του ανταποκριτή μας Β. Λωλίδη
Εκατό χρόνια μετά την έλευση των προσφύγων από την Καππαδοκία στη νέα τους πατρίδα, σε εφαρμογή της Συνθήκης της Λωζάνης, για την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών, οι μνήμες εξακολουθούν να παραμένουν ζωντανές και στις δυο μεριές του Αιγαίου, κυρίως όμως στους απογόνους της τρίτης και τέταρτης γενιάς προσφύγων από την Καππαδοκία.
Τα εγκαίνια της φωτογραφικής έκθεσης με τίτλο: «Οι θησαυροί από το Ικόνιο και τη Σίλλη» που φυλάσσονται στο Κέντρο Καππαδοκικών Μελετών στη Νέα Καρβάλη Καβάλας, παρουσία και του δημάρχου Ικονίου (Konya Selcuklu) Ahmet Pekyatirmaci, έδωσαν την ευκαιρία σε Έλληνες και Τούρκους παρευρισκόμενους να αποτίσουν φόρο τιμής σε όλους τους διωγμένους πρόσφυγες.
Η φωτογραφική έκθεση «Οι θησαυροί από το Ικόνιο και τη Σίλλη» πριν από μερικούς μήνες φιλοξενήθηκε και στη δήμο Konya Selcuklu της Τουρκίας όπου έτυχε μεγάλης ανταπόκρισης και τώρα παρουσιάζεται στην Καβάλα στο μουσείο Μοχάμετ ‘Αλι, στην παλιά πόλη, στην χερσόνησο της Παναγίας.
Εικόνες και σκεύη από τις εκκλησίες του Ικονίου και τα Βυζαντινά μοναστήρια της επισκοπής Ναζιανζού, φιρμάνια και εκκλησιαστικά έγγραφα, καθώς και ενδύματα, χαλιά, κοσμήματα και αντικείμενα καθημερινής χρήσης αποτυπωμένα σε φωτογραφίες παρουσιάζονται στην έκθεση που εγκαινιάστηκε από το δήμαρχο Καβάλας Θόδωρο Μουριάδη και τον δήμαρχο του δήμου Konya Selcuklu.
Τα αντικείμενα που συγκεντρώθηκαν με πολύ κόπο και προσπάθεια εδώ και πενήντα χρόνια προέρχονται από τις συλλογές των μονών της Καππαδοκίας, τα οποία έφερε στην Ελλάδα, με συστηματικό και οργανωμένο τρόπο, το Μοναστηριακό συμβούλιο και τα συλλογικά όργανα των ανταλλάξιμων, το 1924. Συναποτελούν ένα σπάνιο σύνολο κινητών μνημείων, ορισμένα από τα οποία ανάγονται στους βυζαντινούς χρόνους και στους πρώτους αιώνες μετά την ‘Αλωση.
Θ. Μουριάδης: «Οι φωτογραφίες αυτές έχουν ένα ξεχωριστό συγκινησιακό φορτίο»
Ο κ. Μουριάδης στον χαιρετισμό του τόνισε πως οι φωτογραφίες της έκθεσης έχουν ένα ξεχωριστό συγκινησιακό φορτίο και φέρουν το ανεξίτηλο πολιτιστικό αποτύπωμα των προγόνων από τις πόλεις της Καππαδοκίας.
«Πέρα από την αναμφισβήτητη καλλιτεχνική και αισθητική τους αξία», υπογράμμισε ο δήμαρχος, «οι φωτογραφίες αυτές αφηγούνται, κατά τρόπο συμβολικό και συνάμα απόλυτο, τις θρησκευτικές καταβολές, την ιστορική διαδρομή και τις χαρακτηριστικές λεπτομέρειες από την καθημερινή ζωή των δικών μας ανθρώπων. Ο δήμος Ικονίου επέδειξε πραγματικό ενδιαφέρον για την ανάδειξη αυτών των κειμηλίων, και όχι μόνο σεβάστηκε τον αγώνα μας να γυρίσουμε το χρόνο πίσω, αλλά φρόντισε και για την άρτια προβολή της ιστορίας μας στη γειτονική χώρα. ‘Αλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι η έκθεση που εγκαινιάζουμε παρουσιάστηκε πρώτα στο Ικόνιο και η έκδοση του φωτογραφικού υλικού φέρει τη σφραγίδα του καθηγητή του πανεπιστημίου Νεσμετίν Ερμπακάν, κ. Μετέ Μιμίρογλου».
«Θα μου επιτρέψετε να συγχαρώ, επίσης, το Κέντρο Καππαδοκικών Μελετών και τον πρόεδρο του, Καπλάνη Ιωσηφίδη, διότι εδώ και περίπου σαράντα χρόνια δεν φείσθηκε κόπων και προσωπικών θυσιών, προκειμένου να φανεί συνεπής στην αποστολή που του ανέθεσαν, και στήριξαν όσο μπορούσαν, οι συγχωριανοί του», κατέληξε ο κ. Μουριάδης.
Α. Pekyatirmaci: «Οι δύο λαοί για εκατοντάδες χρόνια έζησαν μαζί»
Ο δήμαρχος Ικονίου (Konya Selcuklu), Ahmet Pekyatirmaci στον χαιρετισμό του αναφέρθηκε εκτενώς στις πολλές και συνεχιζόμενες προσπάθειες που καταβάλει τα τελευταία χρόνια η δημοτική αρχή για να συνδέσει την σύγχρονη πόλη με το πλούσιο ιστορικό παρελθόν της αναδεικνύοντας μνημεία και κτίρια και ανασύροντας μνήμες από την εποχή της κοινής και αρμονικής συμβίωσης χριστιανών και μουσουλμάνων στην περιοχή του Ικονίου.
«Οι δύο λαοί», τόνισε ο δήμαρχος, «για εκατοντάδες χρόνια έζησαν μαζί. Η κουλτούρα μας ίδια, δεν διαφέρει σε τίποτα. Αυτό το βλέπουμε στην κουζίνα, στη μουσική μας, το βλέπουμε και στη Σίλλη. Είναι μια μικρή περιοχή που φιλοξένησε πολλούς και διαφορετικούς πολιτισμούς. Είμαστε πολύ υπερήφανοι γι’ αυτό. Αυτή την περίοδο αναστηλώνουμε παλιά κτήρια με αρχαιολογική πρόσοψη, προκειμένου να τα παρουσιάσουμε στους επισκέπτες. Η ανθρωπότητα το έχει ανάγκη και πρέπει να κινηθούμε προς αυτή την κατεύθυνση».
Ο πρόεδρος του Κέντρου Καππαδοκικών Μελετών, Καπλάνης Ιωσηφίδης εξέφρασε τη χαρά και την συγκίνησή του για τα εγκαίνια της έκθεσης υπογραμμίζοντας τη σπουδαιότητα που έχει για έναν λαό το να μην λησμονεί τις μνήμες του. Αναφέρθηκε επίσης στο μνημόνιο συνεργασίας που υπεγράφη τον Ιούλιο ανάμεσα στο υπουργείο Πολιτισμού και στο Κέντρο Καππαδοκικών Μελετών με σκοπό την ολοκληρωμένη προστασία και ανάδειξη των συλλογών του Κέντρου ως τεκμηρίων και πολιτιστικών αγαθών, που σχετίζονται με την παράδοση του Καππαδοκικού Ελληνισμού.
Πριν από τα εγκαίνια της έκθεσης, το χορευτικό τμήμα του Κέντρου Καππαδοκικών Μελετών ταξίδεψε το κοινό με σκοπούς της Ανατολής, παρασύροντας στο χορό ακόμη και τα μέλη της τουρκικής αντιπροσωπείας. Στην εκδήλωση μεταξύ άλλων παραβρέθηκαν ο πρύτανης του πανεπιστημίου Necmettin Erbakan, Cem Zorlu, ο πρόεδρος του συλλόγου Ανταλλαγέντων Σαμψούντας Salih Meritz, η πρόεδρος του Ερευνητικού Κέντρου ΜΟΗΑ ‘Αννα Μισσιριάν και οι τοπικές αρχές.
