Οι πρωτοποριακοί οργανισμοί δεν σπαταλούν χρόνο ούτε δυνάμεις για να υπερασπιστούν το χθες. Peter Drucker, 1909-2005, Αυστριακός γκουρού του management

«Αστυγραφίες στην οθόνη»: 24 ταινίες για την πόλη στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος στις 11/4-17/4

3 Απριλίου, 2024

Η Ταινιοθήκη της Ελλάδος και η Εθνική Πινακοθήκη παρουσιάζουν ένα μεγάλο αφιέρωμα με τίτλο «Αστυγραφίες στην οθόνη» που περιλαμβάνει 24 ταινίες, μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ, μικρού και μεγάλου μήκους, από την δεκαετία του ’50 μέχρι σήμερα, με θέμα την πόλη και την ανοικοδόμηση. Oι ταινίες θα προβληθούν στις δύο αίθουσες της Ταινιοθήκης από τις 11 έως τις 17 Απριλίου.

   Η Ταινιοθήκη της Ελλάδος συνεργάζεται με την Εθνική Πινακοθήκη στην έκθεση «Αστυγραφία» που διερευνά εκδοχές του αστικού βιώματος στην ελληνική τέχνη κατά τις δεκαετίες 1950-1970 μέσα από το βλέμμα εικαστικών δημιουργών και κινηματογραφιστών. Η σύλληψη της έκθεσης, την οποία επιμελείται η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης – Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου, Συραγώ Τσιάρα, αντιμετωπίζει την πόλη ως εμπειρία και εξετάζει την αστικοποίηση, την ανοικοδόμηση και τη μετανάστευση στο πλαίσιο των ραγδαίων αλλαγών που συνέβησαν μεταπολεμικά στην ελληνική κοινωνία (διάρκεια έκθεσης έως 12 Μαΐου).

   Η Ταινιοθήκη, συμπληρώνοντας και εμπλουτίζοντας την εμπειρία της έκθεσης στην Πινακοθήκη, θα παρουσιάσει στο χώρο της ένα πλούσιο κινηματογραφικό πρόγραμμα στο οποίο θα προβληθούν ολόκληρες κάποιες από τις ταινίες, αποσπάσματα των οποίων παίζονται στην έκθεση, ενώ θα παρουσιαστούν και κάποιες επιπλέον, ελληνικές αλλά και ξένες, μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ -ορισμένες μάλιστα πρόσφατης παραγωγής.

   Τις προβολές θα προλογίσουν εκλεκτοί προσκεκλημένοι ενώ θα διοργανωθούν επίσης μία συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με θέμα την αναπαράσταση του αστικού βιώματος μέσα από τη ματιά σημαντικών Ελλήνων αρχιτεκτόνων και δημιουργών, καθώς και δύο συναυλίες σε συνεργασία με τα Μουσικά Σύνολα της ΕΡΤ που θα παρουσιάσουν δημοφιλή μουσικά θέματα από ταινίες.

   Ειδικότερα, θα προβληθούν:

   -Οι ταινίες μεγάλου μήκους: Ο δράκος (Ν. Κούνδουρος), Πικρό ψωμί (Γ. Γρηγορίου), Συνοικία το όνειρο (Α. Αλεξανδράκης), Πρόσωπο με πρόσωπο (Ρ. Μανθούλης), Ο θησαυρός του μακαρίτη (Ν. Τσιφόρος), Ιωάννης ο Βίαιος (Τ. Μαρκετάκη), Οι απέναντι (Γ. Πανουσόπουλος), Ανοιχτή επιστολή (Γ. Σταμπουλόπουλος), Ναι μεν, αλλά… (Π. Τάσιος), Τα χρώματα της ίριδος (Ν. Παναγιωτόπουλος), Τα χέρια πάνω από την πόλη (Φρ. Ρόσι), 2 ή 3 πράγματα που ξέρω γι’ αυτήν (Ζ.Λ. Γκοντάρ), Υπό κατασκευή (Χ.Λ. Γκερίν) και Ο τελευταίος μαύρος άντρας στο Σαν Φρανσίσκο (Τζ. Τάλμποτ).

   -Τα ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους: Χτίστες, νοικοκυρές και η οικοδόμηση της σύγχρονης Αθήνας (Τ. Λάγγης, Γ. Γαϊτανίδης), ΚΟΝΤΡΑΜΠΑΝΤΟ – Αναζητώντας τη Μέλπω (Β. Σκούρα), Για πέντε διαμερίσματα και ένα μαγαζί (Γ. Σκοπετέας) και Sinfonietta-πόλης, συνομιλία με τον Dziga Vertov (Δ. Θεοδωρόπουλος)

   -Οι μικρού μήκους ταινίες (μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ): Εκπομπή (Θ. Αγγελόπουλος), Τζίμης ο τίγρης (Π. Βούλγαρης), Η ρόδα (Θ. Αδαμόπουλος), Ακρόπολις (Ευ. Στεφανή), Από μπουζούκια σε μπουζούκια (Π. Κουτρουμπούσης) και Αθήνα, αγάπη μου (Δ. Κεχρής).

   Οι ταινίες αυτές, κάποιες από τις οποίες αποτελούν σταθμούς στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, πέρα από την κινηματογραφική τους αξία, φωτίζουν το αστικό τοπίο της δεκαετίας του ’50 στην Ελλάδα, αλλά καταγράφουν και τις αλλαγές που συντελέστηκαν στα τέλη του ’60, τον μετασχηματισμό του κέντρου της Αθήνας, τη διαμόρφωση νέων, ακριβών συνοικιών, το χάσμα ανάμεσά στις φτωχές και πλούσιες γειτονιές, ενώ παράλληλα θίγουν και το ζήτημα της άναρχης αστικής ανάπτυξης. Μίας ανάπτυξης που όμως έδωσε διέξοδο και εργασία στους αποκλεισμένους του εμφυλίου και στις λαϊκές τάξεις που είχαν συγκεντρωθεί στην Αθήνα.

   Μια επιλογή ξένων ταινιών, παλαιότερων αλλά και νεότερων, μας δίνει και μια αντιπροσωπευτική εικόνα από μεγάλες μητροπόλεις: το περίφημο φιλμ «2 ή 3 πράγματα που ξέρω γι’ αυτήν» του Γκοντάρ για το Παρίσι του ’60, η ταινία του Ρόσι «Τα χέρια πάνω από την πόλη» με θέμα τη διαφθορά στον κατασκευαστικό τομέα στη Νάπολη, το «Υπό κατασκευή» του Γκερίν για τον εξευγενισμό της Βαρκελώνης αλλά και τον «Τελευταίο μαύρο άντρα στο Σαν Φρανσίσκο» του Τάλμποτ για το πρόβλημα της αστικής ανάπτυξης στο Σαν Φρανσίσκο.

   Στο αφιέρωμα θα παρευρεθεί ο σημαντικός Ισπανός δημιουργός Χοσέ Λουίς Γκερίν, ο οποίος θα έρθει στην Αθήνα για να προλογίσει την ταινία του «Υπό κατασκευή» με την οποία θα πραγματοποιηθεί η έναρξη του αφιερώματος. Στην έναρξη θα χαιρετίσει η Συραγώ Τσιάρα, Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης – Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου και η Μαρία Κομνηνού, πρόεδρος του ΔΣ της Ταινιοθήκης της Ελλάδος. Η είσοδος θα πραγματοποιηθεί μόνο με προσκλήσεις. Η ταινία «Υπό κατασκευή» θα προβληθεί και σε επαναληπτική προβολή για το κοινό.

   Περισσότερες πληροφορίες, σύντομα, στην ιστοσελίδα της Ταινιοθήκης (http://www.tainiothiki.gr/el/).