«Στον σχεδόν έναν χρόνο που βρίσκομαι εδώ, έχω εντυπωσιαστεί με το πόσο ανοιχτή είναι η Θεσσαλονίκη σε διαφορετικές δημιουργικές ομάδες και φωνές, πόσο ανεκτική». Με αυτή τη φράση, ο γενικός πρόξενος των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη, Τζέρι Ισμαήλ, σκιαγραφεί το προφίλ της πόλης που φιλοξενεί εδώ κι έναν χρόνο τον ίδιο και την οικογένειά του. Μιας πόλης με μια «ζεστή και φιλόξενη κοινότητα ατόμων», που ο ίδιος χαρακτηρίζει «θησαυρό». Μιας πόλης που αρκετοί στην Ευρώπη, αλλά κυρίως στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού δεν έχουν ανακαλύψει ακόμη, όπως λέει.
Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο γενικός πρόξενος των Ηνωμένων Πολιτειών μιλάει -με αφορμή (και) το Europride που φιλοξενεί αυτές τις ημέρες η Θεσσαλονίκη- για το πόσο ανοιχτή θεωρεί ο ίδιος τη Θεσσαλονίκη στη διαφορετικότητα και χαρακτηρίζει «ατυχείς» και «πολύ περιορισμένες» τις επιθέσεις σε μέλη της τρανς κοινότητας. Μιλάει και για τη συμπερίληψη, που, όπως τονίζει, δεν είναι τίποτα άλλο από την αποδοχή του άλλου.
«Αυτά τα δύο συμβάντα καταδικάστηκαν απερίφραστα και άμεσα από όλη την εδώ ηγεσία κι αυτό που είδαμε ήταν στην πραγματικότητα μια “ έκρηξη” υποστήριξης στα τρανς άτομα και την LGBT κοινότητα. Μέσα σε 1-2 μέρες υπήρξαν πολλοί άνθρωποι που εμφανίστηκαν αυθόρμητα στις πλατείες για να διαδηλώσουν ενάντια σε αυτές τις επιθέσεις. Και νομίζω ότι αυτό δείχνει τον χαρακτήρα των ανθρώπων» υπογραμμίζει.
Αυτούς τους ανθρώπους και τον πλούτο των μνημείων της πόλης θα μπορέσουν, όπως επισημαίνει, να ανακαλύψουν κι όλοι όσοι επισκεφτούν τη Θεσσαλονίκη αυτές τις μέρες. «Είναι μια πόλη – θησαυρός, που ωστόσο παραμένει ανεξερεύνητη από αρκετούς Ευρωπαίους και άλλους δυτικούς τουρίστες» σημειώνει, εκτιμώντας πως όσοι έρθουν με αφορμή το Europride σίγουρα θα επιστρέψουν.
Συμπερίληψη σημαίνει αποδοχή του άλλου
Στην ερώτηση πόσο σημαντική είναι η συμπερίληψη για μια κοινωνία, ο γενικός πρόξενος των ΗΠΑ απαντά ξεκάθαρα: «Μιλάμε για τη συμπερίληψη σαν να είναι κάτι ξεχωριστό, αλλά για μένα η συμπερίληψη είναι η αποδοχή του άλλου. Είμαστε ένα ανθρώπινο είδος, μια ανθρώπινη φυλή και η συμπερίληψη σημαίνει ότι αποδεχόμαστε ο ένας τον άλλον με όλες τις διαφορές μας».
Στο πλαίσιο αυτό παραθέτει κι ένα κομμάτι από την πρόσφατη ομιλία του στο Pinewood (The American International School of Thessaloniki), όπου -μεταξύ άλλων- ανέφερε πως «…η συμπερίληψη ξεκινά με τον καθένα μας κι επειδή όλοι έχουμε υπάρξει “ ξένοι” σε κάποια φάση της ζωής, ξέρουμε πώς είναι όλο αυτό και δεν έχουμε το δικαίωμα να αποκλείουμε ανθρώπους».
Συμπεριληπτικός και προσβάσιμος ο εορτασμός της 4ης Ιουλίου
Η αμερικανική διπλωματική αποστολή στην Ελλάδα δίνει ιδιαίτερη σημασία στο ζήτημα της συμπερίληψης, γεγονός που αποτυπώνεται στο φετινό θέμα του εορτασμού της 4ης Ιουλίου σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
«Κάνουμε κάτι πραγματικά εκπληκτικό φέτος. Για πρώτη φορά θα έχουμε ένα θέμα για την Ημέρα της Ανεξαρτησίας και αυτό είναι η Συμπερίληψη και η Προσβασιμότητα» επισημαίνει ο κ. Ισμαήλ εξηγώντας τη σημασία του «να αποδεχόμαστε ο ένας τον άλλον και να βλέπουμε ο ένας τον άλλον πάντα ως ίσοι».
Στη Θεσσαλονίκη, το Κολλέγιο Ανατόλια, με τις προσβάσιμες σε άτομα αναπηρία εγκαταστάσεις, είναι αυτό που θα φιλοξενήσει την εκδήλωση εορτασμού της Αμερικανικής Ανεξαρτησίας, παρουσία και του πρέσβη των ΗΠΑ Γιώργου Τσούνη.
Οι προσδοκίες για περισσότερους φοιτητές αλλά και επενδύσεις από ΗΠΑ
Η Θεσσαλονίκη έχει επάξια κερδίσει τον τίτλο της «φοιτητούπολης», που τα τελευταία χρόνια προσπαθεί να προσελκύσει ολοένα και περισσότερους φοιτητές από το εξωτερικό. Αφορά άραγε αυτό τις ΗΠΑ; «Αυτό ήδη συμβαίνει. Δεν είναι καν προσδοκία» απαντά ο Αμερικανός γενικός πρόξενος κι εξηγεί: «Η Ελλάδα είναι ο 8ος δημοφιλέστερος προορισμός για Αμερικανούς φοιτητές που σπουδάζουν στο εξωτερικό. Μπορείτε να καταλάβετε τους λόγους πολύ εύκολα: το κλίμα, ο καιρός, τα αξιοθέατα… Οι άνθρωποι είναι φιλικοί και φιλόξενοι. Υπάρχει ένας εγγενής δεσμός εμπιστοσύνης μεταξύ Αμερικής και Ελλήνων που χρονολογείται ήδη από τον Κοραή και τον Τζέφερσον, από την περίοδο της Επανάστασης και του αγώνα για την απελευθέρωση. Είναι ένας δεσμός βασισμένος στις κοινές μας αξίες και την ιστορία. Πώς θα μπορούσε κανείς να κάνει λάθος, αν ερχόταν να σπουδάσει στη χώρα της φιλοσοφίας, του Πλάτωνα, του Σωκράτη, του Φιλίππου, του Αλέξανδρου; Το να είσαι εδώ είναι από μόνο του ένα εκπαιδευτικό ταξίδι».
Κάνει δε, ιδιαίτερη αναφορά στην εισροή ξένων μαθητών και φοιτητών σε εκπαιδευτικά ιδρύματα όπως το ACT- The American College of Thessaloniki, όπου τα προγράμματα ανταλλαγής σπουδαστών ξεπερνούν τα 600 άτομα ανά έτος.
Κι επειδή πολλές φορές η εκπαίδευση λειτουργεί ως αλληλένδετος κρίκος στην οικονομική αλυσίδα, ο κ. Ισμαήλ δεν παραλείπει να αναφερθεί στον καινοτόμο χαρακτήρα ενός νέου επαγγελματικού προγράμματος σπουδών που ιδρύθηκε πρόσφατα στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, με την υποστήριξη και τη χρηματοδότηση της Deloitte Ελλάδας. Ένα πρόγραμμα που ενισχύει με καθοριστικό τρόπο, όπως τονίστηκε κατά την παρουσίασή του, το αναπτυξιακό οικοσύστημα πληροφορικής που έχει δημιουργηθεί στη Θεσσαλονίκη. Ένα οικοσύστημα ήδη ανεπτυγμένο, όπως παραδέχεται ο Αμερικανός γενικός πρόξενος. «Αν μιλάμε για τεχνολογία και για ένα τεχνολογικό κόμβο για τα Δυτικά Βαλκάνια, αυτό συμβαίνει ήδη παντού γύρω μας στη Θεσσαλονίκη» λέει και προσθέτει: «Έχουμε αμερικανικές εταιρείες που επενδύουν μακροπρόθεσμα στην περιοχή. Υπάρχει η Chubb, που έχει δημιουργήσει πάνω από 500 θέσεις εργασίας κι έχει δεσμευτεί και για νέες. Πρόσφατα ήμουν στην εκδήλωση της Deloitte για το μεταπτυχιακό πρόγραμμα με το ΠΑΜΑΚ, που παρέχει τη δυνατότητα σε πτυχιούχους πανεπιστημιακών τμημάτων, εκτός αυτών της Πληροφορικής, για επανειδίκευση και ανακατεύθυνση (reskilling/conversion) των προσόντων και των δεξιοτήτων τους ώστε να δημιουργούνται ευκαιρίες άμεσης απασχόλησης» επισημαίνει.
Εκτιμά, μάλιστα, πως και άλλες εταιρείες θα ακολουθήσουν αυτό το μοντέλο του «συνεταιριστικού καπιταλισμού», όπως ο ίδιος το ονομάζει. «Αυτό δεν ήταν ιστορικά το πρότυπό μας, αλλά νομίζω ότι εδώ υπάρχει μια πραγματικά πλούσια παράδοση αμερικανικών εταιρειών που υποστηρίζουν η μία την άλλη. Αυτό δίνει πολλές περισσότερες ευκαιρίες στους νέους» τονίζει.
«Υπάρχει», συμπληρώνει, «μια τεράστια πνευματική ικανότητα εδώ, στη Θεσσαλονίκη, με τους Έλληνες φοιτητές (στο ΑΠΘ, το ΠΑΜΑΚ, το ACT- The American College of Thessaloniki κ.ά), οπότε όταν “ παντρεύει” κανείς αυτές τις ευκαιρίες, παράγει πραγματικά κάτι εκπληκτικό και νομίζω ότι θα το δούμε αυτό να αποτυπώνεται στην οικονομία τα επόμενα δύο χρόνια».
Η βυζαντινή γοητεία της Θεσσαλονίκης και η απαράμιλλη πνευματικότητα του Αγίου Όρους
Στη Θεσσαλονίκη, όπου κι αν πας, είναι σαν να συνδιαλέγεσαι με την Ιστορία, λένε πολλοί από τους επισκέπτες της και ο κ. Ισμαήλ δεν μπορεί παρά να συμφωνήσει, αφού και ο ίδιος δεν κρύβει τον θαυμασμό του για τα παλαιοχριστιανικά και βυζαντινά της μνημεία -και όχι μόνο. «Η Άνω Πόλη είναι εκπληκτική. Είναι σαν να συνομιλείς με την Ιστορία καθώς απλώνονται μπροστά σου τα τείχη της πόλης. Μπορείς να ακούσεις τον χτύπο της “καρδιάς” της βυζαντινής αυτοκρατορίας» λέει, επισημαίνοντας πως ορισμένα από τα μέρη που θαυμάζει ιδιαίτερα είναι ο Άγιος Δημήτριος, ο ναός της Του Θεού Σοφίας, η Αψίδα του Γαλερίου, το «πολύ εντυπωσιακό» Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού κ.ά. «Η επίσκεψη στο Μουσείο με έκανε να δω γιατί η Θεσσαλονίκη είχε πάντα -είτε μιλάμε για τις σύγχρονες μέρες είτε για την εποχή της Βυζαντινής αυτοκρατορίας- το στάτους της συμπρωτεύουσας. Σε όλη την Ιστορία, αυτοκράτορες και ηγεμόνες είχαν καταλάβει την αξία αυτής της πόλης και ήθελαν να επικεντρώσουν τις δραστηριότητές τους εδώ» σημειώνει.
Πέραν όμως της Θεσσαλονίκης έχει επισκεφτεί, μαζί με τη σύζυγό του, τόπους υψηλού αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, όπως η Αμφίπολη και η Βεργίνα, με το επιβλητικό Μουσείο και το ανάκτορο του Φιλίππου Β’, ενώ πρόσφατα πραγματοποίησε τριήμερη επίσκεψη στο Άγιον Όρος μαζί με έναν συνάδελφό του από την Αθήνα, με τον οποίο ξεκίνησαν την ίδια ακριβώς μέρα τη θητεία τους στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
«Ήταν τόσο πνευματικό όσο και φιλοσοφικό το ταξίδι στο εντυπωσιακό τοπίο του Αγίου Όρους. Ξυπνούσαμε πολύ νωρίς -γύρω στις 5 το πρωί- και πηγαίναμε για ύπνο κοντά στα μεσάνυχτα. Παρακολουθήσαμε όλες τις λειτουργίες, τις προσευχές, επισκεφθήκαμε τρία – τέσσερα μοναστήρια. Μερικά από αυτά είναι πραγματικά εντυπωσιακά. Αυτό που με εντυπωσίασε όμως περισσότερο είναι η αφοσίωση των μοναχών σε μια απλή αλλά βασισμένη σε αξίες ζωή και στο μοίρασμα της σοφίας τους μαζί μας. Είχαμε μερικές πραγματικά εκπληκτικές συζητήσεις. Είμαι σίγουρος πως αυτή δεν ήταν η τελευταία μου επίσκεψη εκεί» υπογραμμίζει.
Βόλτα στην παραλία, πεζοπορία ειδικών …βαρών σε Όλυμπο και Χορτιάτη και κολύμπι στα κρυστάλλινα νερά της Χαλκιδικής
Μπορεί ο ελεύθερος χρόνος του να είναι ελάχιστος, αλλά ο Αμερικανός διπλωμάτης δεν χάνει ευκαιρία, όποτε μπορεί, να …παίρνει τα βουνά -άλλοτε για απλή πεζοπορία κι άλλοτε φορτωμένος με βάρος 20 κιλών στην πλάτη για μεγαλύτερη αποδοτικότητα στην άσκηση.
«Περπατώ κάθε μέρα ώστε να απολαμβάνω τις φυσικές ομορφιές αυτής της περιοχής. Μού αρέσει ιδιαίτερα η πεζοπορία, είτε στον Όλυμπο, είτε πιο κοντά στο σπίτι μου, στον Χορτιάτη» αναφέρει, ενώ με το θερμόμετρο να έχει χτυπήσει «κόκκινο» τις τελευταίες εβδομάδες αναζητεί, όπως όλοι, τη δροσιά της θάλασσας. «Όπως όλοι εκτιμώ μια καλή παραλία. Υπάρχουν μερικά καταπληκτικά μέρη στη Χαλκιδική, όπως η Άφυτος -η θέα εκεί είναι καταπληκτική- η Νικήτη κ.λπ. Αυτή τη στιγμή, μάλιστα, τα παιδιά μου μαθαίνουν να κολυμπούν κι αυτό χάρη στο γεγονός ότι η Ελλάδα περιβάλλεται από νερό» επισημαίνει.
Βέβαια, όταν ο χρόνος είναι περιορισμένος αρκεί και μια βόλτα στην παραλία …προς τέρψιν ψυχής (και σώματος). «Ακόμη κι αν έχεις μια άσχημη μέρα, αρκεί να περπατήσεις για λίγο στην παραλία. Είναι εκπληκτικό, αναζωογονητικό!» λέει.
Ο οικουμενικός Καζαντζάκης και ο εντυπωσιακός «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά»
Η σχέση του γενικού προξένου των ΗΠΑ με το διάβασμα σφυρηλατήθηκε ήδη από τα νεανικά του χρόνια, κάτι που τον χαροποιεί ιδιαίτερα αφού σήμερα ο χρόνος για ανάγνωση έχει περιοριστεί σημαντικά. Παρ’ όλα αυτά, όταν έπεσε στα χέρια του ο «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» δεν μπόρεσε ν’ αντισταθεί στη γοητεία της γραφής του Νίκου Καζαντζάκη. «Πρόσφατα τελείωσα τον Ζορμπά του Καζαντζάκη. Έμεινα έκπληκτος με την πολύ όμορφη γραφή του. Πραγματεύεται μια πολύ δύσκολη περίοδο κι είναι εκπληκτικό το πώς αφηγείται την ιστορία με τόσο απλό αλλά βαθύ τρόπο […] Υπάρχουν ορισμένες πραγματικά μυστικιστικές στιγμές στην ιστορία των βασικών χαρακτήρων και στην αναζήτησή του για νόημα στη ζωή» αναφέρει.
Είναι, μάλιστα, τέτοια η εντύπωση που του προκάλεσε το έργο του Καζαντζάκη, που αναρωτιέται γιατί δεν έχει την ίδια διάχυση στη δυτική λογοτεχνία, όπως π.χ. η Σιντάρτα του Έσσε. «Είναι πραγματικά ένας εντυπωσιακός λογοτέχνης» τονίζει.
Η ανάμνηση της Ακρόπολης των 18 του χρόνων και το όνειρο για την Κρήτη
Η διπλωματική του πορεία μπορεί να τον έφερε στη Θεσσαλονίκη, ωστόσο κρατά μέσα του πάντα την ανάμνηση της επίσκεψης στην Ακρόπολη, όταν ήταν μόλις 18 ετών. Και παρά το γεγονός ότι στις αρχές της χρονιάς ξαναβρέθηκε στην Ακρόπολη, προτίμησε να την απολαύσει από μακριά αφού, όπως λέει, εκτός του ότι η εικόνα εκείνης της επίσκεψης είναι ακόμη πολύ ζωντανή μέσα του, «…καμιά φορά δεν “αγγίζεις” τις αναμνήσεις σου από φόβο μην τις καταστρέψεις». Όσο για τα μελλοντικά του (οικογενειακά) σχέδια; «Το να επισκεφτούμε την Κρήτη είναι ένα όνειρο» εξηγεί.
«Η Ελλάδα έκανε το “κλικ” μέσα μας»
Υπηρετώντας στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ επί δύο δεκαετίες, ο Τζέρι Ισμαήλ δεν βρίσκει δύσκολο το να κρατάει ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τους φίλους και τους συγγενείς. «Ζούμε σε ένα παγκόσμιο χωριό και δεν είναι δύσκολο να παραμείνουμε συνδεδεμένοι με τις ΗΠΑ και με άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο» εξηγεί και εκμυστηρεύεται πως η μέρα του ξεκινάει -και τελειώνει- με κλασικό αμερικανικό ροκ από τη συχνότητα γνωστού ραδιοφωνικού σταθμού της πόλης.
«Είμαστε παγκόσμιοι πολίτες. Γυρνάμε σε όλο τον κόσμο τα τελευταία 20 χρόνια. Σ’ αυτό το μέρος νιώσαμε πιο άνετα από ποτέ. Η Ελλάδα έκανε το “κλικ” μέσα μας» λέει, πίνοντας βιαστικά την τελευταία γουλιά καφέ προτού αναχωρήσει για το επόμενο ραντεβού.
Σοφία Παπαδοπούλου
*Φωτογραφίες από τη συνέντευξη στην αντίστοιχη υπηρεσία του ΑΠΕ-ΜΠΕ
*Τις συνημμένες φωτογραφίες από την επίσκεψή του στην Ακρόπολη, σε ηλικία 18 ετών και από την πρόσφατη επίσκεψή του στο Άγιον Όρος παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για τη συνέντευξη ο κ. Ισμαήλ
ΑΠΕ- ΜΠΕ/ΑΠΕ- ΜΠΕ/STR
