Το αλκοόλ αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες πρόκλησης ενός τροχαίου ατυχήματος. Οι οδηγοί που έχουν πιει αλκοόλ έχουν πολύ υψηλότερο κίνδυνο εμπλοκής σε τροχαία ατυχήματα από εκείνους που δεν έχουν αλκοόλ στο αίμα τους. Αυτός ο κίνδυνος αυξάνεται με το ποσοστό αλκοόλ στο αίμα. Έχει υπολογιστεί ότι 0,8 g/l αλκοόλ στο αίμα αυξάνει τον κίνδυνο σύγκρουσης ενός οδηγού κατά 2,7 φορές σε σύγκριση με ένα μηδενικό ποσοστό αλκοόλ. Όταν ένας οδηγός έχει BAC (συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα) 1,5 g/l, το ποσοστό σύγκρουσης τραυματισμού είναι 22 φορές μεγαλύτερο από αυτό ενός νηφάλιου οδηγού, ενώ σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας και Μεταφορών με BAC πάνω από 1,5 g/l το ποσοστό σύγκρουσης για θανατηφόρα ατυχήματα είναι περίπου 200 φορές μεγαλύτερο από αυτό των νηφάλιων οδηγών.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το 25% όλων των θανάτων από τροχαία ατυχήματα σε ολόκληρη την ΕΕ σχετίζονται με το αλκοόλ. Η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ είναι ένας από τους τρεις βασικούς λόγους που μαζί με την υπερβολική ταχύτητα και την αδυναμία χρήσης ζώνης ασφαλείας αυξάνουν τους θανάτους κατά την διάρκεια της οδήγησης. Περίπου 4.000 θάνατοι θα μπορούσαν να αποφευχθούν κάθε χρόνο εάν όλοι οι οδηγοί τηρούσαν τον νόμο για την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ.
Η Ευρώπη είναι η περιοχή με τη μεγαλύτερη κατανάλωση οινοπνεύματος στον κόσμο, με το 20% του πληθυσμού να έχει πιεί μεγάλες ποσότητες ποτών. Τα δεδομένα από την τελευταία έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για το αλκοόλ δείχνουν ότι η κατανάλωση αλκοόλ μειώθηκε κατά τη δεκαετία του 1990, στη συνέχεια αυξήθηκε και σταθεροποιήθηκε σε υψηλότερο επίπεδο τα τελευταία χρόνια σε σχέση με την κατανάλωση μεταξύ των ετών 2004- 2006. Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών είναι 9,2 λίτρα ανά άτομο. Χώρες όπως η Μάλτα, η Νορβηγία και η Σουηδία έχουν το χαμηλότερο επίπεδο κατανάλωσης αλκοόλ στην ΕΕ.
Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, το 2018 καταγράφηκαν 36 θάνατοι από τροχαία λόγω κατανάλωσης αλκοόλ σε 700 θανάτους από τροχαία ατυχήματα. Τα στοιχεία για το 2019 ήταν σχεδόν παρόμοια. Στους 688 θανάτους από τροχαία ατυχήματα, οι 34 οφείλονταν σε αλκοόλ. Υπολογίζεται ότι περίπου το 23-25% των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων σχετίζονται με την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ.
Στην χώρα μας το νόμιμο όριο BAC για τυπικούς οδηγούς είναι 0,5 g/l, ενώ το νόμιμο όριο BAC για αρχάριους και επαγγελματίες οδηγούς είναι 0,2 g/l. Από 0,50 g/l έως 0,80 g/l σε περίπτωση που οι οδηγοί εντοπιστούν το πρόστιμο είναι 200 ευρώ, από 0,80 g/l/ έως 1,10 g/l το πρόστιμο είναι 700 ευρώ και 90 μέρες απαγόρευση οδήγησης και πάνω από 1,10 g/l το πρόστιμο είναι 1.200 ευρώ, 180 ημέρες απαγόρευση οδήγησης και 2 μήνες φυλάκισης. Αν ο οδηγός υποπέσει ξανά στο ίδιο παράπτωμα με τα ίδια ποσοστά αλκοόλ μέσα στα επόμενα δύο χρόνια το πρόστιμο είναι 2.000 ευρώ, 5 χρόνια απαγόρευση οδήγησης και 6 μήνες φυλάκισης.
Κυριάκος Παρασίδης
