Την κοινή τους θέση ότι η ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ θα λειτουργήσει προς όφελος του ευρύτερου οικονομικού τοπίου στην περιοχή, αλλά και παγκοσμίως, ενισχύοντας την ίδια στιγμή τις σχέσεις καλής γειτονίας μεταξύ των κρατών που την απαρτίζουν, διατύπωσαν οι συμμετέχοντες στις εργασίες της ετήσιας γενικής συνέλευσης της Ένωσης Βαλκανικών Επιμελητηρίων που διοργανώθηκε σήμερα στη Θεσσαλονίκη μετά από πρωτοβουλία της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας (ΚΕΕΕ), που ασκεί την προεδρία για το 2023.
Στην πλειοψηφία τους οι συμμετέχοντες τάχθηκαν υπέρ της ένταξης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ και σημείωσαν ότι οι διεθνείς συγκυρίες-όπως το ουκρανικό θέμα- δημιουργούν ευνοϊκό έδαφος για την θετική προώθηση του ζητήματος. Υπογράμμισαν τη σημασία της ακόμη πιο στενής συνεργασίας μεταξύ τους και τόνισαν τα πολλαπλά οφέλη που θα μπορούν να απολαύσουν τα έθνη σε όλη την περιοχή από τη θετική εξέλιξη του προαναφερόμενου ζητήματος.
Τα Βαλκάνια μπορούν να παράξουν και πλούτο
«Το γεγονός ότι σήμερα συζητούμε για ζητήματα αναπτυξιακής προοπτικής είναι η απόδειξη ότι στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων καταγράφεται μια έντονη δημιουργική κινητικότητα. Και η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν πολλοί κοινοί τομείς στους οποίους μπορούμε να αναπτύξουμε συνεργασιμότητα, με σκοπό την τόνωση των εμπορικών συναλλαγών μας στη βάση διμερών ή και πολυμερών σχέσεων», επισήμανε ο υφυπουργός Εσωτερικών, αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας και Θράκης, Στάθης Κωνσταντινίδης χαιρετίζοντας τις εργασίες της ετήσιας γενικής συνέλευσης της Ένωσης Βαλκανικών Επιμελητηρίων.
Όπως είπε ο ίδιος, η συμπόρευση των βαλκανικών οικονομιών σε τροχιά διατηρήσιμης και συνεκτικής ανάπτυξης προϋποθέτει την αξιοποίηση του ρόλου και των δυνατοτήτων των επιμελητηρίων, που εξ ορισμού και αντικειμένου μπορούν να μετατρέψουν την τοπική οικονομική δύναμη σε εθνική, περιφερειακή και ευρωπαϊκή δράση, διατυπώνοντας προτάσεις που ανταποκρίνονται σε τοπικά δεδομένα, ανάγκες και προσδοκίες.
Πρόσθεσε ακόμη, ότι είναι προς όφελος των κρατών των Βαλκανίων να ανοίξουν νέους εμπορευματικούς δρόμους που να συνδέουν κοινωνίες και οικονομίες και υπογράμμισε χαρακτηριστικά ότι «οι λαοί της Νοτιοανατολικής Ευρώπης αξίζουν ευκαιρίες και προοπτικές. Ένα καλύτερο και πιο παραγωγικό μέλλον. Διαθέτουμε την πρώτη ύλη να το πετύχουμε και ήρθε η ώρα να κάνουμε ένα μεγάλο βήμα, αξιοποιώντας από κοινού τα πλεονεκτήματα της περιοχής μας».
Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Κωνσταντινίδης σημείωσε ότι «τα Βαλκάνια δεν παράγουν μόνο εντάσεις, μπορούν να παράξουν και πλούτο, που θα προσφέρει ένα καλύτερο επίπεδο ζωής στους συμπατριώτες μας» τόνισε.
Στην ομιλία του αναφέρθηκε στα έργα που είναι σε εξέλιξη στη Θεσσαλονίκη, στον ταχύ βηματισμό που αναπτύσσεται από την ελληνική κυβέρνηση σε θέματα σιδηροδρόμων, αλλά και στο κλάδο των Logistics, λέγοντας μάλιστα χαρακτηριστικά ότι ενώ το 2018 η Ελλάδα στον συγκεκριμένο τομέα βρισκόταν στην 42η θέση της παγκόσμιας κατάταξης, σήμερα σκαρφάλωσε στην 19η.
Η ένταξη στην ΕΕ, το μεγαλύτερο διακύβευμα για τα Δυτικά Βαλκάνια
«Το μεγαλύτερο διακύβευμα που αντιμετωπίζει σήμερα η περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων είναι η ένταξη των χωρών αυτών στην ΕΕ», επισήμανε στην έναρξη της τοποθέτησής του ο πρόεδρος της ΚΕΕΕ, Γιάννης Μασούτης, επικεφαλής του Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, υπενθυμίζοντας ότι αυτό ήταν και ένας από τους βασικούς λόγους ίδρυσης της Ένωσης Βαλκανικών Επιμελητηρίων (ABC), δηλαδή η υποστήριξη των προσπαθειών των χωρών της περιοχής στην ένταξη τους στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
Ανέφερε ότι ο προαναφερόμενος στόχος επετεύχθη με την ένταξη στην ΕΕ των Βουλγαρία, Ρουμανία, Κροατία και Κύπρο και τόνισε ότι είναι σε εξέλιξη οι διαδικασίες ένταξης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, τις οποίες και ανέλυσε.
«Η ΕΕ έχει αναπτύξει μια πολιτική για τη στήριξη της βαθμιαίας ενσωμάτωσης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην ένωση», τόνισε ο κ. Μασούτης και πρόσθεσε ότι το σχέδιο παρέχει στις επιχειρήσεις των Δυτικών Βαλκανίων πρόσβαση στην ευρωπαϊκή ενιαία αγορά σε διαφορετικούς τομείς, αλλά ταυτόχρονα καλεί τις βαλκανικές χώρες να ολοκληρώσουν την περιφερειακή κοινή αγορά τους και να επιταχύνουν τις μεταρρυθμίσεις για να προσαρμόσουν τα πρότυπα και τους κανόνες τους στα ευρωπαϊκά.
Οπως υπενθύμισε, πρόθεση της ΕΕ είναι να διαθέσει ένα πακέτο 6 δισ. ευρώ για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις στα Βαλκάνια, εκ των οποίων 4 δισ. ευρώ σε δάνεια και 2 δισ. ευρώ σε επιδοτήσεις «αλλά εξαρτά την επένδυση από τη συμμόρφωση με τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις», επισήμανε ο κ. Μασούτης.
Σχέσεις Ελλάδας – Χωρών Δυτικών Βαλκανίων
Αναφερόμενος στα διμερή εμπορικά ισοζύγια της Ελλάδας με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, ο πρόεδρος της ΚΕΕΕ σημείωσε ότι «είναι διαχρονικά πλεονασματικά» και τόνισε ότι το 2022, οι εμπορικές ροές ανέκαμψαν σε προ πανδημίας επίπεδα, διαμορφώνοντας το συνολικό πλεόνασμα της Ελλάδας με τις χώρες της περιοχής στα 2,1 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, Αλβανία +435,6 εκατ. ευρώ, Δημοκρατία της Βορείου Μακεδονίας +1.088,4 εκατ. ευρώ, Βοσνία- Ερζεγοβίνη +41,3 εκατ. ευρώ, Κόσοβο +80,9 εκατ. ευρώ, Μαυροβούνιο +285,1 εκατ. ευρώ και Σερβία +159,9 εκατ. ευρώ. Για το ελληνικό επενδυμένο κεφάλαιο στην περιοχή, τόνισε ότι εκτιμάται συνολικά σε 1,55 δισ. ευρώ.
«Η Ελλάδα αποτελεί έναν από τους βασικότερους ξένους επενδυτές στη Σερβία, την Αλβανία και την Βόρεια Μακεδονία», επισήμανε και πρόσθεσε ότι η ελληνική επενδυτική παρουσία στη Βοσνία- Ερζεγοβίνη, το Κόσοβο και το Μαυροβούνιο είναι λιγότερο αισθητή, αν και παρουσιάζει αξιόλογη δυναμική λόγω της εγκατάστασης εκεί (ιδίως σε Κόσοβο και Μαυροβούνιο) θυγατρικών σημαντικών ελληνικών επιχειρήσεων.
Λέγοντας δε ότι η βαλκανική περιφερειακή πολιτική της Ελλάδας αποβλέπει στην ανάπτυξη της περιοχής μέσω της διευρυμένης διμερούς συνεργασίας, της πλήρους αξιοποίησης των υφιστάμενων περιφερειακών σχημάτων, αλλά και των μηχανισμών της ΕΕ, τόνισε ότι στόχος των σχημάτων αυτών είναι η προώθηση της συνεργασίας των συμμετεχόντων χωρών σε σειρά τομέων όπως – πέραν των θεμάτων εξωτερικής πολιτικής, ασφάλειας και πολιτικής προστασίας -οι μεταφορές – επικοινωνίες, συνδεσιμότητα δικτύων και υποδομών (οδικών, σιδηροδρομικών, τηλεπικοινωνιών) και η συνεργασία στην υλοποίηση δικτύου υδάτινων δρόμων στα Βαλκάνια.
Από ελληνικής πλευράς ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην σταδιακή διαμόρφωση περιφερειακής αγοράς στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων, κοινές δράσεις στους τομείς ενέργειας (αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου) και επενδύσεων, καθώς και διαμόρφωση πλατφόρμας τεχνολογίας για ανάληψη κοινών πρωτοβουλιών.
Υπογραμμίζοντας ότι σήμερα (σημαδιακά 13.12.2023) συναντώνται οι ηγέτες της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανίων στις Βρυξέλλες ένα χρόνο μετά τη σύνοδο κορυφής του 2022 στα Τίρανα, ο κ. Μασούτης σημείωσε ότι σημερινή διοργάνωση αποτελεί μια ευκαιρία να επιβεβαιωθεί εκ νέου η προοπτική ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ, καθώς και η ανάγκη για συνεχή και μη αναστρέψιμα μεταρρυθμιστικά επιτεύγματα των εταίρων, που να στηρίζονται στις αξίες και τις αρχές της ΕΕ.
Τα κύρια θέματα συζήτησης στη σημερινή διοργάνωση ήταν τα εξής:εμβάθυνση της πολιτικής και πολιτικής δέσμευσης με τα Δυτικά Βαλκάνια, προσέγγιση των εταίρων των Δυτικών Βαλκανίων πιο κοντά στην ΕΕ και η προώθηση της σταδιακής ολοκλήρωσης, οικοδόμηση οικονομικών θεμελίων για το μέλλον και μετριασμό των επιπτώσεων του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και η ενίσχυση της ασφάλειας και της ανθεκτικότητας του οικοδομήματος. «Προς αυτήν την κατεύθυνση πρέπει να κινηθούμε και σας καλώ όλους σε μια κοινή προσπάθεια για την επίτευξη των στόχων αυτών», επισήμανε.
Ικανοποίηση Τούρκων επιχειρηματιών για τη βελτίωση πολιτικών σχέσεων με Ελλάδα
Την ικανοποίησή του για την «την αξιοσημείωτη βελτίωση των πολιτικών μας σχέσεων με τη γείτονά μας, την Ελλάδα», εξέφρασε ο πρόεδρος της Ένωσης Τουρκικών Επιμελητηρίων, Rifat Hisarciklioglu, αντιπρόεδρος των Ευρωεπιμελητηρίων, αναφερόμενος στην πρόσφατη επίσκεψη του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα και την υπογραφή της «Διακήρυξης της Αθήνας για Φιλικές Σχέσεις και Καλή Γειτονία» μαζί με συμφωνίες συνεργασίας σε διάφορους τομείς, αντιπροσωπεύει σημαντικά ορόσημα.
«Είμαι αισιόδοξος ότι αυτά τα μέτρα θα έχουν πολύ θετικές επιπτώσεις και για τα δύο έθνη μας», επισήμανε ο κ. Hisarciklioglu, επισημαίνοντας ότι «η δέσμευση για την ενίσχυση των φιλικών σχέσεων και της συνεργασίας σε διάφορους τομείς θέτει μια ισχυρή βάση για αμοιβαία κατανόηση και κοινή ευημερία. Ως εκπρόσωποι του ιδιωτικού τομέα και των επιμελητηρίων, είμαστε έτοιμοι και πρόθυμοι να ξεκινήσουμε αυτόν τον δρόμο συνεργασίας.Οι δυνατότητες ανάπτυξης και ευημερίας μέσω της συνεργασίας είναι τεράστιες. Και μαζί, μπορούμε να σφυρηλατήσουμε ένα μέλλον που ωφελεί όχι μόνο τις μεμονωμένες επιχειρήσεις μας, αλλά και το ευρύτερο οικονομικό τοπίο των διασυνδεδεμένων εθνών μας», τόνισε.
Αναφερόμενος στην περιοχή των Βαλκανίων, ο ίδιος τόνισε ότι «οι ιστορικοί δεσμοί μεταξύ των βαλκανικών χωρών και της Τουρκίας ήταν πάντα ισχυροί» και συμπλήρωσε ότι τα Βαλκάνια έχουν σημαντική σημασία για την ΕΕ, την Τουρκία και την υπόλοιπη Ευρώπη, η οποία μάλιστα εκτείνεται πέρα από τις γεωπολιτικές και ιστορικές συνδέσεις για να συμπεριλάβει τις εμπορικές σχέσεις και τις οδούς διαμετακόμισης.
Λέγοντας ότι η Τουρκία έχει συνεχώς αναπτυσσόμενες εμπορικές και επενδυτικές σχέσεις με τις βαλκανικές χώρες, επισήμανε ότι ο όγκος του εμπορίου μεταξύ τους είναι περίπου 40 δισ. ευρώ, με τις άμεσες επενδύσεις της Τουρκίας στα Βαλκάνια να υπολογίζονται στα 5 δισ. ευρώ. Επιπλέον, σύμφωνα με τον ίδιο, οι τουρκικές εργολαβικές εταιρείες ολοκλήρωσαν στα Βαλκάνια 600 έργα αξίας 19 δισ. ευρώ, κυρίως υποδομών.
Στην τοποθέτησή του, ο ίδιος εξέφρασε την ικανοποίηση της τουρκικής πλευράς για το Οικονομικό και Επενδυτικό Σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα Δυτικά Βαλκάνια, που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Οκτώβριο, εκφράζοντας την ελπίδα του να συμβάλει σημαντικά στην εμβάθυνση της οικονομικής ολοκλήρωσης στην περιοχή. «Επιπλέον, εκτιμούμε την πρόσφατη σύσταση της Επιτροπής για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη», τόνισε και σημείωσε ότι είναι επιτακτική ανάγκη και για τις δύο πλευρές να ξεπεράσουν το μακροχρόνιο αδιέξοδο στις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ.
Μεταξύ άλλων, ο ίδιος διατύπωσε την τουρκική θέση ότι θα ήταν στρατηγικό λάθος να μην προωθηθεί η ευρωπαϊκή διαδικασία της Τουρκίας, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «η Τουρκία είναι αναπόσπαστο μέρος αυτής της ευρωπαϊκής οικογένειας και θα πρέπει να παραμείνει βασικός συμμετέχων στην ευρωπαϊκή διαδικασία».
Χαιρετισμό και σύντομη τοποθέτηση έκαναν στη σημερινή διοργάνωση ο απερχόμενος δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας και ο αντιπεριφερειάρχης Υποδομών και Δικτύων Κεντρικής Μακεδονίας, Πάρις Μπίλλιας.
Στην ομιλία του ο καθηγητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Μακεδονία, Χρήστος Νίκας, μίλησε για την προοπτική ένταξης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ και την ευρωζώνη και μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ διατύπωσε την εκτίμησή του ότι λόγω διαφόρων θεσμικών και πολιτικών θεμάτων, κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί πριν το 2030 και αυτό με προϋποθέσεις, παρά και την ευνοϊκή διεθνής συγκυρία.
Στη σημασία της στενότερης συνεργασίας και στα πολλαπλά οφέλη που θα σημάνει η ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην ευρωπαϊκή οικογένεια, μίλησε η πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδας (ΣΒΕ), Λουκία Σαράντη, σημειώνοντας τη σημασία οι κυβερνήσεις τους να μείνουν προσηλωμένες στο ευρωπαϊκό μονοπάτι. Για την Οικονομική και Εμπορική ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ μίλησε από την πλευρά του ο Ά αντιπρόεδρος του Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, Εμμανουήλ Βλαχογιάννης.Στις ευκαιρίες και προκλήσεις της περιφερειακής ανάπτυξης στην ΕΕ και στην περιοχή των Βαλκανίων, μίλησε το μέλος του Κυπριακού Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου Jovanna M. Yiouselli.
Ελ. Αλ.
