Τους πρώτους λεπτομερείς χάρτες των μαγνητικών πεδίων του στέμματος του Ήλιου δημιούργησε το ηλιακό τηλεσκόπιο Daniel K. Inouye του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών των ΗΠΑ. Το ορόσημο αυτό, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Science Advances», αναμένεται να ενισχύσει την κατανόησή μας για την ατμόσφαιρα του Ήλιου και τις επιπτώσεις της για τη Γη.

Το στέμμα, δηλαδή η εξωτερική ατμόσφαιρα του Ήλιου, επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τους ηλιακούς ανέμους και τα διαστημικά καιρικά φαινόμενα. Οι ηλιακοί φυσικοί έχουν χαρτογραφήσει τα μαγνητικά πεδία στην επιφάνεια του Ήλιου, ωστόσο τα μαγνητικά πεδία στις ζώνες πάνω από την επιφάνεια, όπως το στέμμα, όπου δημιουργούνται οι ηλιακές καταιγίδες, δεν έχουν χαρτογραφηθεί.

Το ηλιακό τηλεσκόπιο Daniel K. Inouye, το ισχυρότερο ηλιακό τηλεσκόπιο στον κόσμο, πέτυχε μια σημαντική ανακάλυψη με την άμεση χαρτογράφηση της ισχύος του μαγνητικού πεδίου στο ηλιακό στέμμα.

Το τηλεσκόπιο δημιούργησε τους χάρτες χρησιμοποιώντας το φαινόμενο Ζέεμαν, το οποίο μετρά τις μαγνητικές ιδιότητες παρατηρώντας τη διάσπαση των φασματικών γραμμών, οι οποίες εμφανίζονται σε συγκεκριμένα μήκη κύματος στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα και αντιπροσωπεύουν το φως που απορροφάται ή εκπέμπεται από άτομα ή μόρια. Οι γραμμές αυτές λειτουργούν σαν «δακτυλικά αποτυπώματα», καθώς είναι μοναδικές για κάθε άτομο ή μόριο, επιτρέποντας στους επιστήμονες να προσδιορίζουν τη χημική σύνθεση και τις φυσικές ιδιότητες των ουράνιων αντικειμένων. Όταν εκτίθενται σε μαγνητικό πεδίο, όπως στον Ήλιο, οι γραμμές αυτές διασπώνται, γεγονός που μας δίνει μια εικόνα των μαγνητικών ιδιοτήτων του αντικειμένου.

Οι επιστήμονες σημειώνουν ότι η χαρτογράφηση αυτή είναι απαραίτητη για την κατανόηση και την πρόβλεψη του διαστημικού καιρού και για την προστασία της τεχνολογίας στη Γη και στο Διάστημα.

Μ. Κουζινοπούλου

Φωτογραφία: NSF/NSO/AURA