφανος Χατζηαναγνώστου (φλάουτο), Φίλανδρος Κάρρας (κλαρινέτο / μπάσο κλαρινέτο), Βαγγέλης Χαμρίστσακ (τρομπόνι), Γιώργος Μπουκαούρης (κρουστά), Έλενα Λαζαρέτου (πιάνο), Κωνσταντίνος Λούστας (βιολί), Δημήτρης Κοτταρίδης (βιολοντσέλο), ενώ προηχογραφημένο ακούγεται το νέυ του Φώτη Μυλωνά.