Παραδοσιακές συνταγές από τις 16 κοινότητες του δήμου Αριστοτέλη Χαλκιδικής αλλά και τις …θερμίδες που περιέχει η κάθε μερίδα μαζί με τη διατροφική τους αξία περιλαμβάνει το βιβλίο AristoTasty, που εκδόθηκε με πρωτοβουλία της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης Ενωμένες Κοινωνίες των Βαλκανίων και του δήμου Αριστοτέλη και με χρηματοδότηση του ευρωπαϊκού προγράμματος European Solidarity Corps Greece.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της οργάνωσης Αρι Παράσχου, πρόκειται για μια πρώτη «βουτιά» στους θησαυρούς των κοινοτήτων του δήμου Αριστοτέλη, μέσα από πολύμηνη έρευνα σε συνεργασία με πολιτιστικούς συλλόγους, συλλόγους γυναικών, την τοπική αυτοδιοίκηση, κατοίκους και ερευνητές.
«Στόχος μας ήταν να αναδείξουμε τον γαστρονομικό πλούτο του δήμου Αριστοτέλη και να τονίσουμε πόσο σημαντική διατροφική αξία έχει το σπιτικό φαγητό καθώς και να γνωρίσουμε τις ομορφιές του τόπου μέσω ενός γευστικού ταξιδιού» αναφέρει ο κ. Παράσχου, προσθέτοντας ότι στο τέλος κάθε συνταγής υπάρχει και η διατροφική αξία κάθε μερίδας και μερικές συμβουλές, ιδέες, προτάσεις και πληροφορίες.
Η ανάλυση της διατροφικής αξίας των συνταγών έγινε από τη διατροφολόγο Φανή Μπακαλιού, τον γραφιστικό σχεδιασμό έκαναν οι Σοφία Εμμανουηλίδου και Σοφία Γιδάρη, ενώ πολύτιμη ήταν η συμβολή στην έκδοση της προέδρου του Συλλόγου γυναικών Στρατωνίου Μαριάννας Καραβά.
Στο σημείωμά του στην έκδοση, ο δήμαρχος Αριστοτέλη Στέλιος Βαλιάνος τονίζει ότι οι συνταγές ενός τόπου μπορούν να προσφέρουν σε κάθε ενδιαφερόμενο, όπου γης, τη δυνατότητα μιας ολοκληρωμένης βιωματικής εμπειρίας με όλες του τις αισθήσεις.
«Όπου κι αν βρίσκεστε λοιπόν, ξεφυλλίστε αυτόν τον χάρτη. Δοκιμάστε τις συνταγές των 16 κοινοτήτων του δήμου Αριστοτέλη, με όση πιστότητα υλικών μπορείτε να πετύχετε. Και μετά, ελάτε! Να σας υποδεχθούν, να σας τις μαγειρέψουν και να σας φιλέψουν οι δικοί μας άνθρωποι, τσουγκρίζοντας τα ποτήρια τους -γεμάτα τοπικά κρασιά- με το δικό σας και συνοδεύοντας την εμπειρία με τις ιστορίες μας, σε κάποιο μοναδικό φόντο της Αριστοτελικής Γης» προτρέπει ο δήμαρχος Αριστοτέλη.
Το ταξίδι ξεκινάει από την Αμμουλιανή, με ψαροκεφτέδες και φυλλωτή βασιλόπιτα -συνταγή που την έφεραν πρόσφυγες από τα Ρόδα της Μικρασίας, συνεχίζεται με παραδοσιακή σουσαμόπιτα Αρναίας, που έχει τις θερμίδες και τα θρεπτικά συστατικά ενός ολόκληρου μεσημεριανού γεύματος, αγριογούρουνο με πατάτες από το Γομάτι και ορκίνι Ιερισσού με κρεμμύδια. Το ορκίνι, ψάρι πελαγίσιο, είναι στενά συνδεδεμένο με την Ιερισσό καθώς αποτελούσε βασικό είδος διατροφής για τους κατοίκους της αρχαίας Ακάνθου, κορυφαίας πόλης – λιμάνι της ανατολικής Χαλκιδικής στα νομίσματα της οποίας εικονίζεται.
Από τη Μεγάλη Παναγία προτείνεται πασπαλόπιτα, γνωστή ως πίτα της ευκολίας αφού δεν χρειάζεται να ανοίξεις φύλλο και την έφτιαχναν ανέκαθεν οι αγρότισσες της Χαλκιδικής για να ταΐσουν στα γρήγορα και θρεπτικά την οικογένειά τους. Στο Νεοχώρι, η συνταγή περιλαμβάνει χοιρινό με λουβίδια, ένα είδος κίτρινου φασολιού που τα μπουρλιάζουν, δηλαδή τα περνάνε από κλωστή και τα αφήνουν στον αυγουστιάτικο ήλιο για να ξεραθούν. Μάλιστα, τα λουβίδια έγιναν διάσημα σε όλο τον κόσμο χάρη στον φημισμένο Βρετανό σεφ Τζέιμι Όλιβερ, που τα παρουσίασε στο «Jamie Magazine», ως μια «γκουρμέ» επιλογή, που παράγεται με παραδοσιακό τρόπο στο Νεοχώρι Χαλκιδικής.
Στην Ολυμπιάδα ξεχωρίζει το ψαθούρι, είδος χαλβά ταψιού, στην Ουρανούπολη τα σαλμπουρέκια ή γλυκό της χαράς που προσφέρεται σε γάμους και βαπτίσεις, στο Παλαιοχώρι μαγειρεύουν βαλανίσιες ή τσιγαριστές ή χωραφίσιες πατάτες, φαγητό που το έπαιρναν μαζί τους στη φθινοπωρινή περίοδο όταν πήγαιναν να μαζέψουν βαλανίδια για την τροφή των γουρουνιών.
Στα Πυργαδίκια προτείνουν το χουσμερί, ένα γλυκό που συνδυάζει τα Χαλκιδικιώτικα γαλακτοκομικά και τα σιτηρά, στα Στάγειρα παραθέτουν συνταγή για παραδοσιακές χυλοπίτες με τυριά και στον Στανό «σερβίρουν» γαλατόπιτα που έκαναν οι κτηνοτρόφοι στο κούρεμα, στο Στρατώνι, μαγειρεύουν κατσικάκι γεμιστό με σημείωση «της μαμάς» και στη Στρατονίκη ζυγούρι με φασολάκια.
Το επόμενο διάστημα θα μοιραστούν 100 βιβλία σε κάθε μία από τις 16 κοινότητες του δήμου Αριστοτέλη καθώς η έκδοση δεν διατίθεται προς πώληση.
Νατάσα Καραθάνου
*Επισυνάπτονται φωτογραφίες από το βιβλίο AristoTasty
