«Τίποτε δεν δικαιολογεί τη συλλογική τιμωρία» που επιβάλλεται από το Ισραήλ στον πληθυσμό της Λωρίδας της Γάζας, ο οποίος υφίσταται «αδιανόητα» δεινά, κατήγγειλε χθες Δευτέρα ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, ο Αντόνιο Γκουτέρες, κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο Γαλλικό Πρακτορείο.

«Είναι αδιανόητο το επίπεδο των δεινών στη Γάζα, το επίπεδο των θανάτων και των καταστροφών δεν χωράει καμιά σύγκριση αφότου έγινα Γενικός Γραμματέας» του διεθνούς οργανισμού, είπε ο κ. Γκουτέρες, στο αξίωμα από το 2017.

«Προφανώς, καταδικάζουμε όλες τις τρομοκρατικές ενέργειες της Χαμάς, όπως και τις απαγωγές ομήρων», όμως, σε κάθε περίπτωση, «η αλήθεια είναι πως τίποτε δεν δικαιολογεί τη συλλογική τιμωρία του παλαιστινιακού πληθυσμού, κι αυτή βλέπουμε με δραματικό τρόπο στη Γάζα», υπογράμμισε, αναφερόμενος στους θανάτους, στις καταστροφές, στον λιμό και στις ασθένειες που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι του παραθαλάσσιου θυλάκου υπό πολιορκία.

Την 7η Οκτωβρίου 2023, μέλη του στρατιωτικού βραχίονα της Χαμάς εξαπέλυσαν έφοδο σφοδρότητας άνευ προηγουμένου από τη Λωρίδα της Γάζας στο νότιο τμήμα της ισραηλινής επικράτειας, κατά την οποία έχασαν τη ζωή τους 1.205 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημα ισραηλινά δεδομένα, που συμπεριλαμβάνει τα θύματα που σκοτώθηκαν ενώ τελούσαν υπό ομηρία.

Σε αντίποινα, η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του Ισραήλ ορκίστηκε να αφανίσει τη Χαμάς, στην εξουσία στη Λωρίδα της Γάζας από το 2007· και στις ευρείας κλίμακας αεροπορικές και στις χερσαίες επιχειρήσεις που διεξάγονται στον θύλακο έκτοτε έχουν χάσει τη ζωή τους ως τώρα τουλάχιστον 41.226 άνθρωποι, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος.

Στον απολογισμό αυτό συμπεριλαμβάνονται πάνω από 200 εργαζόμενοι σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, στην πλειονότητά τους υπηρεσιών του ΟΗΕ.

Όσον αφορά τους θανάτους αμάχων, είναι «απόλυτα απαραίτητο να υπάρξει λογοδοσία», επέμεινε ο Αντόνιο Γκουτέρες. Τόσο στην πλευρά του Ισραήλ, για τις «μαζικές παραβιάσεις» του διεθνούς δικαίου, όσο και στην πλευρά της Χαμάς.

Ο επικεφαλής του ΟΗΕ δεν έχει πάψει να αξιώνει να κηρυχθεί άμεσα κατάπαυση του πυρός, όμως οι έμμεσες διαπραγματεύσεις με τη μεσολάβηση του Κατάρ, της Αιγύπτου και των ΗΠΑ παραμένουν σε αδιέξοδο, με τα δυο μέρη, την κυβέρνηση του Ισραήλ και τη Χαμάς, να κατηγορούν το ένα το άλλο πως δεν θέλει να κλειστεί συμφωνία.

«Είναι ατελείωτες», σχολίασε χθες ο Αντόνιο Γκουτέρες, εκτιμώντας πως θα είναι «πολύ δύσκολο» να συναφθεί συμφωνία, αν και πρόσθεσε πως διατηρεί ελπίδες.

Καθώς ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δεν απαντά πλέον στα τηλεφωνήματά του από τον Οκτώβριο, ο Γενικός Γραμματέας δεν αναμένει αναθέρμανση της προσωπικής σχέσης ενόψει της εβδομάδας επαφών και ομιλιών υψηλού επιπέδου στη Γενική Συνέλευση, κατά τη διάρκεια της οποίας γενικά μεταβαίνουν στη Νέα Υόρκη αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων.

«Αν καταλαβαίνω καλά, έχει ήδη πει δημόσια πως δεν έχει καμιά πρόθεση να ζητήσει να συναντηθεί μαζί μου. Άρα πιθανόν δεν πρόκειται να γίνει συνάντηση», είπε ο κ. Γκουτέρες.

Αλλά δεν είναι αυτό το σημαντικότερο, συνέχισε. «Αυτό που μετράει είναι τα δεινά των ανθρώπων», είπε, «αυτό που μετράει είναι η απουσία πολιτικής λύσης, αυτό που μετράει είναι η μόνιμη άρνηση της λύσης των δύο κρατών, η υπονόμευση της λύσης αυτής με ενέργειες στο πεδίο, με την αρπαγή γαιών, με τους εκτοπισμούς, με νέους οικισμούς, που όλοι τους οικοδομούνται παράνομα».

Ακόμη, έκρινε «απίθανο» η πρότασή του να αναπτυχθεί αποστολή «επιτήρησης» της εφαρμογής της σε περίπτωση συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός να γίνει πραγματικότητα, καθώς δεν την αποδέχονται και τα δυο μέρη.

Οι αποστολές του ΟΗΕ είναι αναγκαία προϋπόθεση να έχουν εξασφαλίσει συναίνεση των χωρών που τις υποδέχονται για να αναπτυχθούν.

Εν μέρει γι’ αυτόν τον λόγο, το Συμβούλιο Ασφαλείας έδωσε εντολή ετήσιας διάρκειας σε πολυεθνική αποστολή υπό την ηγεσία της Κένυας -όχι υπό τη σημαία των Ηνωμένων Εθνών- για να βοηθήσει την αστυνομία της Αϊτής να αντιμετωπίσει τη μάστιγα της βίας των συμμοριών, καθώς η χώρα της Καραϊβικής υπέστη οδυνηρές εμπειρίες σε προηγούμενες επιχειρήσεις κυανοκράνων.

Ωστόσο, ενώ έχουν αναπτυχθεί μόλις μερικές εκατοντάδες αστυνομικοί και η πολυεθνική αποστολή αντιμετωπίζει οξύ πρόβλημα χρηματοδότησης, οι ΗΠΑ εισηγούνται να μεταμορφωθεί σε αποστολή του ΟΗΕ.

Ο Οργανισμός θα κάνει αυτό που θα ζητήσουν το Συμβούλιο Ασφαλείας και το Πορτ-ο-Πρενς, διαβεβαίωσε ο κ. Γκουτέρες. Αλλά «βρίσκω παράξενο το ότι είναι τόσο δύσκολο να χρηματοδοτηθεί μια τόσο μικρή αστυνομική επιχείρηση», συμπλήρωσε: «Είναι απολύτως απαράδεκτο».

Ερωτηθείς εξάλλου σχετικά με τις επικρίσεις πως ο ΟΗΕ είναι ανίσχυρος, ότι δεν καταφέρνει να επέμβει αποτελεσματικά ώστε να τερματιστούν οι ένοπλες συρράξεις στη Λωρίδα της Γάζας, στην Ουκρανία και αλλού, ο Αντόνιο Γκουτέρες θύμισε πως είναι τα κράτη μέλη, ιδίως τα 15 κράτη μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, αυτά που έχουν την ευθύνη «για τις αποφάσεις που λαμβάνονται» – ή δεν λαμβάνονται.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας και οι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί είναι θεσμοί «απαρχαιωμένοι, δυσλειτουργικοί, άδικοι», επανέλαβε.

«Προσπαθούμε να βρούμε λύσεις στους πολέμους, όμως το πρόβλημα είναι πως δεν έχουμε την εξουσία, μερικές φορές ούτε καν τους πόρους, για να το κάνουμε», πρόσθεσε.