Οι άνθρωποι πείθονται πιο εύκολα από εξηγήσεις που ανακαλύπτουν μόνοι τους παρά από αυτές που σκέφτονται κάποιοι άλλοι. Blaise Pascal, 1623-1662, Γάλλος στοχαστής

COP28: Η τύχη των ορυκτών καυσίμων στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων

5 Δεκεμβρίου, 2023

Ο κόσμος πρέπει να σταματήσει σταδιακά να χρησιμοποιεί τα ορυκτά καύσιμα ή πρόκειται για ένα ζήτημα για το οποίο δεν πρέπει να μιλάμε; Οι χώρες που συμμετέχουν στην COP28 αρχίζουν να εξετάζουν το προσχέδιο του τελικού ανακοινωθέντος της διάσκεψης, το οποίο αφήνει ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα σε ό,τι αφορά το θέμα.

Η δεύτερη εκδοχή του προσχεδίου, που θα αποτελέσει τη βάση για τις συζητήσεις προκειμένου να υιοθετηθεί μια τελική ανακοίνωση από την COP28 η οποία επισήμως ολοκληρώνεται στις 12 Δεκεμβρίου, περιλαμβάνει σε 24 σελίδες τις διαφορετικές απόψεις που προωθούν οι περίπου 200 χώρες οι οποίες βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις αυτή την περίοδο στο Ντουμπάι. Βασικό θέμα διαφωνιών: τα ορυκτά καύσιμα.

Έρευνα που δημοσιεύθηκε σήμερα έδειξε ότι οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα αναμένεται να φτάσουν σε επίπεδα ρεκόρ φέτος, εντείνοντας την κλιματική αλλαγή και προκαλώντας νέα ακραία και καταστροφικά καιρικά φαινόμενα.

Στο προσχέδιο της τελικής ανακοίνωσης περιλαμβάνονται τρεις επιλογές για τα ορυκτά καύσιμα.

Η πρώτη προβλέπει «τη συντεταγμένη και δίκαιη σταδιακή αποχώρηση από τα ορυκτά καύσιμα». Στη γλώσσα του ΟΗΕ η λέξη «δίκαιη» σημαίνει ότι τα πλούσια κράτη θα πρέπει να σταματήσουν πιο γρήγορα τη χρήση των ορυκτών καυσίμων από τις πιο φτωχές χώρες που αναπτύσσονται τώρα.

Η δεύτερη επιλογή ζητεί «να επιταχυνθούν οι προσπάθειες προς τη σταδιακή αποχώρηση από τα ορυκτά καύσιμα (…) και να μειωθεί γρήγορα η χρήση τους ώστε να επιτευχθεί η ουδετερότητα του άνθρακα στα ενεργειακά συστήματα ως τα μέσα του αιώνα».

Οι ΗΠΑ, οι 27 χώρες της ΕΕ και τα νησιά που είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στην κλιματική αλλαγή πιέζουν για τη σταδιακή αποχώρηση από τα ορυκτά καύσιμα, προκειμένου να μειωθούν δραστικά οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι αυτό είναι απαραίτητο να συμβεί ήδη αυτή τη δεκαετία προκειμένου να αποφευχθεί η καταστροφική κλιματική αλλαγή.

«Δεν συζητάμε να κλείσουμε εντελώς τη στρόφιγγα από τη μία ημέρα στην άλλη», δήλωσε η Τζένιφερ Μόργκαν, απεσταλμένη της Γερμανίας. «Αυτό που βλέπετε εδώ είναι μια πραγματική μάχη για το ενεργειακό σύστημα του μέλλοντος το οποίο θα οικοδομήσουμε από κοινού», πρόσθεσε.

«Καμία περίπτωση»

Η τρίτη επιλογή που περιέχεται στο προσχέδιο δεν αναφέρει καθόλου την αποχώρηση από τα ορυκτά καύσιμα.

Την εκδοχή αυτή στηρίζουν κάποιες χώρες, «περιλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας και της Κίνας», αποκάλυψε παρατηρητής στο AFP.

Ο Σαουδάραβας υπουργός Ενέργειας, ο πρίγκιπας Αμπντελαζίζ μπιν Σαλμάν, δήλωσε σε συνέντευξή του στο Bloomberg χθες, Δευτέρα, ότι η χώρα του, η μεγαλύτερη εξαγωγός πετρελαίου παγκοσμίως, «δεν συμφωνεί σε καμία περίπτωση» με την αποχώρηση από τα ορυκτά καύσιμα.

Ο ίδιος κατηγόρησε για «υποκρισία» τις χώρες που ζητούν να σταματήσει η χρήση των ορυκτών καυσίμων, καλώντας τες απλώς να το κάνουν.

«Αυτές οι χώρες που πραγματικά πιστεύουν στη σταδιακή αποχώρηση από τους υδρογονάνθρακες, θα πρέπει να (…) καταρτίσουν ένα σχέδιο για το πώς, ξεκινώντας από την 1η Ιανουαρίου 2024», τόνισε.

Εξάλλου χθες, Δευτέρα, ο πρόεδρος της COP28, ο υπουργός Βιομηχανίας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων Σουλτάν Άχμεντ αλ Τζαμπέρ, δέχθηκε έντονες επικρίσεις αφού η βρετανική εφημερίδα Guardian δημοσίευσε σχόλια που έκανε τον προηγούμενο μήνα, όταν είπε ότι η αποχώρηση από τα ορυκτά καύσιμα δεν είναι απαραίτητη προκειμένου να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι.

«Δεν υπάρχει καμία επιστήμη ούτε κανένα σενάριο εκεί έξω που να λένε ότι η αποχώρηση από τα ορυκτά καύσιμα είναι αυτό που θα μας επιτρέψει να πετύχουμε τον 1,5 βαθμό Κελσίου», είχε δηλώσει στις 21 Νοεμβρίου σε διαδικτυακή εκδήλωση ο αλ Τζαμπέρ, αναφερόμενος στον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας της Γης κατά 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή.

Ωστόσο σε συνέντευξη Τύπου ο αλ Τζαμπέρ, που είναι και επικεφαλής της κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας του Αμπού Ντάμπι (ADNOC) η οποία παράγει περισσότερα από 3 εκατ. βαρέλια πετρελαίου ημερησίως, απάντησε ότι σέβεται την επιστήμη της κλιματικής αλλαγής και πρόσθεσε ότι η αποχώρηση από τα ορυκτά καύσιμα είναι «αναπόφευκτη».