J.R.R. Tolkien, 1892-1973, Άγγλος συγγραφέας

Χρίστος Δήμας: Η πολιτεία δεν λογοκρίνει την τέχνη

12 Μαρτίου, 2024

Ο υφυπουργός Πολιτισμού αρμόδιος για θέματα Σύγχρονου Πολιτισμού, Χρίστος Δήμας, απάντησε χθες στη Βουλή στην επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή Πιερίας της Κ.Ο. «ΝΙΚΗ» Κομνηνού Δελβερούδη, τονίζοντας ότι η κινηματογραφική τέχνη είναι ελεύθερη και προστατεύεται από το σύνταγμα και του ζήτησε να καταδικάσει τα βίαια επεισόδια που έγιναν στην Θεσσαλονίκη τις προηγούμενες ημέρες.

Η επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή Πιερίας αφορούσε την αφίσα της ταινίας «Αδέσποτα Κορμιά» η οποία θα προβληθεί στο πλαίσιο του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Ο βουλευτής ζήτησε κατηγορηματικά «την επέμβαση της πολιτείας για την απόσυρση της συγκεκριμένης αφίσας, λόγω προσβολής των χρηστών ηθών και της Ορθοδόξου Χριστιανικής Πίστεως».

Ο υφυπουργός αναφέρθηκε αρχικά στον τρόπο λειτουργίας του ΝΠΙΔ Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και τόνισε ότι το Υπουργείο Πολιτισμού και η πολιτεία γενικότερα «δεν παρεμβαίνει στην πολιτική του εν λόγω φορέα, σεβόμενο, την αυτοτέλειά του». «Το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης έχει καταφέρει να γίνει ένας διεθνής θεσμός με πολύ μεγάλη ανταπόκριση από τα κορυφαία φεστιβάλ ντοκιμαντέρ στον κόσμο. Και φέτος, το πρόγραμμα του είναι πλούσιο και πολυσυλλεκτικό, όπως και οι παράλληλες δράσεις του. Με αυτό τον τρόπο το Φεστιβάλ προσπαθεί να ανοίξει τον διάλογο για τα επίκαιρα ζητήματα που απασχολούν τους πολίτες και την κοινωνία, λειτουργώντας ως ένα φόρουμ διεθνούς προβληματισμού και συζήτησης και φυσικά δίνοντας το βήμα σε πολλούς νέους Έλληνες και ξένους δημιουργούς, συνδυάζοντας τις καλλιτεχνικές παραδόσεις του κινηματογράφου με την καταγραφή, την αποκάλυψη και την παρέμβαση. Και όλα αυτά σε ένα διεθνές, εξωστρεφές περιβάλλον» δήλωσε μεταξύ άλλων ο κ. Δήμας και πρόσθεσε:

«Εγώ θα ήθελα, όμως, πριν ξεκινήσετε την δευτερολογία σας, να αναφερθώ σε ένα γεγονός το οποίο έγινε χτες το βράδυ στο πλαίσιο μίας εκδήλωσης του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Ροπαλοφόροι και κουκουλοφόροι τραυμάτισαν έναν αστυνομικό που έκανε το καθήκον του ενώ λίγο πιο πριν ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης δέχτηκε φραστική επίθεση. Και μιας και καταθέσατε επίκαιρη ερώτηση για ζητήματα του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, θέλω να σας πω ότι μου έχει κάνει πολύ μεγάλη εντύπωση το γεγονός ότι το κόμμα σας δεν βγήκε να κάνει αυτό το οποίο είναι αυτονόητο, να καταδικάσει αυτή την επίθεση. ‘Αρα θα ήθελα πραγματικά να ήξερα στην δευτερολογία σας άμα είναι κάτι το οποίο το καταδικάζετε που για εμάς προφανώς στη Νέα Δημοκρατία είναι το αυτονόητο».

Στη δευτερολογία του ο υφυπουργός απαντώντας στον Βουλευτή, ο οποίος καταδίκασε απερίφραστα το συγκεκριμένο περιστατικό βίας που συνέβη στη Θεσσαλονίκη όπως άλλωστε και κάθε περιστατικό λεκτικής ή σωματικής βίας απ’ οπουδήποτε κι αν προέρχεται, δήλωσε: «Αρχικά χαίρομαι που κι εσείς, προφανώς, καταδικάζετε τις επιθέσεις αυτές και να σας πω ότι με την επιλογή της κάθε ταινίας το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης επιλέγει ταυτόχρονα φωτογραφικό υλικό και κείμενα, τα οποία το Φεστιβάλ τα χρησιμοποιεί στις εκδόσεις του, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στην ιστοσελίδα. Το υπόλοιπο προωθητικό υλικό, όπως παραδείγματος χάρη οι αφίσες για τις οποίες συζητάμε σήμερα, ή τα τρέιλερ, δεν είναι αρμοδιότητα του Φεστιβάλ είναι των συντελεστών της ταινίας, οι οποίοι και φέρουνε την αποκλειστική ευθύνη.

Σε καμία περίπτωση όμως το Υπουργείο Πολιτισμού ή το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης δεν εμπλέκονται στη δημιουργία του υλικού αυτού, της αφίσας ή των τρέιλερ και της επιλογής τους. Επίσης, σε καμία περίπτωση όμως η πολιτεία δεν επιχειρεί να λογοκρίνει την τέχνη. Είναι αυτό το οποίο είπατε εσείς πιο πριν. ‘Αλλωστε μην ξεχνάμε κύριε συνάδελφε πως η κινηματογραφική τέχνη, ειδικότερα στη χώρα μας, είναι ελεύθερη και προστατεύεται και από το σύνταγμα. Είναι τα άρθρα 14, 15 και 16 του συντάγματος. ‘Αρα εσείς έρχεστε σήμερα στο ελληνικό κοινοβούλιο ζητώντας πρακτικά να λογοκρίνει η πολιτεία και να στερήσουμε την ελευθερία της έκφρασης, που, όπως γνωρίζετε, η ανθρωπότητα έχει καταβάλει διαχρονικά πολύ μεγάλους αγώνες, αιματηρούς, για να μπορέσει να το πετύχει μέσα στο πλαίσιο της λειτουργίας ενός δημοκρατικού πολιτεύματος. Γι’ αυτό το λόγο ο κινηματογράφος, το θέατρο, η λογοτεχνία και η μουσική απολαμβάνουν το ειδικό καθεστώς ελευθερίας που προβλέπεται από το σύνταγμά μας.

 

Γνώμη μου είναι πως οι καλλιτεχνικές πράξεις ως πράξεις δημιουργίας καλώς προστατεύονται από το σύνταγμα, καθώς εξ ορισμού έχουνε και πειραματικό χαρακτήρα και πρέπει να εκφράζονται ελεύθερα. Προφανώς ο κάθε πολίτης έχει διαφορετική αισθητική άρα δεν μπορούμε να συμφωνούμε όλοι σε μία ευνομούμενη δημοκρατία. Η συγκεκριμένη αφίσα στην οποία αναφέρεστε, θεωρώ κι εγώ πως πάσχει αισθητικά, όμως γνωρίζετε πολύ καλά πως η ελληνική κοινωνία ανθρώπων διαθέτει τόσο ώριμη κρίση, γνώση και αντιληπτική ικανότητα και σε καμία περίπτωση δεν κινδυνεύει από αυτήν η ορθόδοξη χριστιανική πίστη όπως λέτε στην ερώτησή σας. Συνεπώς, η τέχνη οφείλει να είναι ελεύθερη και ανεπιφύλακτη και δύναται να περιοριστεί μόνο προς όφελος των ανθρώπινων δικαιωμάτων, ενώ η ορθόδοξη χριστιανική πίστη σε καμία περίπτωση δεν κινδυνεύει από αυτήν».

 

Ν.Μπ.