Kurt Vonnegut, 1922-2007, Αμερικανός συγγραφέας επιστ. φαντασίας

81ο Φεστιβάλ Βενετίας: Οι ταινίες που ξεχώρισαν και η φρενίτιδα για τον «Τζόκερ»

7 Σεπτεμβρίου, 2024

 Λίγες ώρες πριν πέσει η αυλαία του 81ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, οι ταινίες που είναι σχεδόν σίγουρες ότι θα φύγουν με κάποιο τα μεγάλα βραβεία της διοργάνωσης είναι δύο: Το «Διπλανό Δωμάτιο» του Ισπανού Πέδρο Αλμοδόβαρ, και το «Brutalist» του Αμερικανού Μπράντι Κόρμπετ, ενώ φαβορί για βραβεία ερμηνειών είναι η Νικόλ Κίντμαν για το «Babygirl» της Ολλανδέζας Αλίνα Ρέιν, η Βραζιλιάνα Φερνάντα Τόρες για το «I’m Still Here» του Βάλτερ Σάλες, ο ‘Αγγλος Ντάνιελ Κρεγκ για το «Queer» του Λούκα Γκουαντανίνο και ο Αμερικανός Κάλεμπ Λάντρι Τζόουνς για το «Harvest» της Αθήνας Ραχήλ Τσαγγάρη.

   Ισχυρές πιθανότητες για βραβείο έχει και ο Αλέξανδρος Αβρανάς, η ταινία του οποίου «Quiet Life» ξεχώρισε στο παράλληλο τμήμα Orizzonti και αγαπήθηκε και από κοινό και επαγγελματίες.

   Αμέσως μετά την τελετή των βραβείων, σήμερα το βράδυ (7/9), θα προβληθεί το ασπρόμαυρο ψυχολογικό θρίλερ εποχής «The American Backyard» που υπογράφει ο 85χρονος Ιταλός μάστορας Πούπι Αβάτι.

   Η ταινία όμως που συζητιέται έντονα τις τελευταίες μέρες της φετινής Μόστρα είναι το «Joker: Folie À Deux», σίκουελ της εξαιρετικά επιτυχημένης ενσάρκωσης ενός από τους πιο διάσημους κακούς της ιστορίας των κόμικ. Σκηνοθέτης της είναι και πάλι ο Τοντ Φίλιπς και πρωταγωνιστές ο Χοακίν Φίνιξ και η Lady Gaga, οι οποίοι έκλεψαν τις εντυπώσεις στο κόκκινο χαλί της διοργάνωσης προκαλώντας φρενίτιδα στους θαυμαστές τους.

   Ωστόσο οι απόψεις των κριτικών και των θεατών είναι διχασμένες γι’αυτό το ιδιότυπο σκοτεινό μιούζικαλ το οποίο περιορίζει τη δράση του σε εσωτερικούς χώρους και επιχειρεί να απομακρυνθεί από τις (ούτως ή άλλως αμφιλεγόμενες) πολιτικές θέσεις του πρώτου μέρους του 2019 που κέρδισε στο Φεστιβάλ Βενετίας τον Χρυσό Λέοντα καλύτερης ταινίας.

   Έχοντας αυτή τη φορά στο πλευρό του τη Lady Gaga, o Χοακίν Φίνιξ (ο οποίος είχε κερδίσει το Όσκαρ πρώτου ανδρικού ρόλου το 2020 για τον πρώτο «Joker») πλάθει έναν αρκετά διαφορετικό χαρακτήρα. Επικεντρώνεται στα τεράστια ψυχολογικά προβλήματα του ήρωά του, ακροβατεί ανάμεσα στην πραγματική του υπόσταση και στις αυτάρεσκες φαντασιώσεις του και συνεχώς δραπετεύει μέσω τις μουσικής και του τραγουδιού παρουσιάζοντας μερικά εξαιρετικά φωνητικά ντουέτα με την Αμερικανίδα τραγουδίστρια και ηθοποιό.

   Όσοι είχαν ενθουσιαστεί με το πρώτο μέρος, έμειναν αμήχανοι μπροστά στην τωρινή συνέχεια -την βρήκαν άνευρη, χωρίς στέρεη πλοκή και μακριά από το (αναγκαίο κατ’ αυτούς) ύφος του πρωτότυπου κόμικ. Αντίθετα όσοι είχαν υπογραμμίσει τότε τον εύκολο λαϊκισμό της ταινίας και τις παρεξηγήσιμες πολιτικές και κοινωνικές διαστάσεις του ομότιτλου χαρακτήρα της, είδαν την ταινία σαν μια επαρκή εξήγηση η οποία διορθώνει τα τυχόν ατοπήματά της.

   Στην επίσημη πρεμιέρα, το κοινό επιβράβευσε την ταινία με ένα 11λεπτο χειροκρότημα, ωστόσο κάποιοι δημοσιογράφοι ήταν αιχμηροί στις κριτικές τους χαρακτηρίζοντας την «απογοητευτική, κουραστική και επαναλαμβανόμενη».

   Όσον αφορά την υπόθεση, το μισό φιλμ διαδραματίζεται στο άσυλο ‘Αρκαμ του Γκόθαμ, όπου ο αδυνατισμένος Άρθουρ Φλεκ περνάει άψυχα τον εγκλεισμό του, και το άλλο μισό στην κεντρική δικαστική αίθουσα της πόλης, όπου η λογική του ήρωα κρίνεται από δικαστές και ενόρκους, ενώ η δικηγόρος του προσπαθεί να τους πείσει ότι ο Τζόκερ και ο Φλεκ είναι δύο διαφορετικές προσωπικότητες. Σε ένα μάθημα μουσικοθεραπείας στο ‘Ακραμ, ο Άρθουρ συναντά τη Λι (την οποία υποδύεται η Lady Gaga), μια θαυμάστρια που ενθαρρύνει τον Φλεκ να σταματήσει να είναι ένας υπάκουος τρόφιμος και να αρχίσει να είναι και πάλι το λαμπερό alter ego του.

   «Έπρεπε να επιστρέψουμε εδώ»

   «Αγαπάμε πολύ το φεστιβάλ Βενετίας και έχουμε τις πιο γλυκές αναμνήσεις, όχι μόνο επειδή κερδίσαμε το μεγάλο βραβείο το 2019 αλλά για τον τρόπο που μας αντιμετώπισε. Εδώ ήταν η αφετηρία μίας μακριάς πορείας της ταινίας που μας έδωσε πολλή χαρά. Οπότε ένιωσα ότι έπρεπε να επιστρέψουμε στη Βενετία και να παρουσιάσουμε τη συνέχεια της πρώτης ταινίας» δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου ο Τοντ Φίλιπς.

   Ο πρωταγωνιστής της ταινίας, Χοακίν Φίνιξ είπε ότι όλα ξεκίνησαν από ένα όνειρο: «Είδα στον ύπνο μου ότι ερμήνευα τζαζ κομμάτια ντυμένος Τζόκερ. Πήρα τηλέφωνο τον Τοντ και τον ρώτησα αν πιστεύει ότι υπήρχε πίσω από όλο αυτό η ιδέα μίας ταινίας». Μιλώντας για τη σχέση του Τζόκερ με τη μουσική, ανέφερε ότι είναι ένα όχημα που τον βοηθάει να εκφραστεί. «Και στην πρώτη ταινία ο Άρθουρ συνεχώς χορεύει με οποιαδήποτε αφορμή. Είναι ένας τρόπος να ελέγξει το άγχος του, να συνδεθεί. Οπότε θέλαμε να συνεχίσουμε να εξερευνούμε αυτή τη σχέση. Μάλιστα, πρώτα επιλέξαμε τα τραγούδια που μπορούν να πουν την ιστορία μας και μετά γράψαμε τις σκηνές» πρόσθεσε.

   Για τη συμμετοχή της Lady Gaga στην ταινία, σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής είπαν ότι «ήταν η πρώτη και μόνη μας επιλογή. Όταν δέχθηκε, η χαρά μας ήταν απερίγραπτη».

   Όπως ανέφερε ο Αμερικανός ηθοποιός, η μεγαλύτερη πρόκληση για εκείνον ήταν να ερμηνεύσει αυτές τις μελωδίες με τον ιδιαίτερο τρόπο που θα μπορούσε να το κάνει ο ήρωάς του. «Σε αυτό με βοήθησε η Στέφανι (Lady Gaga) γιατί με οδήγησε προς το ακατόρθωτο. Αρκετά νωρίς μου πρότεινε να τραγουδάμε ζωντανά τα τραγούδια σε κάθε γύρισμα και εγώ αρνήθηκα. Τελικά το κάναμε και κατάλαβα ότι αυτός ήταν ο μόνος τρόπος για να βγει κάτι αληθινό. Δουλεύαμε με ορχήστρα στο γύρισμα, τίποτα δεν ήταν ηχογραφημένο. Κάθε λήψη ήταν και μία διαφορετική βερσιόν των τραγουδιών και αυτό έκανε τις σκηνές να έχουν ενέργεια και ζωή. Ήταν μια πολύ δυνατή εμπειρία».

   Η Lady Gaga παραδέχτηκε ότι είχε συγκινηθεί βαθιά από την ερμηνεία του Χοακίν στην πρώτη ταινία. «Νομίζω ότι έθεσε τον πήχη πολύ ψηλά και ήθελα να είμαι κομμάτι μίας τέτοιας ιστορίας» τόνισε. Για την ίδια η ταινία δεν είναι ένα απλό μιούζικαλ: «Ο πιανίστας ήταν συνεχώς δίπλα μας στο γύρισμα, σαν ένας “μυστικός” ηθοποιός. Για μένα ήταν μία διαδικασία όπου προσπαθούσα να ξεχάσω όσα ήξερα. Να μη χρησιμοποιήσω τις τεχνικές μου, να υπενθυμίζω στον εαυτό μου ότι δεν τραγουδάω εγώ αλλά η ηρωίδα μου».

   Όσο για το αν η ιστορία του Τζόκερ θα μπορούσε να έχει και συνέχεια, ο Τοντ Φίλιπς δήλωσε: «Νομίζω ότι όλα όσα έπρεπε να ειπωθούν τα είπαμε με τις δυο αυτές ταινίες. ‘Αλλωστε για μένα τα πάντα έχουν να κάνουν με τον πρωταγωνιστή. Ποιος θα μπορούσε να αντικαταστήσει τον Χοακίν σε αυτό το ρόλο;».

   Νάντια Μπακοπούλου