Η εξουσία δεν διαφθείρει. Ο φόβος διαφθείρει. Ίσως ο φόβος απώλειας της εξουσίας. John Steinbeck, 1902-1968, Αμερικανός συγγραφέας, Νόμπελ 1962

Άρθρο προέδρου ΔΣ ΕΥΔΑΠ Γ. Στεργίου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: Η κατανάλωση με μέτρο ουσιαστική παράμετρος στην αντιμετώπιση της λειψυδρίας

29 Σεπτεμβρίου, 2024

Άρθρο προέδρου ΔΣ ΕΥΔΑΠ Γιώργου Στεργίου

Τα αποθέματα πόσιμου νερού για την Αττική σε διάστημα μόλις 2 ετών μειώθηκαν σημαντικά από 1100 εκατομμύρια κυβικά τον Οκτώβριο του 2022 σε κάτω από 700 εκατομμύρια κυβικά σήμερα.

Την ίδια ακριβώς περίοδο η ζήτηση νερού και η αντίστοιχη κατανάλωση του αυξάνεται ειδικά το 1ο εξάμηνο του 2024 με ρυθμούς ασυνήθιστα υψηλούς. Χαρακτηριστικά τον μήνα Ιούνιο το ποσοστό αύξησης ήταν διψήφιο (12%).

Βασική αιτία των παραπάνω αποτελεί η κλιματική κρίση που οδηγεί σε δραστική μείωση βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων καθώς και σε μεγάλα διαστήματα με υψηλές θερμοκρασίες και μεταφορά σκόνης που οδηγούν σε άνοδο της ζήτησης και όλα αυτά συχνότερα και εντονότερα.

Ο συνδυασμός μάλιστα των μειωμένων ποσοτήτων διαθέσιμου νερού με υψηλά επίπεδα κατανάλωσης μπορεί, με ανάλογες κλιματολογικές συνθήκες, κάτι που είναι εξαιρετικά πιθανό να συμβεί, αλλά και καταναλωτικές συνήθειες, να εξαντλήσει τα αποθέματα νερού ακόμα και σε διάστημα λιγότερο των 5 ετών.

Το κλίμα είναι βέβαιο ότι δεν μπορούμε να το αλλάξουμε δραστικά και γρήγορα. Μπορούμε όμως να αξιοποιήσουμε τον περιορισμένο χρόνο που διαθέτουμε ώστε να προετοιμαστούμε και να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα.

Σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο η ΕΥΔΑΠ παρακολουθώντας την εξέλιξη από μία σειρά δεικτών έθεσε έγκαιρα σε εφαρμογή το σχέδιο που έχει εκπονήσει για την αντιμετώπιση τέτοιων συνθηκών. Λειτουργεί ήδη γεωτρήσεις στη Μαυροσουβάλα ενώ θα προσθέσει και εφεδρικές ανακτώντας περίπου το 1/3 της ετήσιας μείωσης των αποθεμάτων (75 εκατομμύρια κυβικά /έτος). Υλοποιεί επίσης ένα πρόγραμμα προληπτικής αντικατάστασης αγωγών προκειμένου να περιορίσει ακόμα περισσότερο το ήδη χαμηλό ποσοστό (βάσει διεθνών standards) απωλειών νερού από διαρροές λόγω παλαιότητας του δικτύου.

Παράλληλα ανέδειξε μία σειρά μεσομακροπρόθεσμων μέτρων που με τη στενή συνεργασία και καθοριστική συμβολή της Πολιτείας στην μελέτη και κατασκευή τους θα εξασφαλιστεί προοπτική πολλών ετών στην ομαλή και αδιάλειπτη τροφοδοσία 5 περίπου εκατομμυρίων πολιτών με υψηλής ποιότητας πόσιμο νερό.

Ήδη έχει προκριθεί ως έργο προτεραιότητας η ενίσχυση του υφιστάμενου συστήματος Ευήνου – Μόρνου από ποταμούς που σήμερα τροφοδοτούν μόνο τη λίμνη των Κρεμαστών. Για το σκοπό αυτό μάλιστα σύντομα θα δρομολογηθεί η σχετική μελετητική και διαγωνιστική διαδικασία.

Ως στρατηγική εφεδρεία ή/και ως μέτρο άμεσης υλοποίησης έχει επίσης επιλεγεί η αφαλάτωση, ενώ σταδιακά μέσα στα επόμενα χρόνια θα ξεκινήσει και η χρήση ανακτημένου νερού για άρδευση και βιομηχανίες, καθώς και για τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα.

Η εγχώρια αλλά και η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι για τα έργα προσαρμογής θα απαιτηθεί χρόνος. Πέρα από τις άμεσες ενέργειες στις οποίες έχει ήδη προβεί η ΕΥΔΑΠ, μόνο η κατανάλωση με μέτρο από τους πολίτες του λεκανοπεδίου μπορεί να μεγαλώσει το παράθυρο του χρόνου που διαθέτουμε για να είμαστε απολύτως έτοιμοι ακόμα και εάν επιβεβαιωθούν τα πιο ακραία κλιματολογικά σενάρια. Σε αυτή λοιπόν την προσπάθεια η καθεμία και ο κάθε ένας από εμάς μπορεί να συνεισφέρει ουσιαστικά με μικρές αλλαγές στις καθημερινές της/του συνήθειες. Τα λίγα λίτρα νερού που εξοικονομούμε ατομικά οδηγούν σε κέρδος για την Αττική εκατομμυρίων κυβικών ετησίως.

Η πρόκληση του κλίματος απαιτεί να κάνουμε πράγματα με διαφορετικό τρόπο από ότι στο παρελθόν. Από όλους μας. Την εταιρεία, την πολιτεία, τους πολίτες. Είναι δική μας ευθύνη να τα καταφέρουμε.