Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την έβδομη έκθεση προόδου σχετικά με την εφαρμογή της στρατηγικής της ΕΕ για την Ένωση Ασφαλείας για την περίοδο 2020-2025.
Η έκθεση παρέχει μια επισκόπηση της εφαρμογής της Στρατηγικής της Ένωσης Ασφάλειας από την έγκρισή της το 2020. Καταγράφει την πρόοδο και τα επιτεύγματα σε 5 βασικούς τομείς: προστασία της φυσικής και ψηφιακής υποδομής της ΕΕ, καταπολέμηση της τρομοκρατίας και της ριζοσπαστικοποίησης, καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, ενίσχυση της επιβολής του νόμου και της δικαστικής συνεργασίας και συνεργασία με διεθνείς εταίρους.
«Τέσσερα χρόνια μετά την υιοθέτηση της Στρατηγικής της Ένωσης Ασφάλειας 2020-2025 και έχουμε κάνει ακριβώς αυτό: η ΕΕ είναι πλέον ισχυρότερη και καλύτερα εξοπλισμένη για να αντιμετωπίσει τις απειλές κατά της ασφάλειας. Με ένα συνεχώς εξελισσόμενο τοπίο απειλής για την ασφάλεια εντός και γύρω από την Ευρώπη, η προσαρμοστικότητα του πλαισίου ασφαλείας μας θα παραμείνει το κλειδί για την επιτυχία» ανέφερε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς. Από την πλευρά της, η επίτροπος εσωτερικών υποθέσεων, Ίλβα Γιόχανσον σημείωσε ότι «οι απειλές εξακολουθούν να είναι τεράστιες, αλλά είμαστε καλύτερα εξοπλισμένοι για να τις αντιμετωπίσουμε».
Η Επιτροπή έχει εκπληρώσει όλες τις δεσμεύσεις στο πλαίσιο της Στρατηγικής της Ένωσης για την Ασφάλεια και έχει ενσωματώσει νέες πρωτοβουλίες για να ανταποκριθεί στις αναδυόμενες και εξελισσόμενες προκλήσεις ασφάλειας με την πάροδο των ετών. Τέσσερα χρόνια μετά την εφαρμογή της, η Στρατηγική έχει παγιώσει την εργαλειοθήκη ασφάλειας της ΕΕ και τώρα παρέχει ένα ισχυρό θεμέλιο για την προστασία των Ευρωπαίων στο μέλλον αναφέρει η Κομισιόν.
Ενίσχυση της φυσικής και ψηφιακής υποδομής της ΕΕ
Η αύξηση των υβριδικών επιθέσεων κατά των υποδομών ζωτικής σημασίας στην ΕΕ έχει τονίσει την ανάγκη να ενισχυθεί η προστασία και η ανθεκτικότητά τους για την πρόληψη ή τον μετριασμό των επιπτώσεων των διαταραχών των βασικών υπηρεσιών στις οποίες στηρίζονται. Από το 2020, η Επιτροπή έχει προτείνει νέους οριζόντιους κανόνες για την ενίσχυση της υποδομής ζωτικής σημασίας της ΕΕ τόσο σε απευθείας σύνδεση όσο και εκτός σύνδεσης σε ένα ευρύτερο φάσμα τομέων, την οδηγία για την ανθεκτικότητα των κρίσιμων οντοτήτων και την οδηγία για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών (NIS II), οι οποίες τέθηκαν σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2023. Η Επιτροπή έχει προχωρήσει επίσης σε ορισμένες δράσεις σε τομεακό επίπεδο για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των υποδομών ζωτικής σημασίας, μεταξύ άλλων στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών, της θαλάσσιας ασφάλειας, της συνδεσιμότητας, του κλίματος, του Διαστήματος, της χρηματοδότησης και της υγείας.
Ενόψει της αύξησης των κυβερνοεπιθέσεων τα τελευταία χρόνια, η Επιτροπή έχει λάβει σημαντικά μέτρα για την ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας στα κράτη-μέλη, καθώς και στα θεσμικά όργανα, τους φορείς, τα γραφεία και τους οργανισμούς της ΕΕ, την ενίσχυση της ασφάλειας των αλυσίδων εφοδιασμού και των προϊόντων και την ενίσχυση του κυβερνοχώρου σε ικανότητες ανίχνευσης και αντίδρασης συμβάντων σε επίπεδο ΕΕ. Σε αυτά περιλαμβάνονται ο νόμος για την ανθεκτικότητα στον κυβερνοχώρο, ο οποίος θα διασφαλίσει ότι τα προϊόντα υλικού και λογισμικού είναι εκ κατασκευής ασφαλή στον κυβερνοχώρο και ο νόμος για την αλληλεγγύη στον κυβερνοχώρο, ο οποίος θα ενισχύσει τις ικανότητες στην ΕΕ να ανιχνεύει, να προετοιμάζει και να ανταποκρίνεται σε σημαντικές και μεγάλης κλίμακας απειλές και επιθέσεις στον κυβερνοχώρο.
Καταπολέμηση της τρομοκρατίας και της ριζοσπαστικοποίησης
Καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της εντολής της Επιτροπής, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας αποτελούσε προτεραιότητα της Στρατηγικής της Ένωσης για την Ασφάλεια της ΕΕ για την περίοδο 2020-2025. Η Επιτροπή έχει αναλάβει δράση για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές της: από την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης online και offline, έως την υποστήριξη των κρατών-μελών στην προστασία των δημόσιων χώρων και τη μείωση της πρόσβασης των τρομοκρατών στα όπλα και τη χρηματοδότηση.
Για την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης, η Επιτροπή έχει υποστηρίξει τα κράτη-μέλη μέσω του Δικτύου Ευαισθητοποίησης για τη Ριζοσπαστικοποίηση και έχει θέσει σε εφαρμογή νέα νομικά μέσα για την προστασία των πολιτών από επιβλαβές εξτρεμιστικό και τρομοκρατικό περιεχόμενο στο διαδίκτυο και offline. Με τον κανονισμό για τρομοκρατικό περιεχόμενο στο Διαδίκτυο, οι πλατφόρμες πρέπει να αφαιρούν τρομοκρατικό περιεχόμενο εντός μίας ώρας. Επιπλέον, η Επιτροπή συνεχίζει να συνεργάζεται με εταιρείες τεχνολογίας στο φόρουμ της ΕΕ για το Διαδίκτυο για την αντιμετώπιση της εκμετάλλευσης του δικτύου από βίαιους εξτρεμιστές και τρομοκράτες.
Ταυτόχρονα, η ΕΕ συνέχισε να ενισχύει το πλαίσιο της ΕΕ για την πρόληψη και την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, έτσι ώστε τα κεφάλαια που προορίζονται για τη χρηματοδότηση τρομοκρατικών οργανώσεων να εντοπίζονται πιο αποτελεσματικά.
Καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος
Από την έναρξη αυτής της εντολής, η Επιτροπή έχει εντείνει τις προσπάθειες για την καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών και του οργανωμένου εγκλήματος. Η Επιτροπή έχει ξεκινήσει πολλές διαφορετικές πρωτοβουλίες, συμπεριλαμβανομένης της στρατηγικής της ΕΕ για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος 2021-2025 και της στρατηγικής της ΕΕ για τα ναρκωτικά 2021-2025.
Ενίσχυση της επιβολής του νόμου και της δικαστικής συνεργασίας
Η Επιτροπή ενίσχυσε τη συνεργασία μεταξύ των αρχών επιβολής του νόμου και των δικαστικών αρχών σε ολόκληρη την ΕΕ, ιδίως μέσω του νομικού πλαισίου για την αστυνομική συνεργασία που εγκρίθηκε το 2024, το οποίο αναβάθμισε τα βασικά διαθέσιμα εργαλεία για τη βελτίωση των διασυνοριακών επιχειρήσεων στην ΕΕ. Αυτό περιλαμβάνει νέους κανόνες για την ανταλλαγή πληροφοριών και αναθεώρηση του πλαισίου Prüm για την αυτοματοποιημένη ανταλλαγή δεδομένων για αστυνομική συνεργασία, νέους κανόνες για τις προηγμένες πληροφορίες επιβατών και ισχυρότερο ρόλο της Europol.
Συνεργασία με τους οργανισμούς της ΕΕ για την εφαρμογή της Ένωσης Ασφαλείας
Οργανισμοί και φορείς της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης, των εσωτερικών υποθέσεων και της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, όπως η Europol, η Eurojust, ο ENISA, ο Frontex ή EPPO, αλλά και τομεακοί φορείς έχουν αποδειχτεί καθοριστικός παράγοντας για την υποστήριξη της εφαρμογής αυτού του ισχυρού πλαισίου ασφαλείας της ΕΕ. Η ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ των φορέων οδήγησε σε συγκεκριμένη επιχειρησιακή λειτουργία συμβάλλοντας στην ενίσχυση της συνολικής ασφάλειας στα κράτη-μέλη.