Μία ιστορία γεμάτη ανθρώπινο πόνο και αδικοχαμένες ψυχές, «αναβιώνει» στον τόπο που συνέβη 80 χρόνια πριν. Το Ολοκαύτωμα του Χορτιάτη και η τραγική επέτειός του είναι η αφορμή για την παράσταση του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, με τίτλο «Μετράει μέσα μου η ζωή», που θα παρουσιαστεί στον προαύλιο χώρο του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου Χορτιάτη, σε συμπαραγωγή με τον Δήμο Πυλαίας Χορτιάτη.
Μνήμες, συγκίνηση και μαρτυρίες «πρωταγωνιστούν» σε μία παράσταση, το κείμενο της οποίας έγραψε η Ροδή Στεφανίδου και σκηνοθετεί η Ελευθερία Τέτουλα. «Οι βασικοί άξονες της παράστασης είναι η διατήρηση της ιστορικής μνήμης και ο σεβασμός. Σεβασμός γιατί ξέρουμε ότι στην παράσταση που θα δοθεί στον Χορτιάτη, θα έχουμε άτομα τα οποία θα παρακολουθούν αυτά που ζήσανε», τονίζει, μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η σκηνοθέτιδα Ελευθερία Τέτουλα.
Αυτό, όπως λέει, ήταν και το δυσκολότερο σημείο που αντιμετώπισαν οι συντελεστές στη διάρκεια των προβών. «Είναι πολύ δύσκολο να έρχεσαι σε επαφή με τόσο σκληρές εικόνες, να τις περιγράφεις, να μπαίνεις στα παπούτσια αυτών των ανθρώπων, να προσπαθείς να καταλάβεις τι έζησαν, πώς το διαχειρίστηκαν και πώς αυτοί που επέζησαν τελικά γύρισαν στο χωριό, σε ένα καμένο χωριό, όπου είχαν χάσει τους ανθρώπους τους. Νομίζω όμως ότι οι ηθοποιοί έχουν απίστευτη διαθεσιμότητα και έχουν μπει μέσα σε αυτό με όλη τους την ψυχή», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Λέει ακόμη πως είναι πολύ ευχαριστημένη για το αποτέλεσμα που θα παρουσιαστεί σύντομα, το οποίο κι έχει αγωνία αλλά και θέληση να το μοιραστεί με τον κόσμο.
Οι ηθοποιοί που παίζουν είναι οι: Μαριάννα Αβραμάκη, Μάνος Γαλανής, Δημήτρης Καρτόκης, Χριστίνα Κωνσταντινίδου και Νίκος Τσολερίδης, ενώ επί σκηνής θα είναι και ο μουσικός Παναγιώτης Ανδρέογλου. Η παράσταση θα έχει ελεύθερη είσοδο και θα δοθεί το Σάββατο 31 Αυγούστου, στις 21.00, στον προαύλιο χώρο του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου Χορτιάτη. Λόγω της σκληρής γλώσσας, όμως, είναι ακατάλληλη για παιδιά κάτω των 15 ετών.
Οι επιζήσαντες «φώτισαν» τη σημαντική ιστορική στιγμή
Η Ελευθερία Τέτουλα είχε ασχοληθεί και πάλι με το ίδιο θέμα λίγα χρόνια πριν, όταν το 2021 το ΚΘΒΕ της είχε αναθέσει να σκηνοθετήσει το «Αρνούμαι να Ξεχάσω» του Γιώργου Χατζόπουλου και μάλιστα σε εκείνη την περίπτωση συμμετείχε και στο καστ των ηθοποιών. Σήμερα, σκηνοθετεί το κείμενο της Ροδής Στεφανίδου και κάνει λόγο για μια πολύ καλή συνεργασία. «Η Ροδή μας παρέδωσε το κείμενο και κατά τη διάρκεια των προβών ήταν πάρα πολύ ανοιχτή στις προτάσεις που έφεραν οι ηθοποιοί για τυχόν προσαρμογές και τελικά πήγε πολύ καλά όλο το εγχείρημα. Αυτό γιατί λειτουργούσαμε όπως γίνεται το θέατρο ντοκουμέντο, δηλαδή δεν μπήκαμε στις κλασικές πρόβες αλλά κάναμε έρευνα. Βρισκόμασταν όλοι μαζί, βλέπαμε ντοκιμαντέρ, διαβάζαμε βιβλία που έχουν γραφτεί για το Ολοκαύτωμα του Χορτιάτη και ήρθαμε σε επαφή και με τον Μπάμπη Νανακούδη, απόγονο της επιζήσασας του Ολοκαυτώματος Ελένης Νανακούδη και είναι πραγματικά ένας άνθρωπος που προσπαθεί πάρα πολύ για τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης», αναφέρει η σκηνοθέτιδα.
Μάλιστα, η κ. Τέτουλα είχε μία τυχαία συνάντηση -στη διάρκεια μίας από τις πολλές επισκέψεις των συντελεστών στον Χορτιάτη- με δύο 86χρονες γυναίκες, που της αφηγήθηκαν τη δική τους πλευρά της ιστορίας. «Στέκονταν μπροστά από μία ταμπέλα που έχει βάλει ο δήμος με φωτογραφίες και συζητούσαν. Τις μίλησα και τις κατέγραψα σε βίντεο να μου λένε το πώς έφυγαν από το χωριό, πώς πήγαν στο βουνό και πώς σώθηκαν και πώς οι φίλες τους που ήταν στη φωτογραφία κάηκαν ζωντανές μέσα στον φούρνο», λέει χαρακτηριστικά. Στο μεταξύ, έχουν μία ακόμα μαρτυρία επιζήσαντα, την οποία κατέγραψαν με την κινηματογραφίστρια του ΚΘΒΕ σε συνάντηση που οργανώθηκε στο σπίτι του.
Δύο ακόμα παραστάσεις στη Θεσσαλονίκη
Στο πλαίσιο της έρευνας που έκαναν όλο το προηγούμενο διάστημα οι συντελεστές της παράστασης, βγήκαν στους δρόμους της Θεσσαλονίκης για να ρωτήσουν τον κόσμο τι γνωρίζει για τα Ολοκαυτώματα στην Ελλάδα, αν γνωρίζει συγκεκριμένα για το Ολοκαύτωμα του Χορτιάτη και αν έγινε το 1800 ή το 1900. «Υπάρχουν απαντήσεις πολιτών που λένε “δεν γνωρίζω” και μάλιστα αυτό το έχουμε βάλει ως ηχητικό απόσπασμα μέσα στην παράσταση. Γι’ αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό για μας που θα παιχτεί στη Θεσσαλονίκη και θα έρθουν οι Θεσσαλονικείς σε επαφή με αυτό το γεγονός, γιατί τόσα χρόνια όλες οι εκδηλώσεις γίνονται στο Χορτιάτη», τονίζει η Ελευθερία Τέτουλα.
Η παράσταση, λοιπόν, μετά την πρεμιέρα στον Χορτιάτη, θα επαναληφθεί την Τετάρτη 11 και την Πέμπτη 12 Σεπτεμβρίου στον Πολυχώρο Πολιτισμού Ισλαχανέ (Ελένης Ζωγράφου 2), όπου επίσης η είσοδος θα είναι ελεύθερη και θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
Βαρβάρα Καζαντζίδου
*Φώτο: ΚΘΒΕ
