Την ανάγκη επανέναρξης των διαπραγματεύσεων προκειμένου να προχωρήσει η λύση του Κυπριακού προβλήματος και να υπάρξει μια λύση αμοιβαία επωφελής για όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, τόνισαν οι ομιλητές του πάνελ “Unraveling the Cyprus Conundrum in turbulent times: assessing process and paving the path forward”, κατά την δεύτερη ημέρα του 9ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, που πραγματοποιείται στους Δελφούς, 10 – 13 Απριλίου, και τελεί υπό την Αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας, κυρίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Το πάνελ συντόνισε η Μανιάνα Καλογεράκη, εκπρόσωπος Τύπου της προέδρου της Κυπριακής Βουλής, η οποία τόνισε ότι πρόκειται για «ένα άλυτο πρόβλημα πενήντα ετών».
Ο Mario Nava, γενικός διευθυντής του DG Reform της Κομισιόν, περιέγραψε τα βήματα που έχουν γίνει από την Κυπριακή κυβέρνηση, αλλά και τις πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί το τελευταίο διάστημα. Τόνισε ότι έχουμε πίσω μας πενήντα χρόνια διχασμού και ελπίζουμε να επιλυθεί το ζήτημα, καθώς ο ίδιος ο κ. Χριστοδουλίδης έθεσε ως προτεραιότητα την επίλυση του ζητήματος. Χαρακτήρισε πολύ σημαντικό το διορισμό της προσωπικής απεσταλμένης του ΓΓ του ΟΗΕ, λέγοντας ότι αυτή είναι η σημαντικότερη εξέλιξη από το Κραν Μοντανά. Όπως είπε, η ευρωπαϊκή πλευρά είναι πρόθυμη να δώσει στις δύο κοινότητες κοινές ευκαιρίες για να εργαστούν μαζί και παρουσίασε σειρά πρωτοβουλιών εκ μέρους της ΕΕ, όπως ένα σχέδιο εργοστασίου ενέργειας με φωτοβολταϊκά, υποτροφίες σε παιδιά και πολλά άλλα,
Ο Μενέλαος Μενελάου, Ελληνοκύπριος διαπραγματευτής, είπε ότι πλέον έχουμε περάσει στην επόμενη φάση της πολιτικής πρωτοβουλίας για την επίλυση του ζητήματος και «είμαστε σε διαδικασία εργασίας με τη Γενική Γραμματεία του ΟΗΕ για να δημιουργηθούν οι αναγκαίες συνθήκες για να προχωρήσουμε». Αναφέρθηκε στην επέτειο των 20 χρόνων της Κύπρου στην ΕΕ που έρχεται σύντομα και πρόσθεσε ότι υπάρχουν εμπόδια μπροστά μας – ειδικά από την τουρκική πλευρά – αλλά συνεχίζουμε να εργαζόμαστε. Στόχος, είπε, και μόνη βιώσιμη είναι η λύση ενός ενιαίου κράτους στην Κύπρο για να διασφαλιστεί η ειρήνη και η σταθερότητα. Επισήμανε, δε, ότι δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να ενθαρρυνθούν πρωτοβουλίες που θα λειτουργήσουν ως εργαλεία στα χέρια όσων επιθυμούν την αποτυχία των προσπαθειών στο Κυπριακό.
Ο Ozdil Nami, πολιτικός και τέως διαπραγματευτής της Τουρκοκυπριακής πλευράς, έβαλε στη συζήτηση την παράμετρο της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου και τα προβλήματα που υπάρχουν. Όπως είπε, «υπάρχει τεράστια ανάγκη να επιλυθεί το Κυπριακό – η περιοχή το έχει ανάγκη – υπάρχουν μεγάλα προβλήματα στην περιοχή, π.χ. το θέμα της Γάζας». Και προσέθεσε ότι «πρέπει να ανοίξουμε το δρόμο για διεθνή συνεργασία και το Κυπριακό αποτελεί μεγάλο εμπόδιο», ενώ η επίλυσή του θα ωφελήσει όχι μόνο την Κύπρο, αλλά και τις γειτονικές χώρες. Αναφέρθηκε στο Δημοψήφισμα του 2004 το οποίο χαρακτήρισε ως «τραυματική εμπειρία» για την τουρκοκυπριακή κοινότητα, καθώς η ελληνοκυπριακή πλευρά ήταν αυτή που απέρριψε την τότε ευκαιρία για λύση, αλλά και στο Κραν Μοντανά, για το οποίο σημείωσε ότι ποτέ δεν θα μάθουμε γιατί σταμάτησαν οι διαπραγματεύσεις. Σε κάθε περίπτωση, κατέληξε, θα πρέπει να αποφασίσουμε αν θα παντρευτούμε ή αν θα προχωρήσουμε σε οριστικό διαζύγιο. Ο Ozdil Nami, παραδέχτηκε ότι αυτή τη στιγμή, οι θέσεις της Τουρκοκυπριακής πλευράς απέχουν από τις θέσεις και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και πρόσθεσε ότι το μεγάλο λάθος που κάναμε ήταν να επικεντρωθούμε σε θέματα θεμελιώδη και όχι στο σχεδιασμό, πχ σε ένα μηχανισμό επίλυσης θεμάτων. Παρόλα αυτά, τόνισε ότι «πλέον έχουμε μια νέα απεσταλμένη και ελπίζω ότι αυτή τη φορά θα επικεντρωθεί στους μηχανισμούς ώστε να επιστρέψει η Τουρκική πλευρά στις διαπραγματεύσεις και να μην απορριφθεί ένας νέος συμβιβασμός. Υπάρχει μονοπάτι επίλυσης, ας ελπίσουμε να το ακολουθήσουμε».
Ο Νικολάος Κυριακίδης, εκτελεστικός πρόεδρος του Cyprus Forum, τόνισε ότι πρέπει να μείνει ανοιχτός ο διάλογος μεταξύ των δύο πλευρών, θυμίζοντας ότι πριν από 20 χρόνια, τα σύνορα ήταν κλειστά και δεν υπήρχε επαφή μεταξύ των δύο πλευρών, πράγμα που σημαίνει ότι έχει γίνει κάποια πρόοδος. Είναι σημαντικό να επικεντρωθούμε στις οικονομικές και κοινωνικές σχέσεις μεταξύ των δύο πλευρών για να υπάρχει επικοινωνία, είπε και κατέληξε ότι ήρθε η ώρα να ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις. Σε κάθε περίπτωση, η διατήρηση των διαύλων επικοινωνίας είναι πολύ σημαντική και ναι εμείς είμαστε αισιόδοξοι, υπογράμμισε χαρακτηριστικά.