Στη σύγχρονη εποχή, η αλματώδης πρόοδος της τεχνολογίας και ειδικά στην ιατρική, σε συνδυασμό με την ολοένα αυξανόμενη ανάγκη για παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών υγείας και την εφαρμογή καινούριων ιατρικών μεθόδων, έχουν ανοίξει νέους ορίζοντες στην πληρέστερη κατανόηση του ανθρώπινου οργανισμού, την εφαρμογή καινοτόμων τεχνικών που εξασφαλίζουν την εξατομικευμένη πρόληψη, καθώς και την αποτελεσματικότερη διάγνωση και θεραπεία μιας πληθώρας ασθενειών, ιδίως των κακοηθειών. Σε αυτές τις νέες μεθόδους, συγκαταλέγονται η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης μέσω της ρομποτικής ιατρικής για θεραπευτική παρέμβαση σε χειρουργικές παθήσεις με ελαχιστοποίηση του εγχειρητικού τραύματος, αλλά και οι τεχνολογίες αιχμής στη μοριακή απεικόνιση, οι οποίες δίνουν ακριβείς πληροφορίες στην καρδιολογία, τη νευρολογία και κυρίως την ογκολογία.
Ανάμεσα στις πιο επαναστατικές μεθόδους συμπεριλαμβάνεται και η ένωση της τεχνολογίας PET (Τομογραφία Εκπομπής Ποζιτρονίων) με την CT (Υπολογιστικής Τομογραφίας), γνωστή ως PET/CT.
Τα χαρακτηριστικά της τεχνολογίας PET/CT
Η τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων/υπολογιστική τομογραφία (PET/CT) είναι ένα υβριδικό σύστημα, μια σύγχρονη μέθοδος μοριακής απεικόνισης, η οποία βρίσκει πολλές εφαρμογές στην καρδιολογία, τη νευρολογία και κυρίως την ογκολογία. Συνδυάζει δύο διαφορετικές τεχνολογίες για την απεικόνιση του εσωτερικού του ανθρώπινου σώματος, συγκεκριμένα την Τομογραφία Εκπομπής Ποζιτρονίων (PET), που αποτελεί τεχνολογία αιχμής της Πυρηνικής Ιατρικής και την Αξονική Τομογραφία (CT), σε ένα μηχάνημα.
Ο συνδυασμός τους φέρνει εξαιρετικά και ολοκληρωμένα αποτελέσματα στην ιατρική, καθώς προσφέρει μορφολογική και ταυτόχρονα λειτουργική, βιολογική και μεταβολική χαρτογράφηση του ασθενούς. Συγκεκριμένα, η CT (αξονική τομογραφία) ήταν και εξακολουθεί να είναι μια μέθοδος ανατομικής απεικόνισης με υψηλή ευκρίνεια, ευρέως χρησιμοποιούμενη, με πλήθος εφαρμογών, και η ΡΕΤ, με τη χρήση ραδιοεπισημασμένων μορίων, παρέχει λειτουργική πληροφορία για την κατάσταση των ιστών και των οργάνων, καθώς και της παθολογίας τους.
Το λογισμικό (SYNGO) που διαθέτει το μηχάνημα δημιουργεί τη σύντηξη των εικόνων, δηλαδή τη συμπαρουσίαση της εικόνας PET με την εικόνα CT. Με την ταυτόχρονη απεικόνιση ανατομίας και λειτουργίας, μπορούμε να απεικονίσουμε τους ζώντες ιστούς – υγιείς και παθολογικούς, γεγονός που δικαιολογεί και την ονομασία του «BIOGRAPH» (βιολογικός καταγραφέας). Παράλληλα, το μηχάνημα είναι εξοπλισμένο με έναν πολυτομικό ελικοειδή αξονικό τομογράφο και έναν τομογράφο ποζιτρονίων νέας γενιάς με κρυστάλλους LSO για την ταχύτερη και πιο ακριβή δημιουργία της εικόνας που επικεντρώνεται στη λειτουργία και τον μεταβολισμό του οργανισμού, χωρίς την ανάγκη μετακίνησης του ασθενούς.
Οι κύριες εφαρμογές της εξέτασης PET/CT
Κύριες εφαρμογές της εξέτασης αφορούν διάφορους κλάδους της ιατρικής. Στην Ογκολογία, χρησιμοποιείται από την αρχική διάγνωση της νόσου, στη σταδιοποίηση και επανασταδιοποίηση αυτής, στην έγκαιρη εκτίμηση του θεραπευτικού αποτελέσματος, στην ανίχνευση της υποτροπής, ενώ παίζει κρίσιμο ρόλο στη διαχείριση των ασθενών με νεοπλασίες και στην επιλογή της κατάλληλης θεραπείας για αυτούς. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η νόσος Hodgkin, τα μη Hodgkin λεμφώματα, ο μη μικροκυτταρικός καρκίνος πνεύμονα, ο καρκίνος κεφαλής-τραχήλου, οι γυναικολογικοί καρκίνοι, οι καρκίνοι του γαστρεντερικού σωλήνα και τα μελανώματα, ενώ ευρεία εφαρμογή βρίσκει πλέον και στον σχεδιασμό των πλάνων ακτινοθεραπείας για την ακριβέστερη και πληρέστερη ακτινοβόληση των καρκινικών ιστών με σεβασμό των υγιών οργάνων.
Παράλληλα, χρησιμοποιείται και σε μη ογκολογικές ενδείξεις στη Νευρολογία με την έγκαιρη διάγνωση της νόσου Alzheimer, στη διαφορική διάγνωση των διαφόρων τύπων ανοιών και στην ανίχνευση της επιληπτογόνου εστίας σε επιληπτικούς ασθενείς, όπως επίσης και στην Καρδιολογία με την ανίχνευση βιώσιμου μυοκαρδίου. Επιπλέον, αποτελεί μια πολύ αποτελεσματική εξέταση στη διερεύνηση μονήρους όζου πνεύμονα και τη διερεύνηση πυρετού αγνώστου αιτιολογίας και φλεγμονών.
Τι να περιμένει ο ασθενής στη διάρκεια της εξέτασης;
Η διαδικασία της PET/CT ξεκινά με τη χορήγηση ενός ειδικού ραδιοφαρμάκου (που είναι στις περισσότερες περιπτώσεις ανάλογο της γλυκόζης), προκειμένου να συντεθούν εικόνες που αποτυπώνουν τη μεταβολική δραστηριότητα ιστών ή τη συγκέντρωση κάποιου συγκεκριμένου στόχου (π.χ. ενός υποδοχέα) στην έκταση του σώματος. Ο εξεταζόμενος ξαπλώνει για περίπου 50 έως 60 λεπτά σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο, πριν ξεκινήσει η διαδικασία της απεικόνισης. Υποβάλλεται αρχικά σε απεικόνιση χαμηλής δόσης CT και διαδοχικά σε ΡΕΤ, με τα δεδομένα των απεικονίσεων να αποστέλλονται σε ηλεκτρονικό υπολογιστή και με τη βοήθεια λογισμικού οι εικόνες PET και CT να συντίθενται, ώστε να ληφθούν οι απαραίτητες εικόνες και να διενεργηθεί η ανάγνωσή τους. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων είναι διαθέσιμα σε δύο εργάσιμες ημέρες.
Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την πραγματοποίηση της εξέτασης
Το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο ραδιοφάρμακο είναι η επισημασμένη με ραδιενεργό φθόριο (F-18) φλουοροδεοξυγλυκόζη (FDG), η οποία χορηγούμενη ακολουθεί το μεταβολικό μονοπάτι της γλυκόζης και χρησιμοποιείται κυρίως στην ογκολογία. Η γενική αρχή της χρήσης της FDG στους ογκολογικούς ασθενείς βασίζεται στο γεγονός ότι τα νεοπλασματικά κύτταρα εκφράζουν το λεγόμενο γλυκολυτικό φαινότυπο και συνεπώς προσλαμβάνουν (μεταβολίζουν) το ραδιοφάρμακο σε μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με τους πέριξ υγιείς ιστούς. Με το συγκεκριμένο φάρμακο, η εξέταση διενεργείται τόσο κατά την αρχική σταδιοποίηση όσο και κυρίως κατά την επανασταδιοποίηση και την εκτίμηση του θεραπευτικού αποτελέσματος ασθενών με λέμφωμα και συμπαγείς καρκίνους.
Πέραν της FDG, έχουν σχεδιαστεί και αναπτυχθεί και άλλα ραδιοφάρμακα, πιο εξειδικευμένα, όπως το Ga68 DOTAΤE για τη διερεύνηση νευροενδοκρινών όγκων, και το επισημασμενο με F18 ή Ga68 PSMA για τη διερεύνηση βιοχημικής υποτροπής του καρκίνου του προστάτη ή και στην αρχική σταδιοποίηση της νόσου σε συγκεκριμένες περιπτώσεις υψηλού κινδύνου. Πρόσφατα έχουμε πλέον στη διάθεσή μας και το F18 forbetaben για τη διάγνωσή νόσου Alzheimer’s, ενώ σύντομα θα έχουμε στη διάθεσή μας νέους πολυτιμους ιχνηθετες στην ογκολογία όπως το Ga68 FAPI.
Η σημασία της μεθόδου PET/CT
Η χρήση της Τομογραφίας PET/CT συμβάλλει στην πρώιμη και ακριβέστερη διάγνωση των νοσημάτων, οδηγώντας σε πιο έγκαιρη και αποτελεσματική θεραπεία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι ασθενείς με καρκίνο, στους οποίους η εφαρμογή της Τομογραφίας PET/CT είχε ως αποτέλεσμα την αλλαγή του χειρισμού της θεραπείας τους σε ποσοστό 30-35%, δηλαδή στο 1/3 των ασθενών, με σημαντική αύξηση του ποσοστού αμεσότητας και επιτυχίας.
Συνολικά, το PET/CT αποτελεί μια τεχνολογική επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο διαγιγνώσκουμε και διαχειριζόμαστε τους νεοπλασίες. Η συνδυασμένη χρήση τους PET και τους CT παρέχει πλούσιες πληροφορίες για τη λειτουργία και τη δομή του ιστού, ενώ η εξέταση προσφέρει προσωποποιημένες λύσεις θεραπείας για κάθε ασθενή. Αυτή η προηγμένη τεχνολογία ανοίγει νέους ορίζοντες στη μάχη ενάντια τους νεοπλασίες, προσφέροντας ελπίδα και βελτίωση τους ποιότητας ζωής για τους ασθενείς.
ΥΓΕΙΑ και PET/CT
Το Τμήμα PET/CT του ΥΓΕΙΑ είναι το πρώτο εγκατεστημένο στην Ελλάδα και λειτουργεί από το 2004. Έχει λάβει πιστοποίηση κατά ISO 9001:2008 και οι εξετάσεις διενεργούνται από μία ομάδα εξειδικευμένων επιστημόνων, όπως Πυρηνικούς Ιατρούς, Ακτινολόγους, Ακτινοφυσικούς και Τεχνολόγους, οι οποίοι έχουν λάβει ειδική εκπαίδευση από κορυφαία διεθνή κέντρα.
Η συγκεκριμένη τεχνολογία αποδεικνύει για ακόμη μια φορά πως το Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ ηγείται στην ολοκληρωμένη διαχείριση πολλαπλών ασθενειών, προσφέροντας τις πιο σύγχρονες διαγνωστικές και θεραπευτικές ιατρικές υπηρεσίες, ενώ ταυτόχρονα παρέχει συνεχή και ολοκληρωμένη υποστήριξη τόσο στους ασθενείς αλλά και στις οικογένειες τους.
Όλα τα τμήματα και οι κλινικές του ΥΓΕΙΑ βρίσκονται σε συνεχή συνεργασία, προκειμένου να παρέχουν ολοκληρωμένη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, από το στάδιο της πρόληψης, της πρώιμης διάγνωσης έως την εξειδικευμένη θεραπεία, την παρακολούθηση και την αντιμετώπιση οποιασδήποτε ασθένειας, ενώ στις ογκολογικές περιπτώσεις φροντίζει για την εξατομίκευση της θεραπευτικής προσέγγισης, με στόχο την καλύτερη ποιότητα ζωής και την ίαση.
Οι πλέον οργανωμένες ογκολογικές κλινικές, τα υπερσύγχρονα τμήματα απεικόνισης, διάγνωσης και θεραπείας, το state-of-the-art Κέντρο Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας, το μοναδικό στην Ελλάδα Τμήμα Ακτινοχειρουργικής Εγκεφάλου γ-Knife, σε συνδυασμό με τον τελευταίας γενιάς τεχνολογικό εξοπλισμό και το κορυφαίο επιστημονικό & νοσηλευτικό προσωπικό, οδηγούν το ΥΓΕΙΑ στην κορυφή της ιδιωτικής περίθαλψης στην Ελλάδα, δικαιολογώντας απόλυτα τον τίτλο του βασικού πρωταγωνιστή στη διαμόρφωση ενός υγιούς τοπίου στο οποίο κυριαρχεί η αξιοπιστία, η πρωτοπορία και ο σεβασμός στον άνθρωπο και τη ζωή.
