Ένας στόχος χωρίς σχέδιο είναι απλά μια ευχή. Antoin de Saint-Exupéry, 1900-1940, Γάλλος συγγραφέας

Καβάλα: Ένα μαθητικό βίντεο για την αναπηρία και την διαφορετικότητα

29 Μαΐου, 2024

Δυο σχολικές κοινότητες της Καβάλας τόσο διαφορετικές μεταξύ τους, προσπάθησαν και πέτυχαν να βρουν τα κοινά τους σημεία μέσα από μορφές προσέγγισης και ποικίλες δράσεις που θα έφερναν πιο κοντά τους μαθητές και όχι μόνο. Ο λόγος για το Εργαστήριο Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Καβάλας (Ε.Ε.Ε.ΕΚ) ή αλλιώς Ειδικό Σχολείο και το 6ο Γυμνάσιο Καβάλας. Ο στόχος και ο σκοπός κοινός: Να κατανοήσουν όλοι μαζί, εκπαιδευτικοί, μαθητές, γονείς πως ο σεβασμός απέναντι στην αναπηρία και στην διαφορετικότητα του κάθε ανθρώπου είναι μια επιβεβλημένη στάση ζωής για μια καλύτερη κοινωνία. Απαραίτητο συστατικό προς την επίτευξη αυτού του στόχου είναι η εργασία, η προσφορά, η συναντίληψη, η συμπερίληψη, η συνεκπαίδευση.  

Έχοντας όλα τα παραπάνω ως γνώμονα εκπαιδευτικοί, γονείς και μαθητές από το Εργαστήριο Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Καβάλας (Ε.Ε.Ε.ΕΚ) και το 6ο Γυμνάσιο Καβάλας υλοποίησαν τα τελευταία χρόνια από κοινού ένα ενδιαφέρον εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Επιδίωξη όλων ήταν η υλοποίηση ουσιαστικών δράσεων και πράξεων μέσα στο σχολικό και κοινωνικό περιβάλλον που θα οδηγήσουν στο να αλλάξει η στάση ζωής απέναντι στην αναπηρία και την διαφορετικότητα του κάθε ανθρώπου. 

Ένα βίντεο γεμάτο ελπιδοφόρα μηνύματα 

Λίγες εβδομάδες πριν από την ολοκλήρωση της σχολικής χρονιάς δόθηκε στη δημοσιότητα ένα μικρό ενημερωτικό ερασιτεχνικό βίντεο (https://www.youtube.com/watchv=ROSInGl9Mfo) μέσα από στο οποίο συμπυκνώνεται αυτή η αξιόλογη και συλλογική προσπάθεια. Τα ιδιαίτερα ελπιδοφόρα μνήματα που στέλνουν οι μαθητές τόσο του Ειδικού Σχολείου όσο και του 6ου Γυμνασίου Καβάλας αντικατοπτρίζουν την μέγιστη δυνατή ευαισθητοποίηση που θα πρέπει να έχει η κοινωνία μας πάνω στα θέματα της αναπηρίας και της διαφορετικότητας των ανθρώπων.

Το βίντεο με τίτλο «Συν εκπαιδεύομαι, Συνεργάζομαι, Συνδέομαι – 6ο Γυμνάσιο Καβάλας & ΕΕΕΕΚ Καβάλας), έχει διάρκεια 1.26′ και γυρίστηκε από τους εκπαιδευτικούς των δυο σχολείων με την πολύτιμη βοήθεια των μαθητών. Καθοριστική ήταν η συμβολή του εκπαιδευτικού του Ειδικού Σχολείου Στάθη Δουσόπουλου στην επιτυχή ολοκλήρωση του ενημερωτικού βίντεο. Σε αυτό παρουσιάζονται διάφορες δράσεις των μαθητών τόσο στους χώρους εκπαίδευσης όσο και στη διάρκεια κοινών εξωτερικών δράσεων – εκδηλώσεων που υλοποίησαν. 
Η Ελένη Κατσαβού, φιλόλογος ειδικής αγωγής στο τμήμα ένταξης του 6ου γυμνασίου Καβάλας και η Κατερίνα Λυτριάνη διευθύντρια και φιλόλογος στο Ειδικό Σχολείο (Ε.Ε.Ε.ΕΚ) ως εκπρόσωποι της συντονιστικής ομάδας των δυο σχολικών μονάδων, μίλησαν στο ΑΠΕ – ΜΠΕ για το κοινό πρόγραμμα, την συνεκπαίδευση των μαθητών και την προσπάθειά τους να υπάρξει η μέγιστη δυνατή ευαισθητοποίηση της κοινωνίας πάνω στα θέματα της αναπηρίας και της διαφορετικότητας των ανθρώπων.

Ο σεβασμός στην διαφορετικότητα είναι και ζήτημα παιδείας

«Ο σημερινός μαθητής, είναι ο αυριανός συμπολίτης, ο συνεργάτης, ο συνάδελφος, ο εργοδότης», επισημαίνει η κ. Κατσαβού και συνεχίζει, «η αλλαγή στάσεων απέναντι στην αναπηρία και ο σεβασμός στην διαφορετικότητα είναι ζήτημα παιδείας και ξεκινά και από το σχολείο, άρα η δική μας προσπάθεια έχει αυτό το στόχο. Δηλαδή, καλλιέργεια αυτών των στάσεων μέσα από συγκεκριμένες δράσεις και πράξεις και όχι απλώς και μόνο θεωρητικές προσεγγίσεις».

Από το 2017, το ΕΕΕΕΚ Καβάλας και 6ο Γυμνάσιο Καβάλας συνεργάζονται με δια ζώσης και εξ αποστάσεως δράσεις τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης. Η ανταπόκριση που υπήρξε από τους μαθητές και των δυο σχολικών μονάδων είναι πολύ ενθαρρυντικές, σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις μέχρι και ενθουσιώδεις. Ωστόσο, τα εμπόδια αυτής της συνεργασίας όλα αυτά τα χρόνια πολλά: η απόσταση, οι μετακινήσεις, η γραφειοκρατία, οι περιορισμοί λόγω covid. Με υπομονή, επιμονή και κυρίως πίστη στον κοινό σκοπό και στόχο κατάφεραν όλοι οι εμπλεκόμενοι (μαθητές, εκπαιδευτικοί, σύλλογοι γονέων και κηδεμόνων) να βρουν τον βηματισμό τους, «την ομοιοκαταληξία», όπως αναφέρει και ο ποιητής. 

Οι κοινές δράσεις συνεκπαίδευσης που πραγματοποιήθηκαν στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς ανάμεσα στους μαθητές του Ειδικού Σχολείου και του 6ου Γυμνασίου δεν ήταν απλώς πετυχημένες, αλλά αποτέλεσαν μια μοναδική εμπειρία για όλους. Τα παιδιά των δυο σχολείων αντάλλαξαν επισκέψεις και συνυπήρξαν στην ιδία τάξη για δυο διδακτικές ώρες κάνοντας κοινά μαθήματα διαφοροποιημένης όμως διδασκαλίας. Ακόμη, έγιναν πολλές άλλες κοινές δράσεις  στο σύνολο του ωρολογίου προγράμματος, που ανταποκρίθηκαν στις ιδιαίτερες ανάγκες και τα ενδιαφέροντα όλων των μαθητών, όπως καλλιτεχνικά εργαστήρια, εργαστήρια μαγειρικής, συνεργατικά αθλητικά παιχνίδια, παιχνίδια μουσικοκινητικής αγωγής και ανάγνωση διηγημάτων.

«Όταν τα παιδιά ενός ειδικού σχολείου, συνυπάρχουν ουσιαστικά και αλληλεπιδρούν στην ίδια τάξη με τα παιδιά ενός τυπικού σχολείου» σημειώνει η κ. Λυτριάνη, «τότε η ισότητα και η συμπερίληψη γίνονται πράξη. Γιατί οι μαθητές της ειδικής εκπαίδευσης νιώθουν οικεία και ισότιμα μέλη μιας ευρύτερης σχολικής κοινότητας. Την ίδια ώρα, οι μαθητές του τυπικού σχολείου αναπτύσσουν τις συναισθηματικές και κοινωνικές τους δεξιότητας με την καλλιέργεια διαφορετικής κουλτούρας και στάσης ανατρέποντας τα στερεότυπα σχετικά με το διαφορετικό και την αναπηρία». 

Πολλαπλά και σημαντικά οφέλη 

Οι εκπρόσωποι των δύο σχολικών μονάδων και υπεύθυνοι για τον συντονισμό και την υλοποίηση των δράσεων συνεκπαίδευσης εκτιμούν πως τα οφέλη από την υλοποίηση των παραπάνω δράσεων θα είναι πολλά και σημαντικά για όλους όσους εμπλέκονται και ιδιαίτερα για τους μαθητές των δυο σχολικών μονάδων.  
«Τα παιδιά μας θα αναπτύξουν ολόπλευρα την προσωπικότητα τους – κυρίως κοινωνικά και συναισθηματικά, την κοινωνική ενσυναίσθηση, την κοινωνική αλληλεγγύη μέσα από την κοινή δράση, τον κοινό στόχο, την αλληλεπίδραση. Θα ανακαλύψουν τα ταλέντα τους και τις κλίσεις τους, θα εκφραστούν δημιουργικά προτείνοντας λύσεις σε κοινωνικά  προβλήματα με την αλλαγή των στερεοτύπων. Ο κατάλογος με τις θετικές και ωφέλιμες επιδράσεις στην ζωή των παιδιών δεν έχει τέλος», τονίζει η κ. Λυτριάνη. 

Β.Λωλίδης