Τη μουσική σε κωφούς «τραγουδάει», μέσα από τη διερμηνεία του στη νοηματική γλώσσα, ο Σπύρος Κουζέλης κάνοντας ακόμη ένα βήμα στη συμπερίληψη μέσα από την τέχνη. Μέσα από τα βιντεάκια που ανεβάζει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και από τις διερμηνείες του σε μουσικές εκδηλώσεις, με πρόσφατη στο Ωδείο Αθηνών όπου η απόδοσή του στο τραγούδι «Η Σουλτάνα η Φωφώ» (https://www.facebook.com/kouzelis/videos/1291426841571496) έγινε viral με εκατοντάδες θεάσεις, ο κ. Κουζέλης μεταφέρει τα λόγια των τραγουδιών αλλά και το συναίσθημα σε άτομα με προβλήματα ακοής.
Στο ραντεβού με το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων έρχεται μετά τη διερμηνεία του στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Παύλο Μαρινάκη, στη Θεσσαλονίκη. Στα περίπου 20 χρόνια που είναι διερμηνέας, έχει ταξιδέψει για δουλειά σε όλη την Ελλάδα, σε πολιτικές εκδηλώσεις, σε συναντήσεις κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, σε διάφορες υποθέσεις στα δικαστήρια και σε νοσοκομεία.
Ως αντιπρόεδρος του Σωματείου Διερμηνέων Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας τονίζει ότι διεκδικούν την αναγνώριση του επαγγέλματός τους με μόνιμη παρουσία διερμηνέων σε νευραλγικούς τομείς ενώ ο ίδιος έχει ιδρύσει και λειτουργεί διαδικτυακά σχολή ελληνικής νοηματικής γλώσσας.
Ξεκίνησε, όπως λέει, τη διερμηνεία τραγουδιών, όταν διαπίστωσε ότι είναι αχαρτογράφητος χώρος λόγω της δυσκολίας του. «Μάθαμε τη μουσική να την αντιλαμβανόμαστε με έναν τρόπο αλλά είναι και μια εμπειρία. Στόχος λοιπόν είναι να “περάσεις” και τη δική σου εμπειρία μέσα από την προσωπική σου ερμηνεία, να δείξεις πώς νιώθεις εκείνη τη στιγμή που ακούγεται το τραγούδι αλλά και το αναμενόμενο συναίσθημα» εξηγεί.
Στην εκδήλωση για την παγκόσμια ημέρα έμφυλης βίας, στο Ωδείο Αθηνών, ο κ. Κουζέλης μαζί με άλλους δύο διερμηνείς, δεν σταμάτησαν τη δουλειά τους όταν άρχισαν τα τραγούδια. «Ο κόσμος ήταν ιδιαίτερα θερμός στην προσπάθειά μας να δημιουργήσουμε μια κανονικότητα και μας ενθάρρυνε ιδιαίτερα και το γεγονός ότι στο κοινό υπήρχαν κωφοί» λέει ο κ. Κουζέλης προσθέτοντας ότι είναι πολύ σημαντικό για την ορατότητα των ατόμων με αναπηρία να υπάρχει πάντα διερμηνεία.
Ο ίδιος ξεκίνησε το 2008 να «ανεβάζει» διερμηνείες του σε τραγούδια στο youtube και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και είδε ότι είχε πολλές θετικές αντιδράσεις, ακόμη και από ακούοντες! «Φυσικά έχω και πολλά σχόλια από κωφούς και βαρήκοους οι οποίοι το αντιμετωπίζουν θετικά και το αγαπούν. Είναι αχαρτογράφητα ύδατα βέβαια για μένα καθώς δεν υπάρχει σωστός τρόπος, είμαστε ακόμη σε παρθενικό στάδιο. Εμένα μου άρεσε και ξεκίνησα να το κάνω όταν έβγαινα με κωφούς φίλους μου και ακουγόταν τραγούδια τα οποία τους τα μετέφραζα» αναφέρει.
Με σπουδές στην ψυχολογία και τις διεθνείς σχέσεις, επέλεξε την εργασία πάνω στη διερμηνεία ελληνικής νοηματικής γλώσσας την οποία έμαθε πριν από 19 χρόνια και διαπιστώνει ότι πλέον αρχίζει σιγά σιγά να εμφανίζεται σε περισσότερες δημόσιες εκδηλώσεις.
«Η διερμηνεία νοηματικής γλώσσας δεν μεταφέρει μόνο την πληροφορία αλλά και την απεύθυνση, τη χροιά και την ένταση της φωνής του ομιλητή ή της ομιλήτριας, δεν είσαι δηλαδή μόνο γλωσσικός διαμεσολαβητής. Είναι εικονιστική γλώσσα και χρησιμοποιείς το πρόσωπο, τα χείλη, το βλέμμα, το σώμα σου. Είναι μεν γλώσσα με συντακτικό αλλά έχει διαφορές στο πώς θα την εκφέρεις. Παράλληλα, στη διερμηνεία μεταφράζεις και το ηχοτοπίο, δηλαδή αν σε μια εκδήλωση ακουστεί μια πόρτα και όλοι γυρίσουν να δουν, πρέπει να το δείξεις για να καταλάβει και ο κωφός τι έγινε».
Καταλήγοντας, τονίζει τη σπουδαιότητα ύπαρξης διερμηνείας για την επίτευξη ορατότητας στα άτομα με ακουστική αναπηρία, τα οποία αποτελούν μια κοινότητα που ήταν χρόνια αποκλεισμένη. «Όσο βλέπουμε περισσότερους διερμηνείς νοηματικής σε δελτία ειδήσεων, σε εκδηλώσεις, σε χώρους τέχνης, τόσο πιο εύκολο θα είναι για τους ανθρώπους αυτούς να γίνουν “ορατοί” και να συμμετέχουν σε όλους τους τομείς της κοινωνίας» σημειώνει.
Νατάσα Καραθάνου
